بررسی رابطه رهبری تحول آفرین و رفتار شهروندی سازمانی با تاکید بر نقش انگیزه خدمات عمومی و شفافیت اهداف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی‌آباد کتول، ایران

2 کارشناس‌ارشد، گروه مدیریت، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی‌آباد کتول، ایران

چکیده

بعد از گذشت سال‌ها از انجام‌دادن اصلاحات در بخش دولتی، همچنان پرسش‌های زیادی در خصوص تأثیر رفتارهای رهبری در سازمان‌های دولتی وجود دارد. هدف این پژوهش، بررسی رابطة رهبری تحول‌آفرین با رفتارهای شهروندی سازمانی با تأکید بر نقش انگیزة خدمات عمومی و شفافیت اهداف است. جامعة آماری این تحقیق شامل همة 720 پرستار بیمارستان‌های دولتی شرق استان گلستان بود. حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان 250 نفر برآورد شد که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. داده‌ها با چهار پرسشنامة رفتارهای شهروندی سازمانی ارگان، رهبری تحول‌آفرین باس و آولیو، پرسشنامة انگیزة خدمات عمومی، و شفافیت اهداف ریتز و همکاران گردآوری شد. در این مطالعه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه‌شده برای همة متغیرها بیشتر از 7/0 است که نشان‌دهندة قابلیت اعتماد و پایایی بالای ابزار است. روش این تحقیق توصیفی- همبستگی و مبتنی بر مدل‌سازی معادلات ساختاری است. داده‌ها با نرم‌افزار لیزرل تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج نشان داد رهبری تحول‌آفرین با رفتارهای شهروندی سازمانی از طریق شفافیت اهداف و انگیزة خدمات عمومی ارتباط دارد. همة رابطه‌ها در مدل به‌جز رابطة شفافیت اهداف و انگیزة خدمات عمومی تأیید شد

کلیدواژه‌ها


  1. سهرابی، شهلا، و علوی، محمد (1389). رفتار شهروندی. فصل‌نامة مدیریت کسب‌وکار، شمارة 8، ص177.
  2. تابلی، حمید، تیرگر، هدایت‌ا...، مظفری، لیلا، مرتضوی، حمید، و مهرابی‌فر، فاطمه (1391). بررسی رابطه بین سبک رهبری تحول‌آفرین و خلاقیت کارکنان در سازمان‌های دولتی شهرستان نیریز. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، سال 2، شمارة 5، صفحات 26-1.
  3. سلیمی، محمد، حسنی، افسانه، رعدآبادی، مهدی، طاهری میرقائد، مسعود، حسینی، سید هادی، و بختیاری، محمد (1392). همبستگی بین رفتارهای شهروندی سازمانی و ابعاد آن با مشارکت شغلی در کارکنان دو بیمارستان خصوصی و دولتی شهر تهران. فصل‌نامة مدیریت ارتقای سلامت، دورة 2، شمارة 4، صفحات 56-50.
  4. میرکمالی، سید محمد، چوپانی، حیدر، حیات، علی‌اصغر، و غلام‌زاده، حجت (1391). بررسی تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر رفتارهای شهروندی سازمانی نیروهای دانش‌گر شرکت ملی نفت ایران. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، دورة 2، شمارة 1، صفحات  155-138.
  5. یوسفی امیری، مظاهر، قلی‌پور، آرین، سیدجوادین، سید رضا، و وکیلی، محمدمسعود (1392). بررسی ارتباط ویژگی‌های شخصیتی پرستاران با رفتارهای شهروندی سازمانی در بیمارستان‌های آموزشی شهر زنجان سال 1391. مجلة مراقبت‌های پیشگیرانه در پرستاری و مامایی، دورة 3، شمارة 2، صفحات 80-70.

 

