رابطۀ بین بازیگری احساسی با فرسودگی شغلی و رضایت از زندگی با توجه به نقش تعدیلگر حمایت سرپرست در پرستاران بیمارستان‏های شهر شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، دانشکدة روان‏شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 استاد، دانشکدة روان‏شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

3 استادیار گروه مشاوره، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

4 دکتری مشاوره

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش تعدیلگری حمایت سرپرست در رابطة بین بازیگری احساسی با فرسودگی شغلی و رضایت از زندگی در پرستاران است. این مطالعه توصیفی‏- همبستگی است. جامعة آماری همة پرستاران (حدود 1100 نفر) شاغل در بیمارستان‏های دولتی شهر شیراز است؛ 285 نفر (بر اساس جدول کرجسی و مورگان) به روش نمونه‏گیری تصادفی‏ خوشه‏ای انتخاب شدند و 225 نفر کاملاً به پرسش‏نامه‏ها پاسخ دادند. داده‏های پژوهش از پرسش‏نامه‏های بازیگری احساسی، حمایت سرپرست، فرسودگی شغلی، و رضایت از زندگی به‏دست آمد و پایایی این ابزارها با استفاده از روش آلفای کرونباخ در دامنه‏ای بین 79/0 تا 83/0 به‏دست آمد. روایی صوری و محتوایی ابزارهای پژوهش نیز به تأیید متخصصان این حوزه رسید. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسله‏مراتبی استفاده شد. یافته‏ها نشان داد که بازیگری احساسی با فرسودگی شغلی رابطة مثبت و با رضایت از زندگی رابطة منفی دارد. همچنین، نقش تعدیل‏کنندة حمایت سرپرست تأیید شد. استراتژی‏های بازیگری احساسیْ استرس روانی پرستاران را افزایش می‏دهد؛ این تجربه در بلندمدت می‏تواند فرسودگی شغلی پرستاران را افزایش دهد و به کاهش رضایت از زندگی منجر شود. در این میان، حمایت و توجه سرپرستان می‏تواند موجب تعدیل اثرهای منفی بازیگری احساسی شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


دارویی، عباسعلی (1390). اثر حمایت سرپرست بر رفتار مدنی سازمانی با میانجیگری خشنودی شغلی، تناسب فرد- سازمان و تنش شغلی در کارکنان سازمان آب شهر اصفهان. پایان‏نامة کارشناسی ارشد روان‏شناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
سجودی، عادل، معصومی راد، رضا، آوردیده، سولماز و عبدی، فرزین (1394). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر رضایت از زندگی (مطالعة موردی: دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد شفت)، رویشروانشناسی، 4(21): 19ـ30.
شهبازی، فاطمه، نیسی، عبدالکاظم و ارشدی، نسرین (1390). اثر ویژگی‏های محیط کار و حمایت اجتماعی ادراک‏شده بر قصد ترک شغل با میانجیگری خشنودی شغلی و فرسودگی عاطفی، مجلة دستآوردهایروانشناختی (علومتربیتیوروانشناسی)، دانشگاه شهید چمران اهواز، دورة چهارم، 18(2): 39ـ60.
شیخی، محمدرضا،  ساریچلو، محمدابراهیم، جوادی، امیر و مرادی، محمد (1387). تأثیر طرح توانمندسازی پرستاران در مقابله با تنش‏های شغلی در مراکز آموزشی- درمانی قدس و بوعلی سینای قزوین، مجلةعلمیدانشگاهعلومپزشکیقزوین، 12(4): 39-42.
صاحب‏الزمانی، محمد، صفوی، محبوبه و فراهانی، حجت‏اله (1388). بررسی میزان فرسودگی شغلی و ارتباط آن با حمایت‏های اجتماعی پرستاران شاغل در بیمارستان‏های روان‏پزشکی شهر تهران، فصلنامةعلومپزشکیدانشگاهآزاداسلامی، 19(3): 206-211.
صافی، محمدحسین، محمدی، فریما و کلاهی، علی‏اصغر (1394). رابطة رضایت شغلی با مدیریت تعارض و فرسودگی شغلی کارکنان، مجلة سلامتاجتماعی، 2(4): 266 ـ 274.
کیخسروانی، مولود (1390). طراحی و آزمودن الگویی از پیشایندها و پیامدهای مهم جاافتادگی شغلی در کارکنان شرکت ملی مناطق نفت‏خیز جنوب- منطقة اهواز، پایان‏نامة کارشناسی ارشد روان‏شناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
گل‏پرور، محسن و عندلیب، غزاله (1394). نقش تسهیل کار- خانواده در رضایت از خانواده و رضایت از زندگی در زنان پرستار: الگوی معادلات ساختاری، مجلة مراقبتهایپیشگیرانـهدرپرسـتاریومـامـایـی، 5(2): 42 ـ 55.
Adamiak, G. (2004). Assessment of life of medical student’s relation to the number and intensify of depression symptoms, Journal of psychiatric polska, 8(4): 631-635.
