بررسی توأم نقش هوش سازمانی و بالندگی سازمانی در عملکرد شرکت‌های شهرک صنعتی شهید سلیمی ‌تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، دانشکدة علوم اداری و اقتصادی، پردیس بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

2 دانشیار، دانشکدة معارف اسلامی ‌و مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش به بررسی توأم نقش هوش سازمانی و بالندگی سازمانی در عملکرد سازمانی پرداخته است. تحقیق مورد نظر از حیث ارتباط بین متغیرهای تحقیق، از نوع همبستگی و از نظر روش انجام‌دادن تحقیق پیمایشی است. برای سنجش موضوع تحقیق، مدل مفهومی ‌براساس متون نظری موضوع طراحی شد. نمونـة آماری پژوهش حاضر 85 شرکت از شرکت‌های شهرک صنعتی شهید سلیمی ‌تبریز است که به روش تصادفی طبقه‌بندی‌شده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است که روایی و پایایی آن بررسی و تأیید شد. برای بررسی رابطة بین متغیرهای تحقیق، مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار آموس انجام گرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد در شرکت‌های مورد مطالعه، بین هوش و عملکرد سازمانی رابطة مثبت و قوی برقرار است. همچنین، رابطة بین هوش و اصول بالندگی سازمانی، مثبت و معنادار است، ولی بین اصول بالندگی و عملکرد سازمانی رابطة معناداری وجود ندارد. بنابراین، مشخص شد، اگر چه هوش به‌طور مستقیم بر عملکرد سازمانی تأثیر مثبت و قوی دارد، با میانجی‌گری بالندگی سازمانی نتوانسته بر عملکرد تأثیرگذار باشد. بر این اساس، پیشنهادهایی برای ارتقای عملکرد سازمانی با تأکید بر هوش سازمانی و مشارکت فعال‌تر اصول بالندگی سازمانی مطرح شد.
 
 
 
 

 

