اثر ادراکات مصرف‌کننده در نگرش وی نسبت به غذای ارگانیک در شهر یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکدۀ مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 کارشناس ارشد، دانشکدۀ مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

با توجه به افزایش تمایل مصرف‌کنندگان به موضوعات مرتبط با سلامتی و محیط‌زیستی در سال‌‌های اخیر، استفاده از غذای ارگانیک افزایش یافته است. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر در نگرش و‌‌ قصد خرید مصرف‌کنندگان نسبت به مواد غذایی ارگانیک است. این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق 206 نفر از مصرف‌کنندگان محصولات ارگانیک در یزد هستند که به روش نمونه‌گیری کوکران انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامۀ مبتنی بر طیف لیکرت استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌‌های تحقیق از مدل‌سازی معادلات ساختاری براساس نرم‌‌افزار Smart-Pls‌‌ استفاده شد. یافته‌‌های پژوهش نشان می‌دهند که منحصر‌به‌فردبودن، سهولت خرید و دانش مشتری در نگرش مصرف‌‌کنندگان نسبت به مواد غذایی ارگانیک و این نگرش در قصد خرید تأثیر مثبت و معناداری دارد. با وجود این، ریسک‌‌پذیری، کیفیت و قیمت در نگرش مصرف‌‌کنندگان نسبت به مواد غذایی ارگانیک تأثیر معناداری نداشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


الف) فارسی
الحسینی‌‌المدرسی، سیدمهدی و باقری قره‌‌بلاغ، هوشمند (1393). «انگیزۀ مصرف‌‌کنندگان نسبت به خرید مواد غذایی ارگانیک»، همایش بین‌المللی مدیریت، مؤسسۀ سفیران فرهنگی مبین، تهران،‌‌ ایران.
حقیقی، محمد و خلیل، مریم (1390). «بررسی جایگاه بازاریابی سبز در رفتار خرید مصرف‌‌کنندگان»، نشریۀ مدیریت فرهنگ سازمانی، دورۀ نهم، شمارۀ 2، 83‌‌-102.
حیدرزاده، کامبیز؛ بهبودی، مهدی؛ قدسی‌‌خواه، آتنه؛ منصفی، میترا و منشی، علی (1390). «تبلیغ ناملموس برند و تأثیر آن بر انتخاب مصرف‌‌کننده»، مجلۀ مدیریت بازاریابی، دورۀ ششم، شمارۀ 13، ‌‌19-23.
خیری، بهرام و فتحعلی، متینه‌‌ (1393). «بررسی تأثیر ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و روان‌شناختی بر روی قصد خرید»، فصل‌نامۀ علمی-پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، دورۀ چهارم، شمارۀ 3، ‌‌161-188.
رجبی، آمنه، شعبانعلی فمی، حسین و پورآتشی، مهتاب (1392). «بررسی مؤلفه‌‌های پذیرش محصولات کشاورزی ارگانیک از دیدگاه مصرف‌‌کنندگان (مطالعۀ موردی شهر کرج)»، فصل‌نامۀ علوم و صنایع غذایی، دورۀ دهم، شمارۀ 38، 33-43.
رنجبر شمس، حمیده و امیدی نجف‌آبادی، مریم (1393). «عوامل مؤثر بر نگرش مصرف‌‌ محصولات کشاورزی ارگانیک در تهران»، پژوهش‌‌های ترویج و آموزش کشاورزی، سال هفتم، شمارۀ دوم، 51-62.
صنوبر، ناصر، متفکرآزاد، محمدرحیم و راضی، نسرین (1389). «ارزش‌‌های اسلامی در تصمیمات آمیختۀ بازاریابی»، نشریۀ مدیریت فرهنگ سازمانی، دورۀ هشتم، شمارۀ 21، ‌‌5‌‌-32.
منصورآبادی، افسانه (1383). مقایسۀ نگرش زنان و مردان برنج‌کار نسبت به کشاورزی پایدار و سازه‌‌های مؤثر بر نگرش و رفتار پایداری آن‌‌ها (مطالعۀ موردی شهرستان کازرون)، پایان‌‌نامۀ کارشناسی ارشد، بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شیراز.
مهدوی‌دامغانی، عبدالمجید، کوچکی، علیرضا و رضوانی‌مقدم، پرویز (1383). «شاخص‌‌های پایداری ابزاری برای کمی‌کردن مفاهیم کشاورزی بوم‌شناختی»، فصل‌نامۀ علوم محیطی، ‌‌شمارۀ 4، ‌‌1-10.
نوروزی، عباس و شهبازی، اسماعیل (1389). «نقش ترویج در توسعة کشاورزی ارگانیک زیستی در روستاهای کشور»، توسعۀ روستایی، دورۀ دوم، شمارۀ 2، ‌‌170-180.
