تأثیر مؤلفه های رهبری تیمی عمل محور بر توسعه هم افزایی تیمی با نقش میانجی یادگیری فردی و مهارت های تیمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، مدیریت آموزشی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مؤلفه­های رهبری تیمی عمل­محور بر توسعة هم­افزایی تیمی با نقش میانجی یادگیری فردی و مهارت­های تیمی انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- همبستگی و از نوع تحلیل مسیر است. جامعة آماری شامل همة کارکنان ادارۀ ‌کل امور مالیاتی استان همدان به تعداد 518 نفر است و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 221 نفر تعیین شد. برای گردآوری داده­ها چهار پرسشنامة رهبری تیمی عمل­محور، یادگیری فردی، مهارت­های تیمی و هم­افزایی تیمی به‌کار گرفته شد. برای تعیین روایی پرسشنامه­ها تحلیل عاملی تأییدی انجام گرفت و به‌منظور سنجش میزان پایایی ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد، که این ضریب برای پرسشنامه‌ها به ترتیب، 87/0، 91/0، 90/0 و 89/0 برآورد شد. داده­ها پس از جمع­آوری با نرم­افزارهای آماری SPSS و Amos  تحلیل شد. نتایج نشان داد اثر مستقیم مؤلفه­های رهبری تیمی عمل­محور شامل مدیریت وظیفه­گرا، کارآمدی تیمی و حمایت از خودمختاری فردی بر یادگیری فردی، مهارت­های تیمی و هم­افزایی تیمی مثبت و معنادار است. همچنین، اثر غیرمستقیم این مؤلفه­ها بر هم­افزایی تیمی با میانجی­گری یادگیری فردی مثبت و معنادار است. افزون بر این، اثر غیرمستقیم هر سه مؤلفة یادشده بر هم­افزایی تیمی با میانجی­گری مهارت­های تیمی مثبت و معنادار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


. پارکینسون، نورث کوت؛ رستمجی، ام کا؛ ساپر، اس ای (1386). اندیشه­های بزرگ در مدیریت. ترجمة مهدی ایران‌نژاد پاریزی، تهران، مدیران.
2. جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره؛ ابوترابی، رزیتا (1389). «ذهنیت فلسفی و سبک رهبری مدیران در نظام آموزش عالی، مورد بررسی: دانشگاه فردوسی مشهد». مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، دورة 11، شمارة اول، صفحات 234-211.
3. جوانمرد، حبیب‌‎اله؛ سخائی، فاطمه (1388). «بررسی رابطة بین مهارت­های فردی، یادگیری سازمان، نوآوری و عملکرد سازمانی در صنایع کوچک و متوسط استان مرکزی». بصیرت، دورة 16، شمارة 44، صفحات 96-81.
4. رابینز، استیفن پی (1389). رفتار سازمانی، مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها. جلد دوم، گروه مترجمان: علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش­های فرهنگی.
5. رابینز، استیفن پی؛ جاج، تیموتی (2009). رفتار سازمانی. جلد اول، ترجمة مهدی زارع، تهران، نص.
6. سیادت، سیدعلی؛ کاظمی، ایرج؛ مختاری‌پور، مرضیه (1389). «بررسی مقایسه­ای رابطة بین هوش سازمانی و رهبری تیمی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه­های دولتی اصفهان». چشم­انداز مدیریت دولتی، شمارة اول، صفحات 99-87.
7. سیادت، سیدعلی؛ مختاری‌پور، مرضیه؛ کاظمی، ایرج (1388). «رابطة بین هوش اخلاقی و رهبری تیمی در مدیران آموزشی و غیرآموزشی از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان». مدیریت سلامت، دورة 36، شمارة 12، صفحات 219-191.
8. سیدجوادین، سیدرضا (1390). مبانی سازمان و مدیریت. تهران، نگاه دانش.
9. علاقه­بند، علی (1388). مدیریت عمومی. تهران، روان.
10. قربانی‌زاده، وجه‌اله (1387). یادگیری سازمان و سازمان یادگیرنده با نگرشی بر مدیریت دانش. تهران، بازتاب.
11. مارکواد، م جی (1388). مبانی سازمان یادگیرنده. ترجمة مهدی ایران‌نژاد پاریزی، تهران، مدیران.