Andela, M., Truchot, D. and Borteyrou, X. (2015). Emotional labour and burnout: Some methodological considerations and refinements, Canadian Journal of Behavioral Science/ Revue comedienne des sciences du comportment, 47(4): 321-332.
Ashforth, B.E. and Humphrey, R.H. (1993). Emotional labor in service roles: The influence of identity. Academy of Management Review, 18: 88-115.
Baird, B.M., Lucas, R.E. and Donnellan, M.B. (2010). Life satisfaction across the lifespan: Findings from two nationally representative panel studies, Soc Indic Res, 99(2): 183-203.
Bergiel, E.B., Nguyen, V.Q., Clenny, B.F. and Taylor, G.S. (2009). Human resource practices job embeddedness and intention to quit, Management Research News, 32(3): 205-219.
Blanch, A. and Aluja, A. (2012). Social support (family and supervisor), work–family conflict, and burnout: Sex differences, Human Relations, 65(7): 811-833
Briët, M., Näring, G., Brouwers, A. and Van Droffelaar, A. (2005). Emotional labor: Ontwikkeling en validering van de dutch questionnaire on emotional labor (d-qel) [emotional labor: The development and validation of the dutch questionnaire on emotional labor (d-qel)], Gedrag: Tijdschrift voor Psychologie en Gezondheid, 33(5): 318-330.
Brotheridge, C.M. and Grandey, A.A. (2002). Emotional Labor and Burnout: Comparing Two Perspectives of “People Work”, Journal of Vocational Behavior, 60: 17-39.
Carr, A. (2003). Positive Psychology, Handbook of psychology, New York: Brunner Routledge Press.
Casper, W.J., Harris, C., Bianco, A.T. and Wayne, J.H. (2011). Work– family conflict, perceived supervisor support and organizational commitment among Brazilian professionals, Journal of Vocational Behavior, 15: 1-13.
Chen, S. and Scannapieco, M. (2010). The influence of job satisfaction on child welfare worker's desire to stay: an examination of the interaction effect of self-efficacy and supportive supervision, Children and Youth Services Review, 32: 482-486.
Clark, M.S. (Ed.) (1992). Review of personality and social psychology: Emotion and social behavior, vol. 14. Newbury Park, CA: Sage.
Diener, E.D. and Seligman, M.E.P. (2002). Beyond money: toward aneconomy of wellbeing, National system for monitoring wellbeing, University of Pennsylvania.
Diener, E.E., Sun, M., Lucas, R.E. and Smith, H.L. (1999). Subjective wellbeing: Three decades of progress, Psychological Bulletin, 125: 276-302.
Diener, E.D., A. Emmons, R.J. and Larsen, R. (1985). The satisfaction with life scale, Journal of Personality Assessment, 49(1): 71-75.
Diner, E., Oishi, S. and Lucas, R.E. (2003). Personality, Culture subjective wellbeing: Emotional and Cognitive evalution of life, Annual Review of psychology, 54: 403-425.
Eschleman, K.J. (2011). The effects of causal attributions on subordinate responses to supervisor support, Doctoral Dissertation, Wright State University.
Fineman, S. (1993). Emotion in organizations. Newbury Park, CA: Sage. Review, 17: 465-486.
Gosserand, R.H. and Diefendorff, J.M. (2005). Emotional display rules and emotional labor: The moderating role of commitment, Journal of Applied Psychology, 90(6):1256-1264.
Grandey, A.A. (2005). Emotion regulation in the workplace: A new way to conceptualize emotional labor, Journal of Occupational Health Psychology, 1: 95-110.
Grove, J.M., Wilson, M.A. and Burchjar, W.B. (2011). A tale of two scales: Evaluating the relationship among life satisfaction, social capital, income, and the natural environment at individual levels in metropolitan Baltimore, Environment and Behavior, 43: 3-25.
Hochschild, A.R. (1983). The Managed Heart: Commercialization of Human Feelings, Los Angeles: University of California Press.
Hochschild, A.R. (1989). The second shift, New York: Penguin Group.
Igbojekwe, P. (2017). A Study of Emotional Labour Coping Strategies in Some Hotels in South East Nigeria, Journal of Hotel and Business Management, 6(1): 89-102.
Kinman, G. and Leggetter, S. (2016). Emotional Labour and Wellbeing: What Protects Nurses? Healthcare, 4: 89-96.
Kumar, S., Fischer, J., Robinson, E., Hatcher, S. and Bhaqat, R.N. (2007). Burn out and job satisfaction in New Zealand psychiatrics: A national study, Int J Soc psychiatry, 53(4): 306-16.
Laschinger, H.K.S. and Gran, A.L. (2011). The influence of personal disposition factors on workplace violence, Burnout and health outcomes in new graduate Nurses: A cross- sectional study, International Journal Nursing, 49(3): 282-291.
Lavy, S. and Littman, H. (2011). All you need is love? Strength mediates the negative associations between attachment orientations and life satisfaction, Personality and Individual Differences, 50: 1050-1055.
