ارتقای توانمندسازی روان شناختی در پرتو تسهیم دانش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکدة مدیریت، دانشگاه تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، قائمشهر، ایران

3 کارشناس‌ارشد مدیریت دولتی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، قائمشهر، ایران

چکیده

توانمندسازی در سازمان قابلیتی است که فرصت تصمیم­گیری را از طریق گسترده‌کردن حیطة اختیارات فراهم می­کند و باعث شکسته‌شدن سلسله­مراتب سنتی ساختارهای سازمان می­‌شود. طی سال‌های گذشته، محققان همراه با ابعاد مختلف توانمندسازی، به بُعد روان­شناختی آن نیز توجه کرده‌اند. یکی از عوامل مؤثر بر توانمندسازی روان­شناختی، تسهیم دانش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطة توانمندسازی روان­شناختی و تسهیم دانش کارکنان است. این پژوهش از نظر نحوة گردآوری داده‌ها، توصیفی- پیمایشی، و از نظر مقاصد پژوهش، کاربردی است. جامعة آماری این تحقیق، 387 نفر از کارکنان آموزش‌وپرورش استان مازندران می­باشند، که 172 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده­ها، پرسشنامه­های استاندارد به‌کار گرفته شد، و تجزیه‌وتحلیل داده­ها با نرم­افزارهای SPSS و LISREL انجام گرفت. یافته­ها نشان می­دهد بین توانمندسازی روان­شناختی و همة ابعاد تسهیم دانش ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد. با توجه به نتایج مشاهده‌شده، تسهیم دانش عاملی بسیار قوی است، که به توانمندسازی روانی کارکنان منجر می­شود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. رهنورد، فرج­اله؛ صدر، فاطمه (1388). «رابطة ادراک فرهنگ تسهیم دانش کارکنان با عوامل سازمانی در دستگاه­های دولتی». مجلة فراسوی مدیریت، سال دوم، شمارة 8، صفحات 74-51.
  2. دانائی­فرد، حسن، خائف­الهی، احمد؛ حسینی، سیدمجتبی (1390). «تأملی بر ارتقای سطح تسهیم دانش در پرتو رفتار شهروندی سازمانی (مطالعه موردی: وزارتخانه مسکن و شهرسازی و وزارتخانه راه و ترابری)». پژوهش­های مدیریت عمومی، سال چهارم، شمارة 14، صفحات 84-63.
  3. سیدعامری، میرحسن؛ محرم­زاده، مهرداد؛ محمدقلی­زاده، لیدا (1388). «وضعیت شاخص­های توانمندسازی و ارتباط آن با عوامل فردی در بین مربیان ادارة کل تربیت بدنی شهر ارومیه». مدیریت ورزشی، صفحات 34-21.
  4. عابد سعیدی، ژیلا؛ مظفری، مصیب؛ پازارگادی، مهرنوش؛ علوی مجد، حمید (1389). «بررسی جو توانمندسازی کارکنان در مراکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی ایران». مجلة علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، سال دوم، شمارة 18، صفحات 54-44.
  5. عبدالهی، بیژن (1383). طراحی الگوی توانمندسازی روان­شناختی کارشناسان حوزة ستادی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری. پایان‌نامة دکتری، دانشکدة روان­شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تربیت معلم تهران.
  6. قربانی­زاده، وجه­اله؛ خالقی­نیا، شیرین (1388). «نقش انتقال دانش ضمنی در توانمندسازی کارکنان». فصل‌نامة پژوهش­های مدیریت منابع انسانی، سال اول، شمارة دوم، صفحات 105-85.
  7. گرجی، مرضیه؛ متکا، مریم (1391). «مطالعة تئوریکی تجربی تبیین فاکتورهای مؤثر بر توانمندسازی منابع انسانی با استفاده از رویکرد مکانیکی و ارگانیکی». کنفرانس ملی کارآفرینی و مدیریت کسب‌‌­وکارهای دانش‌بنیان، بابلسر- ایران.
  8. میری، عبدالرضا؛ سبزی­کار، اسماعیل؛ رضایی، حسین (1391). «رابطة رفتار شهروندی سازمانی و توانمندسازی کارکنان شرکت تأمین قطعات ایران­خودرو». مدیریت بهبودوتحول، صفحات 177-155.
