رابطۀ عدالت آموزشی ادراک‌شده با عملکرد تحصیلی دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی دانشکدة علوم انسانی دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 استادیار گروه علوم تربیتی دانشکدة علوم انسانی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

عدالت آموزشی اصطلاحی است برای توصیف نقش عدالت که به طور مستقیم با تعاملات کلاس درس ارتباط دارد. در پژوهش حاضر رابطة عدالت آموزشی ادراک‌شده با عملکرد تحصیلی دانشجویان بررسی شد. پس از بررسی پیشینه و مبانی نظری موضوع مشخص شد عدالت سازمانی دارای سه بعد (عدالت توزیعی، عدالت رویه‌ای، عدالت مراوده‌ای) است. از این سه نوع عدالت به منظور بررسی عدالت آموزشی بهره‌برداری شد. نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ پیمایشی بود و برای جمع‌آوری اطلاعات یک پرسش‌نامه طراحی شد که مقدار آلفای کرونباخ آن 82/0 به دست آمد. جامعة آماری تحقیق شامل دانشجویان رشته‌های علوم تربیتی دانشگاه مازندران به تعداد  110 نفر بود و بر اساس جدول مورگان 85 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از تکنیک آماری رگرسیون استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد عدالت توزیعی با میانگین 14/4، عدالت رویه‌ای با میانگین 66/3، و عدالت مراوده‌ای با میانگین 85/3 پیش‌بینی‌کنندة عملکرد آموزشی دانشجویان هستند. r محاسبه‌شده در سطح 05/0≥p  مبین رابطة معنادار و مثبت بین عدالت آموزشی و ابعاد آن با عملکرد تحصیلی دانشجویان است.

کلیدواژه‌ها


  1. امین، شایان و شاپور جهرمی، مسلم صالحی، جواد ایمانی (1388). «رابطة عدالت سازمانی و تعهد سازمانی با رضایت شغلی بین معلمان دانشگاه‌های استثنایی شهرستان بندرعباس»، علوم تربیتی، س2، ش 5، صص 7 ـ 33.
  2. پورعزت، عزت‌الله و رحمت‌الله قلی‌پور (1388). «بررسی موانع ساختاری تحقق عدالت در سازمان»، نشریة بانک اقتصاد نوین، ش 8.
  3. حاتم سیاهکل محله، علی‌رضا و سجاد رضایی، لیلا کوچکی‌نژاد، شاهرخ یوسف‌زاده (1392). «بررسی نقش عدالت آموزشی، تعهد آموزشی، و رضایت از شغل بر کیفیت زندگی کاری (مطالعة موردی: کارکنان بیمارستان دولتی پورسینای شهر رشت)»، بیمارستان، د ۱۳، ش ۴.
  4. حسینیان، شهامت و عبدالله مجیدی، صفر حبیبی (1388). «عوامل درون‌سازمانی موثر بر ارتقای تعهد سازمانی کارکنان کلانتری‌های تهران بزرگ»، دانش انتظامی، س 9، ش 2، صص 9 ـ 25.
  5. حقیقی، محمدعلی و ایمان احمدی، حمید رامین‌مهر (1388). «بررسی تأثیر عدالت آموزشی بر عملکرد کارکنان»، مدیریت فرهنگ آموزشی، س 7، ش 20، صص 79 ـ 101.
  6. دهقانیان، حامد و الهام صبور، علی‌رضا حجتی (1392). «بررسی رابطة بین مؤلفه‌های عدالت آموزشی و تعهد آموزشی در یک شرکت بیمه»، پژوهشنامة بیمه، س 28، ش 2.
  7. رضاییان، علی (1394). انتظار عدالت و عدالت در سازمان، تهران، سمت.
  8. سید جوادین، سید رضا و محمدمهدی فراحی، غزاله طاهری‌عطار (1387). «شناخت نحوة تأثیرگذاری ابعاد عدالت سازمانی بر جنبه‌های گوناگون رضایت شغلی و سازمانی»، مدیریت بازرگانی، د 1، ش 1، صص 55 ـ 70.
  9. شفیع‌پور مطلق، فرهاد (1395). «تعیین رابطة عدالت و پویایی آموزشی با بهبود اخلاق آموزشی ادراک‌شده»، اخلاق در علوم و فناوری، س 11، ش 2.

10. محمدی، حبیبه و فرهاد شفیع‌پور مطلق (1394). «مدل معادلة ساختاری رابطة بین عدالت آموزشی و رهبری آموزشی با نشاط یادگیری». تهران. کنفرانس بین المللی مدیریت و علوم اجتماعی. د 1، ش 1.

11. مزروقی، رحمت‌الله و معصومه حیدری، الهام حیدری (1392). «بررسی رابطة عدالت آموزشی با فرسودگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی، گام‌های توسعه در آموزش پزشکی»، مجلة مرکز مطالعات و توسعة آموزش پژشکی، د 12، ش 3، صص 328 ـ 334.

12. نعامی، عبدالزهرا و حسین شکرکن (1385). «بررسی رابطة ساده و چندگانة عدالت سازمانی در کارکنان یک سازمان صنعتی در شهر اهواز»، علوم تربیتی و روا‌ن‌شناسی، 13، ص 92.

13. یارمحمدیان، محمدحسین و فرهاد شفیع‌پور مطلق، مریم فولادوند (1392). «رابطة بین عدالت سازمانی، رضایت شغلی، و اعتماد سازمانی و تعهد سازمانی با خودارزیابی از تعالی سازمانی به منظور ارائة یک مدل پیش‌بین (مطالعة موردی: اساتید دانشگاه)»، رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، د 4، ش 1 (پیاپی 13).

14. یعقوبی، مریم و سکینه سقاییان‌نژاد اصفهانی، حسن ابوالقاسم گرجی، محسن نوروزی، فاطمه رضایی (1388). رابطة عدالت آموزشی با رضایت شغلی و تعهد آموزشی در بین کارکنان بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان»، مدیریت سلامت، ش 35.

15. یعقوبی، مریم و همکاران (1388). «رابطة عدالت سازمانی با رضایت شغلی و تعهد سازمانی در بین کارکنان بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان»، مدیریت سلامت، د 12، ش 35، ص 3.

16. Basar, Ufuk; Sigri, Ünsal (2015). Effects of Teachers' Organizational Justice Perceptions on Intention to Quit: Mediation Role of Organizational Identification. Educational Sciences: Theory & Practice. ISSN 1303-0485 eISSN 2148-7561.

17. Cantor, D. E., Macdonald, J. R., & Crum, M. R. (2011). The influence of workplace justice perceptions on commercial driver turnover intentions. Journal of Business Logistics, 32(3), pp. 274-286.

18. Charash, Y. C. & Spector, P. E. )2001(. The role of justice in organizations:A Meta analysis. Organizational Behavior & Human Decision.

19. Clay, W. J. A. H. K. & Paul, R. (2005). Procedural Justice, Distributive Justice: How Experiences With Downsizing Condition  Their Impact  On Organizational Commitment. Social Psychology Quarterly 68, pp. 10-89.

20. Cohen-Charash & Spector, P. E. (2001). The role of justice in organi zations: Ameta-Analysis. Organizational Behavior and human decision processes, 86(2), November, pp. 278-321.

21. Cole, N. D. & Flint, D. H. (2004). Perceptions of distributive and procedural justice in employee benefits: flexible versus traditional benefit plans. Journal of Managerial Psychology, 19 (1), pp. 19-40.

22. Colquitt, J. A., Greenberg, J., & Zapata-Phelan, C. P. (2005). What is organizational justice? A historical overview of the field. In J. Greenberg & J. A. Colquitt (Eds.), The handbook of organizational justice (pp. 3-56). Mahwah, NJ: Erlbaum.

23. Colquitt, J. A., Noe, R. A., & Jackson, C. L. (2002). Justice in teams: antecedents and consequences of procedural justice climate. Personnel Psychology, 55 (1), pp. 83-109.

24. Cropanzano, R. & Ambrose, R. (2001). Procedural Justice and Work Motivation. In R. M. Steers, & L.W. Porter (Eds.). Motivation And Work Behavior (5th Ed.), pp. 131-143. NY: McGraw-Hill.

25. Cropanzano, R. & Folger, R. (1991). Procedural Justice and Work Motivation. In R. M. Steers, L. W. Porter (Eds.). Motivation And Work Behavior (5th Ed.), pp. 131-143. NY: McGraw-Hill.

26. Cropanzano, R. & Greenberg, J. (1997). Progress in Organizational Justice: Tunneling Through the Maze. In I. T. Robertson, & C. L. Cooper (Eds.), International Review Of Industrial And Organizational Psychology, 12, pp. 317-372, NY: Wiley.

27. De Cramer, D. (2005). Procedural and distributive justice effects moderated by organizational identification. Journal of Managerial Psychology, 20 (1), pp. 4–13.

28. Greenberg, J. & Baron, R. A. (2000). Behavior in organizations. prentice- Hall, Inc.

29. Lambert, E. (2003).The impact of organizational justice on correctional.

30. Mc.Dowall, A. & Fletcher, C. (2004). Employee development: an organizational justice perspective, Personnel Review , l33.(1).

31. Muhammad Jawad , Sobia Raja, Aneela Abraiz Tahira, Malik Tabassum (2012). Role of Organizational justice in organizational commitment with  moderating effect of employee  work attitudes.IOSR Journal of Business and Management (IOSR - JBM) ISSN: 2278-487X. Volume 5, Issue 4 (Nov. - Dec. 2012), pp. 39 – 45 www.iosrjournals.org.

32. P. zapata, C., Phelan, J. A.  Colquitt, B. A., & Scott, B. L. )2008). Procedural justice, Interactional justice and task performance: The mediating role of intrinsic motivation. Organizational behavior & human decision  process Process .vol. 86. No 2.

33. Rodney, L. (2004). Effect of distributive justice on organizational commitment: A correlational investigation . New Mexico State University.

34. Skarlicki, D. P. & Folger, R. (1997). Retaliation in the Workplace: The Roles of Distributive, Procedural and Interactional Justice. Journal Of Applied Psychology, 82, 434-443. staff. Journal of criminal justice.

35. Tugba Dundar a, Erkan Tabancali (2012).The Relationship between Organizational Justice Perceptions and Job Satisfaction Levels. Procedia - Social and Behavioral Sciences 46 (2012) 5777 – 5781.