طراحی و اعتبار یابی پرسش نامه فرهنگ سازمانی آموزش و پرورش (EOCQ)(مورد مطالعه: آموزش و پرورش شهر بیرجند)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران

2 . استادیار، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

3 دانشیار، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

4 کارشناس‌ ارشد، مدیریت آموزشی، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به­ منظور طراحی پرسشنامة فرهنگ سازمانی سازمان­های آموزشی و سنجش اعتبار و پایایی آن انجام ­گرفت. پرسشنامة اولیه با مطالعات نظری و براساس الگوی فرهنگ سازمان­های آموزشی (EOCM)، که حاصل پژوهشی کیفی توسط پژوهشگر بوده است، با 66 گویه طراحی شد. در اجرای آزمایشی 5 گویه به دلایلی از جمله کم­بودن ضریب همبستگی (قطع 2/0) حذف­ شد. در مرحلة نهایی، پرسشنامه با 61 گویه در جامعة آماری شامل 189 نفر کارکنان آموزش‌وپرورش استان خراسان جنوبی اجرا­ شد. مقدار 798/0 KMO= و معناداربودن آزمون بارتلت 0001/0 P= نشان‌دهندة توجیه‌پذیربودن اجرای تحلیل عاملی در این مطالعه بود. پایایی پرسشنامه با محاسبة آلفای کرونباخ با نرم‌افزارSPSS  و نیکویی برازش ساختار پرسشنامه و زیر­مؤلفه­ های آن به روش محاسبة ضرایب تحلیل عاملی تأییدی و با نرم‌افزار Amos18 انجام­ گرفت. در مرحلة نهایی ضرایب همبستگی گویه ­ها و ضرایب عاملی، معیارِ حذف گویه ­ها­ی نامناسب قرار گرفت. 5 گویه با ضریب همبستگی کمتر از 4/0 و 2 گویه به‌دلیل کاهش‌یافتن تعداد گویه­ ها در شاخص و عدم کفایت برای تحلیل عوامل حذف­ شدند. یافته­ های مطالعة حاضر نشان ­داد پرسشنامه با 54 گویه با آلفای کرونباخ 97/0 پایایی خوبی دارد و تحلیل عاملی تأییدی نیز نشان­دهندة برازش خوب ساختار پرسشنامه و الگوی نهایی (895/0GFI= و 098/0 RMSEA=) بود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. آرباکل، جیمز ال (1392). آموزش گام‌به‌گام آموس. ترجمة علی عسگری، مشهد: سیمرغ خراسان.
  2. رابینز، استیفن پی (1374). مدیریت رفتار سازمانی. ترجمة علی پارساییان و سید محمد اعرابی، جلد سوم، تهران: مؤسسة چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
  3. زارعی‌متین، حسن (1377). تبیین الگوی فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزش اسلامی در محیط کار و اثر آن بر رضایت شغلی. مجلة مجتمع آموزش عالی قم، دورة 1، شمارة 1، صفحات 138 ـ 119.
  4. سلطانی، محمدرضا (1391). تحلیل وضعیت و طراحی الگوی فرهنگ سازمانی یکی از سازمان­های نیروهای مسلح مبتنی بر مبانی دینی و ارزش­های انقلاب اسلامی. دوفصل‌نامة علمی- پژوهشی مدیریت اسلامی، دورة 20، شمارة 1، صفحات 122-99.
  5. شاه­آبادی، محمد­مهدی، و عابدی جعفری، حسن (1390). درآمدی بر روش بررسی ابعاد فرهنگ سازمانی با نگاه به قرآن کریم. فصل­نامة علمی- پژوهشی روش­شناسی علوم انسانی. دورة 7، شمارة 66، صفحات 116-97.
  6. شاین، ادگار (1383). فرهنگ سازمانی. ترجمة محمد­ابراهیم محجوب، تهران: فرا.
  7. عسکری وزیری، علی، زارعی‌متین، حسن، و امیری، علی‌نقی (1391). ارائة الگوی مؤلفه­های فرهنگ سازمانی با رویکرد اسلامی مبتنی بر نهج‌البلاغه. مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی، دورة 3، شمارة 3، صفحات 422-401.
  8. علی­احمدی، علیرضا، علی‌احمدی، حسین، مالکی، ناصر، نصراصفهانی، محمد، و ذبیهی، علی (1383). شناخت فرهنگ، فرهنگ سازمانی و مدیریت بر آن. تهران: تولید دانش.
  9. قدسیان، نرگس، درانی، کمال، پورشافعی، هادی، و اسدی یونسی، محمدرضا (1392). الگوی فرهنگ سازمانی سازمان‌های آموزشی (EOCM)، مورد مطالعه آموزش‌وپرورش شهر بیرجند»، فصل‌نامة مدیریت فرهنگ سازمانی، دورة 13، شمارة 2، صفحات 365-341.
  10. مشبکی، اصغر، و روحانی، محمد­حسین (1386). مدیریت رفتار سازمانی. تهران: اقبال.
  11. موحدی، مسعود (1389). ابعاد فرهنگ سازمانی در سازمان­های صنعتی بزرگ ایران. فصل‌نامة پژوهش­های مدیریت منابع انسانی، دورة 2، شمارة 2، صفحات 115-91.

12.هومن، حیدرعلی (1381). تهیه و استانداردساختن مقیاس سنجش رضایت شغلی. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.

13. Cooke, R. A., & Lafferty, J. C. (1987). Organizational culture inventory Plymouth. MI: Human Synergistics.

14. Clark, M. C., Belcheir, B., Strohfus, P., & Springer, P. J. (2012). Development and description of the culture/climate assessment scale. Journal of Nursing Education,51(2), 75-80.

15. Pamela Strohfus DNP, R. N. (2012). Development and description of the culture/climate assessment scale. Journal of Nursing Education, 51(2), 75.

16. Denison, D. (1990). Corporate culture and organizational effectiveness. New York: john Wiley & Sons.

17. Delobbe, N., Haccoun, R. R., & Vandenberghe, C. (2002). Measuring core dimensions of organizational culture: A review of research and development of a new instrument. Unpublished manuscript, Universite catholique de Louvain, Belgium.

18. French, W., & Bell, C. H. (1984). Organization development, behavioral science cliffs interventions for organization improvement third edition. New Jersey: Englwood.

19. Fey, C. F., & Denison, D. R. (1998). Organizational culture and effectiveness: The case of foreign firms in Russia.

20. Hofstede, G., Neuijen, B., Ohayv, D., & Saders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative stidy across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 354(2), 286-316.

21. MacIntosh, E. W., & Doherty, A. (2010). The influence of organizational culture on job satisfaction and intention to leave. Sport Management Review, 13(2), 106-117.

22. Ouchi, W. G. (1981). Theory Z: How American business can meet the Japanese challenges. Reading. Mass: Addison- Wesley.

23. Peters.T. J.,& Waterman, R. H. (2009). In search of excellence: Lessons from America'sbest-run companies. New York: Collins Business Essentials.