  9. محسنی، عباس (1385). تعییم و اندازه­گیری عوامل مؤثر بر توانمندسازی منابع انسانی شرکت توزیع برق شمال­غرب تهران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت.
  10. موغلی، علیرضا؛ حسن­پور، اکبر؛ حسن‌پور، محمد (1388). «بررسی ارتباط بین توانمندسازی و تعهد سازمانی کارکنان در مناطق نوزده‌گانة سازمان آموزش‌وپرورش شهر تهران». نشریة مدیریت دولتی، دورة 1، شمارة 2، صفحات 132-119.
  11. هادیزاده مقدم، اکرم؛ قلیچ‌لی، بهروز؛ محبی، پروین (1391). «بررسی رابطة بین تسهیم دانش و نوآوری در سازمان­های خدمات مالی: بانک رفاه کارگران». پژوهش­های مدیریت در ایران، دورة 17، شمارة 1، صفحات 207-187.
  12. یوسفی، سجاد؛ مرادی، مرتضی؛ تیشه­ورز دائم، محمدکاظم (1389). «نقش تعهد سازمانی کارکنان در تسهیم دانش». دوماهنامة توسعة انسانی پلیس، سال 7، شمارة 30، صفحات 36-23.
    1. Alavi, M.; Leidner, D. E. (2001). “Review: Knowledge Management and Knowledge Management Systems: Conceptual Foundations and Research Issues”. Management Information System Quarterly, 25(1), 107–136.
    2. Baumgartner, H.;Homburg, C. (1996). “Applications of structural equation modeling in marketing and consumer research: a review”. International Journal of Research Market, 13, 139–161.
    3. Bowen, D. E.; Lawler, E. E. (1992). “The Empowerment of Service Workers: What, Why, How, and When”. Sloan Manage Review. Spring,33(3), 31–39.
    4. Bollen, K. A. (1989). Structural equations with latent variables. New York, Wiley.
    5. Churchill, G. A. Jr. (1979). “A paradigm for developing better measures of marketing constructs“. Journal of marketing research, 16, 64–73.
    6. Conger, J. A.; Kanungo, R. N. (1988). “The Empowerment Process: integrating theory and practice”. Academy of Management, 13(3), 471–482.
    7. Conger, J. A. (1989). “Leadership: The art of empowering others”. The Academy of management Executive, 3(1), 17–24.
    8. Cronbach, L. J. (1951). “Coefficient alpha and the internal structure of test“. Psychometrical, 16, 297–334.
    9. Fox, J. (1998). Employee Empowering People at Work. Gower Alders hot, Great Britian.
    10. Greasley, K.; Bryman, A.; Dainty, A.; Price, A.; Soetanto, R.; King, N. (2005). “Employee perceptions of empowerment”. Employee relations, 27(4), 354–368.
    11. Gopalakrishnan, S.; Bierly, P. (2001). “Analyzing innovation adoption using a knowledge-based approach”. J. Eng. Technol. Manage, 18, 107–130.
    12. Hair, J.; Anderson, R.; Tatham, R.; Black, W. (1998). Multivariate Data Analysis. 5th edn. Prentice Hall International, London.
    13. Huysman, M.; Wulf, V. (2006). “IT to support knowledge sharing in communities, towards a social capital analysis“. Journal of Information Technology, 21(1), 40–51
    14. Jacobs, E.; Roodt, G. (2007). “The Development of Knowledge Sharing Construct to Predict Turnover Intentions“. Aslib Proceedings: New Information Perspectives,59(3), 229–248.
    15. Jöreskog, K.; Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural Equation Modelling with the SIMPLIS Command Language. Scientific Software International, Lincolnwood.
    16. Lee, K. C.; Lee, S. Kang, I. W. (2005). “KMPI: measuring knowledge management performance”. Information & Management, 42(3), 469–482.
    17. Liao, S-h.; Chang, J-c. Cheng, S-c. Kuo, C-m. (2004). “Employee relationship and knowledge sharing: a case study of a Taiwanese finance and securities firm”. Knowledge Management Research & Practice, 2, 24–34.