ب) انگلیسی
Anderson, J.; Wachenheim, C. & Lesch, W. (2006). "Perceptions of genetically modified and organic foods and processes", AgBioForum, 9‌‌(3), 180–194.
Davies, A.; Titterington, A. & Cochrane, C. (1995). "Who buys organic food? A profile of the purchase of organic food in Northern Ireland", British Food Journal, 97 (10), 17-23.
Dholakia, U. M. (2000). "Temptation and resistance: an integrated model of consumption impulse formation and enactment", Psychology & Marketing, 17(11), 955-982
Hjelmar, U. (2011). "Consumers’ purchase of organic food products, A matter of convenience and reflexive practices", Appetite, 56(2), 336-344.‏
Lampkin, N.; Foster, C. & Padel, S. (1999). "The policy and regulatory environment for organic farming in Europe", Published as Volume 1 of the Series “Organic Farming in Europe: Economics and Policy”, ISBN 3-933403-00-6, Hohenheim, 1-147.
Laroche, M.; Bergeron, J. & Barbaro-Forleo, G. (2001). "Targeting consumers who are willing to pay more for environmentally friendly products", Journal of consumer marketing, 18(6), 503-520.‏
Lee, H. J. & Yun, Z. S. (2015). "Consumers’ perceptions of organic food attributes and cognitive and affective attitudes as determinants of their purchase intentions toward organic food", Food Quality and Preference, 39, 259-267.‏
Lockie, S.; Lyons, K.; Lawrence, G. & Mummery, K. (2002). "Eating ‘green’: motivations behind organic food consumption in Australia", Sociologia ruralis, 42(1), 23-40.‏
Lyons, K.; Lockie, S. & Lawrence, G. (2001). "Consuming ‘green’: the symbolic construction of organic foods", Rural Society, 11(3), 197-210.‏
Magnusson, M. K.; Arvola, A.; Koivisto Hursti, U. K.; Åberg, L. & Sjödén, P. O. (2001). "Attitudes towards organic foods among Swedish consumers", British food journal, 103(3), 209-227.
Miremadi, A.; Fotoohi, H.; Sadeh, F.; Tabrizi, F. & Javidigholipourmashhad, K. (2011). "The possible effects of need for uniqueness’s dimensions on luxury brands: Case of Iran and UAE", International Journal of Marketing Studies, 3(3), 151.
Padel, S. & Foster, C. (2005). "Exploring the gap between attitudes and behaviour: Understanding why consumers buy or do not buy organic food", British food journal, 107(8), 606-625.‏
Paul, J. & Rana, J. (2012). "Consumer behavior and purchase intention for organic food", Journal of Consumer Marketing, 29(6), 412-422.‏
Puto, C. P.; Patton III, W. E. & King, R. H. (1985). "Risk handling strategies in industrial vendor selection decisions", The Journal of Marketing, 49(1), 89-98.
Ramayah, T.; Lee, J. W. C. & Mohamad, O. (2010). "Green product purchase intention: Some insights from a developing country", Resources, Conservation and Recycling, 54(12), 1419-1427.‏
Shukla, P. & Purani, K. (2012). "Comparing the importance of luxury value perceptions in cross-national contexts", Journal of Business Research, 65(10), 1417-1424.‏
Smith, S. & Paladino, A. (2010). "Eating clean and green? Investigating consumer motivations towards the purchase of organic food", Australasian Marketing Journal (AMJ), 18(2), 93-104.‏
Squires, L.; Juric, B. & Bettina Cornwell, T. (2001). "Level of market development and intensity of organic food consumption: cross-cultural study of Danish and New Zealand consumers", Journal of Consumer Marketing, 18(5), 392-409.‏
Stobbelaar, D. J.; Casimir, G.; Borghuis, J.; Marks, I.; Meijer, L. & Zebeda, S. (2007). "Adolescents’ attitudes towards organic food: a survey of 15‐to 16‐year old school children", International Journal of Consumer Studies, 31(4), 349-356.‏
Vazifehdoust, H.; Taleghani, M.; Esmaeilpour, F. & Nazari, K. (2013). "Purchasing green to become greener: Factors influence consumers’ green purchasing behavior', Management Science Letters, 3(9), 2489-2500.‏
Wong, F. V.; Lee, M. Y.; Lin, X. R. & Low, S. Y. (2012). A study on the youth attitude toward purchase green products in Malaysia & Singapore (Doctoral dissertation, UTAR).
Zanoli, R. & Naspetti, S. (2002). "Consumer motivations in the purchase of organic food: a means-end approach", British food journal, 104(8), 643-653.