12. مقیمی، سیدمحمد (1390). سازمان و مدیریت رویکردی پژوهشی. تهران، ترمه.
13. میرکمالی، سیدمحمد؛ نارنجی ثانی، فاطمه؛ اعلامی، فرنوش (1390). «بررسی رابطة رهبری تحول­آفرین با یادگیری سازمانی». مدیریت تحول، شمارة 6، صفحات 27-1.
                                                                  
14. Abbasi, E.; Zamani-Miandashti, N. (2013). “The role of transformational leadership, organizational culture and organizational learning in improving the performance of Iranian agricultural faculties”. Higher Education. February, 1-15.
15. Adair, J. E. (1973). Action- Centered Leadership. London, McGraw-Hill.
16. Adair, J. (2011). Lexicon of Leadership, Action-centered Leadership, London, Kogan Page.
17. Afolabi, O. A.; Adesina, A.; Aigbedion, C. (2009). “Influence of Team Leadership and Team Commitment on Teamwork and Conscientiousness”. Kamla-Raj- J Soc Sci, 21(3), 211-216.
18. Arnatt, M. J.; Beyerlein, M. M. (2014). “An empirical examination of special operations team leaders’ and members’ leadership characteristics”. Policing: An International Journal of Police Strategies & Management, 37(2), 438 – 453.
19. Braun, F. C.; Avital, M.; Martz, B. (2012). “Action-centered team leadership influences more than performance”. Team Performance Management, 18(3/4), 176 – 195.
20. Chang, S. C.; Lee, M. S. (2007). “A study on relationship among leadership, organizational culture, the operation of learning organization and employees' job satisfaction”. Learning Organization,.14(2), 155-185.
21. Chen, G.; Kirkman, B. L.; Kanfer, R.; Allen, D.; Rosen, B. (2007). “A multilevel study of leadership, empowerment, and performance in teams”. Journal of Applied Psychology, 92, 331-346.
22. Druskat, V. U.; Wheeler, J. V. (2003). “Managing from the boundary: The effective leadership of self-managing work teams”. Academy of Management Journal, 46, 435-457.
23. Easterby-Smith, Mark; Lyles, Marjore. A. (2011). Handbook of organizational learning and knowledge management. Second edition. United kingdom. A john wiley and sons, ltd, publication.
24. Edmonds, W. A.; Tenenbaum, G.; Kamata, A.; Johnson, M. (2009). “The role of collective efficacy in adventure racing teams”. Small Group Research, 40(2), 163-80.
25. Edmondson, A. (1999). “Psychological safety and learning behavior in work teams”. Administrative Science Quarterly, 44, 350-383.
26. Hills, H. (2007). Team-based learning. Burlington, VT: Gower.         
27. Huang, C.T.; Tsai, K. H. (2014). “Synergy, environmental context, and new product performance: A review based on manufacturing firms”. Industrial Marketing Management, 43, 1407–1419.
28. Klein, K. J.; Ziegert, J. C.; Knight, A. P.; Xiao, Y. (2006). “Dynamic delegation: Shared, hierarchical, and dein dividualized leadership in extreme action teams”. Administrative Science Quarterly, 51, 590-621.
29. Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. (2nd Edition ed.), New York, The Guliford Press.
30. Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. (3nd Edition ed.), New York, The Guliford Press.
31. Kozlowski, S. W. J.; Bell, B. S. (2003). “Work groups and teams in organizations”. In W. C. Borman, D. R. Ilgen & R. Klimoski (Eds.). Handbook of psychology. Organizational Psychology,. 12, 333-375.
32. Lee. D. S..; Lee, K. C.; Seo, Y. W.; Choi, D. Y. (2015). “An analysis of shared leadership, diversity, and team creativity in an e-learning environment”. Computers in Human Behavior, 42, 47–56.
33. Liu, S. H. J.; Li, Y.; Wang, Z.; Lin, X. (2014). “Examining the cross-level relationship between shared leadership and learning in teams: Evidence from China”. The Leadership Quarterly, 25, 282–295.
34. Liu, Xiao-Yu.; Liu, Jun. (2013). “Effects of team leader emotional intelligence and team emotional climate on team member job satisfaction”. Nankai Business Review International, 4(3), 180 – 198.