    18. Mohamed, M.; Stankosky, M.; Murray, A. (2006). “Knowledge management and information technology: can they work in perfect harmony?”. Journal of Knowledge Management, 10(3), 103–116.
    19. Nonaka, I.; Amikura, H.; Kanai, T.; Kavamura, T. (1992). “Organizational Knowledge Creation and the Role of Middle Management”. Paper presented at 1992 Annual Conference of Academy of Management.
    20. Nonaka I.; Takeuchi, H. (1995). The knowledge creating company, How Japanese companies create the Dynamics of Innovation. Oxford university press.
    21. Nonaka, I.; Toyama, R. (2003). “The knowledge-creating theory revisited: knowledge creation as a synthesizing process“. Knowledge Management Research & Practice, 1, 2–10.
    22. Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. McGraw-Hill, New York.
    23. Özbebek, A.; Kilicarslan Toplu, E. (2011). “Empowered Employees’ Knowledge Sharing Behavior”. International Journal of Business and Management Studies, 3(2), 69–76.
    24. Ping, R. A. Jr. (2004). “On assuring valid measures for theoretical models using survey data“. Journal of Business Research, 57, 125–141.
    25. Peterson, R. A. (1994). “A meta-analysis of chronbach’s coefficient alpha”. Journal of Consumer Research, 21, 381-391.
    26. Polanyi, M. (1966). The Tacit Dimension. Routledge & Kegan Paul, London.
    27. Quinn, R. E.; Spreitzer, G. M. (1997). “The road to empowerment: seven questions every leader should consider”. Organizational Dynamics, 26(2), 37–49.
    28. Quinn, R. E.; Spreitzer, G. M. (2001). “The psychometrics of the competing values culture instrument and an analysis of the impact of corporate culture on quality of life”. In R. W. Woodman & W. A. Pasmore (Eds.), Research in organizational change and development, 5, 115–142.
    29. Roy, Y. J. C.; Sheena, S. (2005). “Empowerment through choice? a critical analysis of the effects of choice in organizations”. Research in Organizational Behaviors, 27, 41–79.
    30. Sadeghi, S.; Hasani, K. (2013). “Relationship between Knowledge Management and Employee Empowerment in the Sport and Youth Organization of Iran”. International Journal of Research in Organizational Behavior and Human Resource Management, 1(4), 195–209.
    31. Spreitzer, G. M. (1995). “Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation”. Academy of Management Journal. 38, 1442–1465.
    32. Spreitzer, G. M. (1996). “Social structural characteristics of psychological empowerment”. Academy of Management Journal, 483–504.
    33. Spreitzer, G. M.; Kizilos, M. A.; Nason, S. W. (1997). “A Dimensional Analysis of the Relationship between Psychological Empowerment and Effectiveness Satisfaction”. Journal of Management, 2, 679–704.
    34. Spreitzer, G. M.; Mishra, A. (1997). Survivor Responses to Downsizing: the mitigating effects to trust and empowerment. Southern California studies center.
    35. Srivastava, A.; Bartol, K. M.; Locke, A. (2006). “Empowering Leadership in Management Teams: Effects on Knowledge Sharing, Efficacy, and Performance”. Academy of Management Journal, 9(6), 1239–1251.
    36. Thomas, K.; Velthouse, B. (1990). “Cognitive Elements of Empowerment: An interpretive Model of Intrinsic task Motivation”. Academy of Management Review, 15, 673–674.
    37. Turban, E.; Leidner, D.; Mclean, E.; Wetherbe, J. (2006). Information Technology for Management, Transforming Organizations in the Digital Economy. 5th Edition, John Wiley & Sons Inc.
    38. Von Krogh, G., and Grand, S. (2000). “Justification in knowledge creation: dominant logic in management discourses”. In von Krogh, G., Nonaka, I. and Nishiguchi, T. (Eds), Knowledge Creation: A Source of Value. Hound mills/New York: Palgrave, 13–35.
    39. Walsh, L. J.; Bhatt, M.; Martunek, J. M. (2009). “Organizational knowledge creation in the Chinese context”. Management and Organization Review, 5(2), 261–278.
    40. Wang, S.; Noe, R. A. (2010). “Knowledge sharing: A review and directions for future research”. Human Resource Management Review, 20, 115–131.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار