ساخت و اعتباریابی آزمون وظیفه‌شناسی سازمانی و بررسی رابطۀ آن با ویژگی خدمت‌رسانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدة اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 کارشناس‌ارشد دانشکدة اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 دانشجوی دکترای دانشکدة اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای اندازه‌گیری میزان وظیفه‌شناسی سازمانی کارکنان و کارمندان سازمان‌ها و مراکز گوناگون بر اساس ویژگی‌های فرهنگی ایران بود. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث روش در زمینة طرح‌های غیرتجربی و از نوع ساخت آزمون است. نمونة پژوهش 1176 نفر از کارمندان بانک مسکن در سراسر کشور ایران بودند. برای تحلیل داده‌های پژوهش، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون‌های کرویت بارتلت، کفایت نمونه‌برداری (KMO)، آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش واریماکس با نرم‌افزار SPSS به کار برده شد. یافته‌ها نشان داد آزمون وظیفه‌شناسی ساخته‌شده سه عامل مسئولیت‌پذیری، انتظارات سطح بالا، و ارزیابی شخصی را می‌سنجد. پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ 81/0 بود. در کنار آن، داده‌ها نشان داد آزمون وظیفه‌شناسی همبستگی بالایی با خدمت‌رسانی دارد. با توجه به میزان پایایی و روایی به‌دست‌آمده از پرسشنامه اندازه‌گیری وظیفه‌شناسی ابزاری مناسب به شمار می‌رود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. ال لیج، نانسی و کارن سی. بارت، جورج ای. مورگان (1387). گزارش‌نویسی و تفسیر نتایج SPSSدر پژوهش، ترجمة بهرام یوسفی و کمیل دشتی و وریا طهماسبی، انتشارات دانشگاه رازی کرمانشاه، ص 119.
  2. امانی، احمد و زهرا جها‌ن‌بخشی، مهدی نامداری پژمان، حجت اسفندیاری، سیروس قنبری (1391). «نقش رگه‌های شخصیت در تکوین تضاد شغلی کارمندان اداری ادارة کل آموزش‌وپرورش استان کردستان»، مشاورة شغلی و سازمانی، 4 (13)، صص 9 ـ 26.
  3. حاجلو، نادر و نادر صبحی قراملکی، سمیه باقری (1390). «رابطة خلاقیت، وظیفه‌شناسی، جنبه‌های انگیزشی و نگرشی زمان با مدیریت زمان»، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 12 (4)، صص 26 ـ 32.
  4. حاجلو، نادر و نادر صبحی قراملکی، سمیه باقری (1391). «رابطة کمال‌گرایی، خودکارآمدی، وظیفه‌شناسی، و استرس با به تعویق انداختن امور»، علوم رفتاری، 6 (4)، صص 307 ـ 314.
  5. دلاور، علی (1374). مقدمه‌ای بر نظریه‌های اندازه‌گیری، تهران، سمت.
  6. رشید، خسرو (1391). ساخت زمونهای روانشناختی شغلی برای مشاغل کلیدی بانک مسکن. اداره پژوهش و برنامه­ریزی بانک مسکن.
  7. رضائیان، علی و محمدجواد نائینچی (1388). «اثرات هیجان‌پذیری و شخصیت بر رضایت شغلی، مطالعه‌ای در صنعت نفت ایران»، چشم‌انداز مدیریت، ش 33، صص 49 ـ 66.
  8. گروسی فرشی، میرتقی (1380). رویکرد نوین در ارزیابی شخصیت (کاربرد تحلیل عاملی در مطالعات شخصیت)، تبریز، نشر دانیال و جامعه‌پژوه.
  9. نعیمی، رامین (١٣93). «بررسی رابطة بین وظیفه‌شناسی کارکنان و رضایت ارباب‌رجوع در سازمان صنعت و معدن تجارت استان قم»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نراق.

10. Biderman, M. D, Nguyen, N. T, Sebren, J. (2007). Time –on-task mediates the conscientiousness-performance relationship.Personality and individual Difrences, 44, pp. 887-897.

11. Bouffard, L., Lens, W., & Nuttin, J. R. (1983). Extension of Future Time Perspective in Relation to Frustration. International Journal of Psychology, 18: pp. 429-442.

12. Byrne, Z. S., Stoner, J., Thompson, K. R., Hochwarter, W. (2005) The interactive effects of conscientiousness, work effort, and psychological climate on job performance. Journal of Vocational Behavior, 66, pp. 326–338.

13. Hagger-Johnson, G., Sabia, S., Nabi, H., Brunner, E., Kivimaki, M., Shipley, M., Singh –Manoux, A. (2012). Low conscientiousness and risk of all-cause, cardiovascular and cancer mortality over17 years: Whitehall II cohort study. Journal of Psychosomatic Research, 73, pp. 98–103.

14. Hagger-Johnson G., Whiteman, M. (2007). Conscientiousness facets and health behaviors: A latent variable modeling approach. Personality and Individual Differences,43:1235–1245.

15. Hoseinifar, J., Siedkalan, M., Zirak, S. R., Nowrozi, M., Shaker, A., Meamar, E., & Ghaderi, E. (2011). An Investigation of The Relation Between Creativity and Five Factors of Personality In Students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 30, pp. 2037–2041.

16. Jackson, J. J., Wood, D., Bogg, T., Walton, K. E., Harms, P. D., Roberts, B. W. (2010). What do conscientious people do? Development and validation of the Behavioral Indicators of Conscientiousness (BIC). Journal of Research in Personality, 44, pp. 501–511.

17. Kelly, W. E., Johnson, J. L. & Miller, M. J. (2003). Conscientiousness and the prediction of task duration. North American Journal of Psychology, 5, pp. 443-450.

18. MacCann, C., Duckworth, A. L., & Roberts, R. D. (2009). Empirical identification of the major facets of conscientiousness. Learning and Individual Differences, 19: pp. 451- 458.

19. Maynihan, L. & Peterson, R. (2001). A contingent Confignration approach to understanding the role of personality in organizational graups, Research in organizational, 23, 2001, pp. 327- 338.

20. Organ, D. W. (1997). Organizational citizenship behavior: It’s construct clean-up time, Human Performance, 10 (2): pp. 85-97.

21. Podskoff, P. M., Mackenzie, S., Moorman, R., & fetter, R. (1990). Transformational leader behaviors and their effects on organizational behaviors, The leadership Quarterly, 1, pp. 107-142.

22. Raynor, J. & Entin, E. (1983). The Function of Future Orientation as A Determinant Of Human Behavior in Step-Path Theory of Actio. International Journal of Psychology, 18, pp. 463-487.

23. Vollarth, M. (2001). Personalityand stress.scand j psycho. 42(4): pp. 335-47.

24. ilkoxon, L. & Chatham, R. (2006). Testing the Accuracy of the Stereotype: Profiling IT Managers Personality and Behavioral Characteristics; Journal of Information and Management, vol. 43, pp. 697-705.

25. William, K. E. & Johnson, J. L. (2005). Time use efficiency and the five-factor model of personality. Education, 125, pp. 511-516.

26. Witt, L. A. (2002). The Interactive Effects of Extraversion and Conscientiousness on Performance. Journal of Management, 28 (6), pp. 835-851.