بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و میزان اعمال روش‌های حسابداری مدیریت در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شرق، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سیرجان، سیرجان، ایران

چکیده

هدف این پژوهش بررسی رابطة فرهنگ سازمانی با روش­های حسابداری مدیریت در شرکت­های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران است. این پژوهش از نوع  کاربردی و به از نظر روش توصیفی- همبستگی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامة استاندارد فرهنگ سازمانی هافستد و پرسشنامة محقق­ساختة حسابداری مدیریت است.
جامعة آماری مدیران مالی و کارشناسان حسابداری شرکت­های تولیدی پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران هستند که کارکنان 121 شرکت به­عنوان نمونة پژوهش انتخاب شدند. در هر شرکت دو پرسشنامه یکی در اختیار مدیر مالی و دیگری در اختیار کارشناس حسابداری قرار گرفت. از 242 پرسشنامه، 87 پرسشنامه از مدیران و 104 پرسشنامه از کارشناسان جمع­آوری شد. مقایسة ضرایب همبستگی بین دو گروه نشان داد مؤلفه‏های فردگرایی، فاصلة قدرت، مردمنشی، افق کوتاه­مدت و اجتناب از بی­اطمینانی در گروه مدیران رابطة مثبت و معنادار با اعمال روش­های حسابداری مدیریت داشتند. متغیر اجتناب از بی­اطمینانی بیشترین ارتباط را با روش­های حسابداری مدیریت داشت. اما در گروه کارشناسان رابطة منفی مشاهده شد. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت اعمال و پیاده‌سازی روش‌های حسابداری مدیریت که از ابزارهای مدرن تصمیم‌گیری مدیریت‌اند، به فرهنگ سازمانی شرکت خصوصاً اجتناب از بی اطمینانی وابسته است که از منظر دو گروه اعمال‌کنندة این روش‌ها متفاوت است.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. اعتمادی، حسین و دیانتی دیلمی، زهرا (1388). بررسی آثار فرهنگ سازمانی، مشارکت در بودجه‌بندی و سیستم­های حسابداری مدیریت بر عملکرد مدیران. پژوهش­های مدیریت در ایران، سال 4، شمارة 13، صفحات 60-35.
  2. خدامی پور، احمد و طالبی، رقیه (1389). بررسی کاربرد ابزارهای حسابداری مدیریت توسط مدیران شرکت­های تولیدی پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، شمارة 2، صفحات 138-117.
  3. حاجیها، زهره و خراط‌زاده، محدثه (1393). رابطة فرهنگ سازمانی و کاربرد نوآوری‌های حسابداری مدیریت در شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصل‌نامة علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال 7، شمارة 20، صفحات 48-35.
  4. حسینی، سید احمد، بیگی‌نیا، عبدالرضا، فدائی و کیومرث (1390). بررسی ارتباط بین فرهنگ سازمانی و نظام پیشنهادها (مطالعة موردی: آموزش و پرورش شیراز). فصل‌نامة پارس مدیر، شمارة 1، صفحات 123-137.
  5. دیانتی دیلمی، زهرا (1391). تاثیر سرمایة فکری برحسابداری مدیریت شرکت­های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت، دورة 5، شمارة 14، صفحات 99-85.
  6. رعنایی کردشولی و حبیب‌اله و قرآنی، سید فرامرز (1386). کاربرد چارچوب ارزش‌های رقابتی در پژوهش‌های فرهنگ سازمانی. فرهنگ مدیریت، سال 5، شمارة 14، صفحات 116 ـ 89.
  7. نیکومرام، هاشم و محمودی، محمد (1391). سنجش تأثیر سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت مبتنی بر پشتیبانی تصمیم و هوش تجاری در تصمیم­گیری مدیران واحدهای اقتصادی. حسابداری مدیریت، سال 5، شمارة 13، صفحات 65-47.
    1. Belkaui, A. (1999). Capital structure: determination, evaluation, and accounting. Quorum books, London.
    2. Chenhall, R.H. (2005). Integrative strategic performance measurement systems, strategic alignment of manufacturing, learning and strategic outcomes: An exploratory study. Accounting. Organization and Society, 30, 395-422.
    3. Cristiano Busco, & Robert W. Scapens. (2011). Management accounting systems and organizational culture: Interpreting their linkages and processes of change. Qualitative Research in Accounting & Management. 8(4), 320 – 357.
    4. Doupink, T.S., & Salter, S.B. (1995). External environment, culture and accounting practice: A preliminary test of a general model of international accounting development. International Journal of Accounting, 5(2), 189-207.
    5. Eddie, L.A. (2001). Asia Pacific cultural values and Accounting systems. Asia Pacific International Management Forum, 6, 22-30.
    6. Erserim, A. (2012). The Impacts of organizational culture, firm’s characteristics and external environment of firms on management accounting practices: an empirical research on industrial firms in Turkey. Procedia- Social and Behavioral sciences, 62, 372-376.
    7. Gray, S.J. (1988). Towards a theory of cultural influences on the development of accounting systems internationally. Abacus. 24, 1-15.
    8. Gray, S.J. & Vint, H.M. (2005). The impact of culture on accounting disclosure: Some international evidence. Asia Pacific Journal of Accounting, 26(1), 33-44.
    9. Harrison, P.D., Chow, C.W., Wu, A. & Harrell, A.M. (1999). A cross-cultural investigation of managers’ project evaluation decisions. Behavioral Research in Accounting. 11, 143-160.
    10. Hofstede, G. (1983a). Dimensions of national cultures in fifty countries and three regions. In J.B.Deregowski, S.Dziurawiec and R.C.Annis(eds.), Explications in Cross-Cultural Psychology 1, 335- 355. Lisse, Neth.: Swets and Zeitlinger.
    11. Hofstede, G. (1983b). The cultural relativity of organizational practices and theories. Journal of International Business Studies, 14, 75-89.
    12. Hofstede, G. (1983c). National cultures revisited. Behavior Science Research. 18, 285-305.
    13. Hofstede, Geert. (1986). Editorial: The Usefulness Of The Organizational Culture Concept, Journal Of Management Studies. 23(3), 253-280.
    14. Hofstede, G., Neuijen, B., Ohayv, D.D. & Sanders, G. (1990). Measuring Organizational Cultures: A Qualitative And Quantitative Study Across Twenty Cases. Administrative Science Quarterly, Available at http://www.Competingvalues.com/assessments/index.html
    15. Hofstede, G.H. (1998). Performance measure and resource- expenditure choices in a teamwork environment: the effects of national culture. Management Accounting Research, 2, 556-596.
    16. Hofstede, G. (2001). Cultures Consequences: comparing values, behaviors. Institutions, and Organizations across nations, Beverly Hills, CA:Sage.
    17. Kuznetsov, A. (2014). Synergy of corporate culture and financial control in the chaotic environment. Journal of Finance and Accounting, 2(6-1), 21-30.
    18. Moran, R.T., Harris, P.R. & Moran, S.V. (2007). Managing Cultural Differences: Global Leadership Strategies for the 21st Century. 7th edition, Oxford: Butterworth Heinemann.
    19. Morgan٫ K., Stickney٫ C. & Weil, R.L. (2010). Financial Accounting: Introduction to Concepts, Methods, and Uses. 10th edition, The Dryden Press.
    20. Salter, S.B. & Niswander, F. (1995). Cultural influences on the development of accounting systems internationally, a test of Gray’s (1988) theory. Journal of International Business Studies, 26, 379-97.
    21. Zarzeski, M.T. (2006). Spontaneous harmonization effects of culture and market forces on accounting disclosure practices. Accounting Horizons, 10, 18-37.