کلیدواژه‌ها


  1. ابزری، مهدی؛ اعتباریان، اکبر؛ ستاری قهفرخی، مهدی (1385). «هوش سازمانی و جلوگیری از کندذهنی سازمانی». ماهنامةمدیریتدانشسازمانی، شمارة 22، صفحه 25.
  2. برومند، زهرا (1375). مدیریت رفتار سازمانی. چاپ سوم، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور.
  3. بیگ‌زاده، جعفر؛ علائی، باقر؛ اسکندری، کریم (1389). «بررسی رابطة هوش سازمانی مدیران با عملکرد آنان در سازمان‌های دولتی آذربایجان شرقی». پژوهش‌هایمدیریت، سال سوم، شمارة هشتم، صفحات 163-143.
  4.  خلیلی عراقی، مریم؛ یقین‌لو، مهرانگیز؛ جواهر شتی، فرانک (1385). «مدیریت بر مبنای عملکرد (فاصله از تئوری تا اجرا) بخش دوم». ماهنامةتدبیر، شمارة 142، صفحات 87-83.
  5. خویشی، بهروز (1388). بررسیرابطة سلامتسازمانیمدارسباعملکردمدیران مدارسمقاطعسه‌گانةتحصیلیآموزش‌ورورششهرستانمراغه. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب.
  6. داریانی، محمدعلی؛ رفیعاده، علاالدین (1386). «مدیریت عملکرد سازمانی». سومین کنفـرانس ملـی مـدیریت عملکرد.
  7. دفت، ریچارد ال (1390). مبانی تئوری و طراحی سازمان. ترجمة علی پارساییان و سیدمحمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  8. سعادت، اسفندیار (1382). مدیریتمنابعانسانی. چاپ هفتم، تهران، انتشارات سمت.
  9. سهیلی‌پور، مژده (1390). بررسی تأثیر هوش سازمانی بر عملکرد کارکنان شرکت ملی نفت چین (شعبة ایران). پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد تهران مرکزی - دانشکدة مدیریت.
  10. طوسی، محمدعلی (1380). بالندگی سازمانی. چاپ اول، تهران، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  11. غلامی، شهرام؛ غفوریان، هما؛ معنوی‌پور، داود (1390). «رابطة هوش سازمانی و عملکرد سازمانی». فصل‌نامةتازه‌های روان‌شناسیصنعتی-سازمانی، سال دوم، شمارة ششم، صفحات 99-88.
  12.  کاشف، میرمحمد؛ سیدعامری، میرحسن؛ خدادادی، محمدرسول؛ احمدی، اژدر (1388). «ارتباط بین هوش سازمانی و مدیریت دانش در ادارات تربیت بدنی آذربایجان شرقی و غربی». مطالعات مدیریت ورزشی (پژوهشکدة تربیت بدنی)، سال سوم، شمارة 24.
  13. محمدزاده، عباس (1383). «توسعة سازمانی و سازمان­های آینده». فصل‌نامة مطالعات مدیریت، شمارة 41، صفحه 42.
  14. مختاری پور، مرضیه و کاظمی، ایرج (1389). «بررسی و مقایسة رابطة بین هوش سازمانی با هوش اخلاقی مدیران آموزشی و غیرآموزشی دانشگاه‌های دولتی اصفهان». فصل‌نامة آموزشعالی، سال سوم، شمارة 12، صفحات 51-35.
  15. نجارپور استادی، سعید و تقی زاده، هوشنگ (1391). «رابطة بین هوش هیجانی با بالندگی سازمانی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی». فصل‌نامة رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال سوم، شمارة 11، صفحات 136-121. 
    1. Albrecht, Karl (2009). “Organizational intelligence & knowledge management: thinking outside the silos”. Retrieved Desember 29, 2011, from http://www. Karl Albrecht. com.
    2. Albrecht, Karl (2002). “Organizational intelligence and knowledge management the executive perspective”. Retrieved From http://www.KarlAlbrecht.com.
    3. Azma, F.; Mostafapour, M. A.; Rezaei, H. (2012). “The application of information technology and its relationship with organizational intelligence, 1, 94-97.
    4. Bartlett, James E.; Kotrlik, Joe W.; Higgins, Chadwick C. (2001). “Organizational research: determining appropriate sample size in survey research“. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 19(1),
    5. Bates, T. C.; Rock, A. (2004). “Personality and information processing speed: Independent influences on intelligent performance”. Intelligence, 32, 33-46.
    6. Church, A. H. (2000). The future of OD: relevant or not?. Presentation to the best practices in leading change conference, Bowling Green State University, Bowling Green, Ohio.
    7. Ersetin, Ş. Ş. (2002). “Action research, organizational intelligence, curriculum development”. Educational Research Quarterly, 26, 41-49.
    8. Fink, G.; Yolles. M. (2011). “Understanding organizational intelligences as constituting elements of normative personality”. Paper presented at IACCM 2011, Ruse Bulgaria Revision, 20, 1-27.
    9. Gonyea R. M.; Kuh G. D. (2009). “NSSE organizational intelligence and the institutional researcher“. New Direction for Institutional Research, 141, 56-71.
    10. Howson, C. (2008). Successful Business intelligence - secrets to making BI a Killer App. McGraw-Hill Companies.
    11. Kalkan, V. D. (2005). “Organizational intelligence: antecedents and consequences”. Journal of Business & Economics research, 3(10), 43-54.
    12. Kesti, M.; Syvajarvi. A.; Stenvall. J.; Rivera. M. (2011). “Human capital scenario analysis as an organizational intelligence tool for performance management”. Problems and Perspectives in Management, 9(1), 46-58.
    13. Lord. R. G.; Shondrick. S. J. (2011). “Leadership and knowledge: Symbolic, connectionist and embodied perspectives“. The Leadership Quarterly, 22, 207-222.
    14. Matthew, J., Grawhich; Barber, L. K. (2009). “Are you focusing both Employees and Organizational Outcomes?”. Organizational Health Initiative at Saint Louis University, pp.1-5.
    15. Potas, E. U.; Kocak, S. (2010). “Multi dimensional organizational intelligence measurements for determining the institutional and managerial capacity of girls’ technical education”. African Journal of Business Management, 4(8), 1644-1651.
    16. Stankov, L. (2000). “Structural extensions of a hierarchical view on human cognitive abilities”. Learning and Individual Differences, 12, 35-51.
    17. Tsang, E. W. K. (2009). “The relationship between knowledge management enablers and performance”. Industrial Management & Data systems, 109, 98-117.
    18. Warrick, D. D. (1984). “Organization development”. In W. R. Tracey (Ed.), Human resources management and development handbook, 915–925.
    19. Wu S. I.; Liu S. Y. (2010). “The performance measurement perspectives and causal relationship for ISO-certified companies a case of opto-electronic industry”. International Journal of Quality & Reliablity Management, 27, 27-47.
    20. Yukl, G. (2008). “How leaders influence organizational effectiveness”. The Leadership Quarterly, 19, 708–722.
  1. Boonstra, J., J. (2004). Dynamics of organizational change and learning. John Wiley & Sons, Ltd., ISBN 0-471-87737-9.
  2. Burke, W. W. (1982). Organization development: Principles and practices. Glenview, IL: Scott, Foresman.
  1. Jamieson, D. W.; Bach Kallick, D.; Kur, C. E. (1984). “Organization development”. In L. Nadler (Ed.), The Handbook Of Human Resource Development, New York, Wiley.
  1. Porras, J. I.; Robertson, P. J. (1992). “Organizational development: Theory, practice and research”. In M. D. Dunnette & L. M. Hough (Eds.), Handbook of industrial and organizational psychology, 2nd ed., 3, 719–822.
  1. Waclawski, J.; Church, A. H. (2006). “Introduction and overview of organization development as a data-driven approach for organizational Change”. Available at http://media.wiley.com/product_data/excerpt.