  1. Anderson, L. (2009). Public service motivation, professional norms and/or economic incentives. International Review of Administrative Sciences,  75(1), 79–97.
  2. Appelbaum, S., Bartolomucci, N., Beaumier, E., Boulanger, J., Corrigan, R., Dore, I., Girard, C., & Serroni, C. (2004). Organizational citizenship behavior: A case study of culture. Leadership and Trust Management Decision, 42(1), 13-40.
  3. Bienstock, C., Demoranville, W. C., & Smith, K. R. (2003). Organizational citizenship behavior and service quality. Journal ofServices Marketing, 17(4), 357-378.
  4. Bright, L. (2005). Public employees with high levels of public service motivation: who are they, where they are, and what do they want?. Review of Public Personnel Administration, 25(2), 138-154.
  5. Bright, L. (2007). Does person-organization fit mediate the relationship between public service motivation and gob performance of public employees?. Review of Public Personnel Administration, 27(4), 361-379.
  6. Brown,E., & Arendt, S. (2011). Perceptions of transformational leadership behaviors and subordinates’ performance in hotels.Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 10, 45–59.
  7. Carpenter, J., Doverspike, D., & Miguel, F. R. (2012). Public service motivation as a predictor of attraction to the public sector. Journal of Vocational Behavior, 80, 509-523.
  8. Clerkin, R. M., & Coggburn, J. D. (2012). The dimensions of public service motivation and sector work references. Review of Public Personnel Administration, 32(3), 209-235.
    1. Coursey, H. D., & Pandey, K. S. (2007). Public service motivation measurement: testing an abridged version of Perry’s proposed scale. Administration and Society, 39(5), 547-568.
    2. Furtner, M. R., Baldegger, U., & Rauthmann, J. F. (2013). Leading yourself and leading others: Linking self-leadership to transformational, transactional, and laissez-fair leadership.European Journal of Work and Organizational Psychology, 22(4), 436 449.
    3. Hobman, E., Jackson, C., Jimmieson, N., & Martin, R. (2011). The effects of transformational leadership behaviors on follower outcomes: An identity-based analysis. European Journal ofWork and Organizational Psychology, 20(4), 553–580.
    4. Kent, A., & Chelladurai, P. (2001). Perceived transformational leadership, organizational commitment and citizenship behavior: A case study in intercollegiate athletics. Journal of Sport Management, 15,  135-159.
    5. Kim, H. (2014). Transformational leadership, organizational clan culture, organizational affective commitment and organizational citizenship behavior: a case of South Korea's public sector. Public Organization Review, 14, 397–417.
    6. Korkmaz, T., & Arpaci, E. (2009). Relationship of organizational citizenship behavior with emotional intelligence. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 2432–2435.
    7. Krishnan, V. R., & Arora, P. (2008). Determinants of transformational leadership and organizational citizenship behavior. Asia-Pacific Business Review, 5(1), 34-43.
    8. Landrum, N. E., Howell, J. P., & Paris, L. (2000). Leadership for strategic change. Leadership & Organization Development Journal, 21(3), 150- 156.
    9. Lee, Y. (2012). Behavioral implications of public service motivation: volunteering by public and nonprofit employees. The American Review of Public Administration, 42(1), 104-121.
    10. Lishchinsky, O., & Tsemach, S. (2014). Psychological empowerment as a mediator between teachers' perceptions of authentic leadership and their withdrawal and citizenship behaviors. Educational Administration Quarterly,PP.1-38.
    11. Meihami, B., Varmaghani, Z., & Meihami, H. (2013). A survey on the impact of transformational leadership on organizational citizenship behavior in public organization in Kurdistan province. International Letters of Social and Humanistic Sciences, 8, 66-76.
    12. Polat, S. (2009). Organizational citizenship behavior (OCB) display levels of the teachers at secondary schools according to the perceptions of the school administrators. Procedia Social and Behavioral Sciences, pp: 1591-1592.
    13. Ritz, A., Giauque, D., Varone, F., & Anderfuhren-Biget, S. (2014). From leadership to citizenship behavior in public organizations: When Values matter. Review of Public Personnel Administration, 34(2), 128-152.
    14. Si.S.,Wei,F.(2012)." Transformational and transactional leaderships, empowerment climate, and innovation performance: A multilevel analysis in the Chinese context. European Journal ofWork and Organizational Psychology, 21(2), 299–320.
    15. Song, J., Kolb, J., Lee, U., & Kim, H. (2012). Role of transformational leadership in effective organizational knowledge creation practices: mediating effects of employees’work engagement. Human Resource Development Quarterly, 23(1).
    16. Strobel, M., Tumasjan, A., Spörrle, M., & Welpe, I. (2013). The future starts today, not tomorrow: How future focus promotes organizational citizenship behaviors. Human Relations, 66(6), 829–856.
    17. Vrangbeek, K. (2013). Public values and public service motivation: conceptual and empirical relationships. The American Review of Public Administration, 43(3), 292-311.
    18. Yucel, I., Mcmillan, A., & Richard, O. (2013). Does CEO transformational leadership influence top executive normative commitment?. Journal of Business Research, article in press.
    19. Zhao, H., Peng, Z., & Chen, H. (2013). Compulsory citizenship behavior and organizational citizenship behavior: The role of organizational identification and perceived interactional justice. The Journal of Psychology, 148(2), 177–196.