Leiter M.P. and Stright, N. (2009). The social context of work life: Implications for burnout and work engagement. In C. L Cooper, J. C. Quick, and M. J. Schabracq (Eds.), International handbook of work and health psychology (3nd, Edition, pp. 25-47). Chichester: Wiley.
Lin, C. (2006). Culture shock, social support, and intercultural competence: an investigation of a Chinese Student Organization on a U.S. campus, Journal of Intercultural Communication Research, 35(2): 117-137.
Maslach, C. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, Australian Psychologists, 23: 335-347.
Maslach, C., Jackson, S. and Maslach, M. (1986). Burnout inventory manual (2nd ed.), Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
Maslach, C. and Leiter, M.P. (2008). Early predictors of job burnout and engagement, Journal of Applied Psychology, 93(3): 498-512.
Maslach, C., Schaufeli, W.B. and Leiter, M.P. (2001). Job burnout, Annual Review of Psychology, 52: 397-422.
Mauno, S., Ruokolainen, M., Kinnunen, U. and De Bloom, J. (2016). Emotional labour and work engagement among nurses: examining perceived compassion, leadership and work ethic as stress buffers., journal of advanced nursing, 72(5): 1169-1181.
Morris, J.A. and Feldman, D. (1997). Managing emotions in the workplace, Journal of Managerial Issue, 9(3): 257-274.
Mustapha, B. and Bolaji, B.Y. (2014). The Roles of Organizational Support in Quality of Work Life in The Banking Industry (The Case of Nigeria). International Conference on Science, Technology, Education, Arts, Management and Social Sciences iSTEAMS Research Nexus Conference, Afe Babalola University, Ado-Ekiti, Nigeria
Nixon, E.A., Yang, L. and Spector, P.E. (2010). Emotional labor in China: Do perceived organization support and gender moderate the process, Stress and Health, 27: 289-305.
Parker, S.K., Axtell, C.M. and Turner, N. (2001). Designing a safer workplace: Importance of job autonomy, communication quality, and supportive supervisors, Journal of Occupational Health Psychology, 6(3): 211-228.
Podsakoff, P.M., MacKenzie, S.B. and Paine, J.B. (2000). “Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literatures and Suggestions for Future Research”, Journal of Management, 26(3): 513-563.
Proctor, C.L., Linley, P.A. and Maltby, J. (2009). Youth life satisfaction: A review of the literature, Journal of Happiness Studies, 10: 583-630.
Qiu, L. (2010). The influence of work-family conflict and supervisor support on job satisfaction, International Conference on E-Business and E-Government-ICEE, 15(3): 4846-4849.
Rhoades, L. and Esenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A Review of the literature, Journal of Applied Psychology, 87: 698-714.
Robbins, B.D.R. (2008). What is the good life? Positive and renaissance of humanistic psychology, Journal of Humanistic Psychology, 36(2): 96-112.
Rozaini, R., Norailis, A.W. and Aida, B. (2015). Roles of Organizational Support in Quality of Work Life in Insurance Industry, Journal of Economics, Business and Management, 3(8): 753-756.
Shalif, Y. and Leibler, M. (2002). Working with People Experiencing Terrorist Attacks in Israel: A Narrative Perspective, Journal of Systemic Therapies, 21(11): 60-70.
Sharon, K.P., Carolyn, M.A. and Nick, T. (2001). Designing a safer workplace: important of job autonomy, communication quality, and supportive supervisors, Journal of Occupational Health Psychology, 6(3): 211-228.
Shirom, A. (2003). Job-related burnout, In J.C. Quick and L. E. Tetrick (Eds.), Handbook of occupational health psychology (pp. 245–265). Washington DC: American Psychological Association.
Sousa, L. and Lyubomirsky, S. (2001). Life satisfaction, Inj. Wovell, (Ed), Encyclopedia at women and gender: Sex simulates and differences, 667-676.
Spooner Lane, R. (2004). The influence of work stress and work support on burnout in public hospital nurses. Unpublished PhD Thesis, UK, Queensland University of Technology.
Sutton, R.I. (1991). Maintaining norms about expressed emotions: The case of bill collectors, Administrative Science Quarterly, 36: 245-268.
Van Der Heijden, B.I., Ku¨mmerling, A., Van Dam, K., VanDer Schoot, E., Estryn-Be´har, M. and Hasselhorn, H.M. (2010).The impact of social support upon intention to leaveamong female nurses in Europe: Secondary analysis of data from the NEXT survey, International Journal of Nursing Studies, 47: 434-445.
Wickramasinghe, V. and Jayaweera, M. (2010). Impact of career plateau and supervisory support on career satisfaction: A study in offshore outsourced IT firms in Sri Lanka, Career Development International, 15(6): 544-561.
Wilk, S.L. and Moynihan, L.M. (2005). Display rule regulators: The relationship between supervisors and worker emotional exhaustion, Journal of Applied Psychology, 90: 917-927.