35. Lawler, E. E.; Mohrman, S. A.; Benson, G. (2001). Organizing for high performance: Employee involvement, TQM, reengineering, and knowledge management. San Francisco: Jossey-Bass.
36. Marchewka, J. T. (2006). Information Technology Project Management. Providing Measurable Organizational Value, New York, John Wiley & Sons.
37. Marquardt, M. (2002). Building the Learning Organization. 2nd ed., Davies-Black Publishing, Palo Alto, CA.
38. Marsick, V. J.; Watkins, K. E. (2003). “Demonstrating the Value of an Organization’s Learning Culture: The Dimensions of the Learning Organization Questionnaire”. Advances in Developing Human Resources, 5(2), 132-151.
39. Martin, A.; Bal, V. (2006). The state of teams: CCL research report. Greensboro, NC: Center for Creative Leadership.
40. Morgeson, F. P. (2005). “The external leadership of self-managing teams: Intervening in the context of novel and disruptive events”. Journal of Applied Psychology, 90, 497-508.
41. Morgeson, F. P.; DeRue, D. S. (2006). “Event criticality, urgency, and duration: Understanding how events disrupt teams and influence team leader intervention”. Leadership Quarterly, 17, 271-287.
42. Natale, S. M.; Sora, S. A.; Kavalipurapu, S. B. (2004). “Leadership in teams: managerial responses”. Team Performance Management, 10( 3/4), 45-52.
43. Noruzy, A.; Majazi, D. V.; Azhdari, B.; Nazari-Shirkouhi,  S.; Rezazadeh, A. (2013). “Relations between transformational leadership, organizational learning, knowledge management, organizational innovation, and organizational performance”. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 64(5-8), 1073-1085.
44. O¨rtenblad, A. (2004). “The learning organization: towards an integrated model”. The Learning Organization, 11(2), 129-144.
45. Rebelo, T. M.; Gomes. A. D. (2008). “Organizational learning and the learning organization: Reviewing evolution for prospecting the future”. Learning Organization, 15(4), 294-308.
46. Ryan, R.; Deci, E. (2000). “Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation. social development, and well-being”. American Psychologist, 55, 68-78.
47. Salas, E.; Burke, C. S.; Stagl, K. C. (2004). “Developing teams and team leaders: Strategies and principles”. In D. V. Day, S. J. Zaccaro & S. M. Halpin (Eds.), Leader development for transforming organizations, Mahwah, NJ, Lawrence Erlbaum Associates.
48. Santos, J. P.; Caetano, A.; Tavares, S. M. (2015). “Is training leaders in functional leadership a useful tool for improving the performance of leadership functions and team effectiveness?”. The Leadership Quarterly, 1-15.
49. Schaubroeck, J.; Lam, S. S. K.; Cha, S. E. (2008). “Embracing transformational leadership: Team values and the impact of leader behavior on team performance”. Journal of Applied Psychology, 92, 1020-1030.
50. Schoemaker, P. J. H.; Krupp, S.; Howland, S. (2013). “Strategic Leadership: The Essential Skills”. Harvard Business Review, 1-5.
51. Sohmen, S. V. (2013). “Leadership and Teamwork: Two Sides of the Same Coin”. Journal of IT and Economic Development, 4(2), 1-18.
52. Subramaniam, M.; Youndt, M. (2005). “The influence of intellectual capital on types of innovative capabilities”. Academy of Management Journal, 48(3), 242-66.
53. Trent, R. J. (2004). “Team leadership at the 100-foot level”. Team Performance Management, 10(5/6), 94-103.
54. Wageman, R. (2001). “How leaders foster self-managing team effectiveness: Design choices versus hands-on coaching”. Organization Science, 12, 559-577.
55. Zaccaro, S. J.; Rittmana, A. L.; Marks, M. A. (2001). “Team leadership”. The Leadership Quarterly, 12, 451-483.
56. Ziegert, J. C. (2005). Does More Than One Cook Spoil the Broth? An Examination of Shared Team Leadership. Unpublished doctoral dissertation, University of Maryland.
57. Zoltan, R. C. (2014). “Synergy effects in work teams”. Network Intelligence Studies, 1(3), 122 – 128.