بررسی رابطة رهبری اخلاقی با رفتارهای انحرافی در محیط کار: نقش میانجی تعهد عاطفی و جو اخلاقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد/ دانشگاه شهید چمران اهواز

2 مدیر گروه روانشناسی صنعتی و سازمانی / دانشگاه شهید چمران اهواز

3 کارشناس‌ارشد، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة رهبری اخلاقی و رفتارهای انحرافی در محیط کار، همچنین، نقش میانجی­ تعهد عاطفی و جو اخلاقی انجام گرفت. جامعة آماری پژوهش شامل همة کارکنان سازمان جهاد کشاورزی خوزستان بود که از این تعداد 220 نفر با روش نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده­ها با به‌کارگیری پرسشنامه‌های رهبری اخلاقی، رفتارهای انحرافی در محیط کار، تعهد عاطفی و جو اخلاقی جمع‌آوری، و با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و بوت‌استرپ تحلیل شد. تحلیل­های مدل‌سازی معادلات ساختاری، برازندگی مدل پیشنهادی را با داده­ها تأیید کرد. نتایج حاکی از اثر مستقیم رهبری اخلاقی بر رفتارهای انحرافی در محیط کار و اثر غیرمستقیم رهبری اخلاقی بر رفتارهای انحرافی در محیط کار از طریق تعهد عاطفی و جو اخلاقی بود. به‌کارگیری سبک رهبری اخلاقی با انجام‌دادن رفتارهای انحرافی کارکنان در محیط کار ارتباط دارد. بنابراین، سازمان­ها می­توانند با به‌کارگیری این سبک از رهبری از بروز این رفتارها در محیط کار جلوگیری کنند و موجب افزایش بهره­وری سازمان شوند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. بشلیده، کیومرث (1391). روش­های پژوهش و تحلیل آماری، مثال­های پژوهشی با  SPSS وAmos . اهواز، انتشارات دانشگاه شهید چمران.
    1. Allen, N.; Meyer, J. P. (1991). “The measurement and antecedentce of affective, continence and normative commitment to the organization”. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18.
    2. Aronson, E. (2001). “Integrating leadership styles and ethical perspectives”. Canadian Journal of Administrative Sciences, 18(4), 244-256.
    3. Aquino, K. (1999). “Justice constructs, negative affectivity, and employee deviance: a proposed model and empirical test”. Journal of Organizational Behavior, 20(7), 1073-1091.
    4. Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought And Action: A Social Cognitive View. A Dissertation for a Doctor of Applied Psychology of Prentice-Hall University.
    5. Bennett, R. J.; Robinson, S. L. (2000). “Development of a measure of workplace deviance”. Journal of Applied Psychology, 85(3), 349–360.
    6. Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life. A Dissertation for a Doctor of Applied Psychology of Wiley University.
    7. Brown, M. E.; Trevino, L. K.; Harrison, D. (2005). “Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing”. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97(2), 117−134.
    8. Cohen, A. (2006). “The relationship between multiple commitments and organizational citizenship behavior in Arab and Jewish culture”. Journal of Vocational Behavior, 69(1), 105-118.
    9. Den Hartog, D. N.; Belschak, F. D. (2012). “Work engagement and Machiavellianism in the ethical leadership process”. Journal of Business Ethics, 107(1), 35–47.
    10. Elci, M.; Sener, I.; Alpkan, L. (2013). “The impact of ethical leadership on the antisocial behavior of employees: the mediating role of ethical climate”. Journal of Global Strategic Management, 14(1), 56-66.
    11. Filipova, A. A. (2011). “Relationships among ethical climates, perceived organizational support, and intent-to-leave for licensed nurses in skilled nursing facilities”. Journal of Applied Gerontology, 30(1), 44–66.
    12. Gouldner, A. W. (1960). “The norm of reciprocity: A preliminary statement”. American Sociological Review, 25(1), 161–178.
    13. Hartmann, L. C.; Bambacas, M. (2000). “Organizational commitment: A multi method scale analysis and test of effects”. Journal of Organizational Analysis, 8(1),89-108.
    14. Jaramillo. F.; Mulki, J.; Solomon, P. (2006). “The role of ethical climate on salesperson’s role stress, job attitudes, turnover intention, and job performance”. Journal of Personal Selling & Sales Management, 26(3), 271-282.
    15. Mayer, D. M.; Kuenzi, M.; Greenbaum, R. (2010). “Examining the link between ethical leadership and employee misconduct: The mediating role of ethical climate”. Journal of Business Ethics, 95(1), 7–16.
    16. Neves, P.; Story, J. (2013). “Ethical leadership and reputation: Combined indirect effects on organizational deviance”. Journal of Business Ethics, 115(1), 1-12.
    17. Resick, C.; Hanges, P.; Dickson, M.; Mitchelson, J. (2006). “A cross-cultural examination of the endorsement of ethical leadership”. Journal of Business Ethics, 63(4), 345-359.
    18. Rhoades, L.; Eisenberger, R. (2002). “Perceived organizational support: A review of the literature”. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698–714.
    19. Robinson, S.; Bennett, R. (1995). “A typology of deviant workplace behaviors: A multi-dimensional scaling study”. Academy of Management Journal, 38(2), 555–572.
    20. Salancik, G. R.; Pfeffer, J. (1978). “A social information processing approach to job attitudes and task design”. Administrative Science Quarterly, 23(1), 224–253.
    21. Schwepker, C. H. J. (2001). Ethical climate relationship to job satisfaction, organizational commitment & turnover in the sales force”. Journal of Business Research, 54(1), 39–52.
    22. Spector, P. E.; Fox, S. (2005). “An emotion-centered model of voluntary work behavior: Some parallels between counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior”. Human Resource Management Review, 12(2), 269 – 292.
    23. Stouten, J.; Dijke, M.; Mayer, D. M.; Cremer, D. D.; Euwema, M. C. (2013). “Can a leader be seen as too ethical? The curvilinear effects of ethical leadership”. The Leadership Quarterly, 24(5), 680–695.
    24. Victor, B.; Cullen, J. B. (1987). “A theory and measure of ethical climate in organizations”. Research in Corporate Social Performance and Policy, 9(1), 51-71.
    25. Walumbwa, F. O.; Schaubroeck, J. (2009). “Leader personality and employee voice behavior: mediating roles of ethical leadership and work group psychological safety”. Journal of Applied Psychology, 94(5), 1275–1286.
    26. Yilmaz, E. (2010). “The analysis of organizational creativity in schools regarding principals ethical leadership characteristics”. Journal of social and behavioral sciences, 2(2), 3949-3953.