طراحی الگوی رهبری سازمانی با استفاده از آموزه های نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف طراحی الگوی رهبری سازمانی با تأکید بر نهج ‏البلاغه انجام شد. روش تحقیق از نوع ترکیبی و روش‏های تحلیل مضمون‏ و دیمتل بود. ابتدا متن نهج ‏البلاغه، اعم از نامه‏ها و خطبه‏ها و حکمت‏ها، از منظر مفاهیم مرتبط با رهبری، بررسی و تحلیل و 525 مضمون اولیه استخراج شد. سپس با استفاده از تلخیص و مقوله‌بندی به روش کد‏گذاری با تأکید بر مفاهیم مشترک 79 مضمون پایه تحت عنوان شاخص شناسایی شد. در ادامه، با افزایش محدودة دسته‌بندی، 10 مضمون سازمان‌دهنده تحت عنوان مؤلفه و نهایتاً با تکرار آن 3 مضمون فراگیر به عنوان ابعاد رهبری سازمانی، شامل ابعاد اعتقادی و اخلاقی و رفتاری، شناسایی‏ و تبیین شد. سپس، جهت رتبه‌بندی و یافتن ارتباط علّی و معلولی ابعاد استخراج‌شده، از طریق پرسشنامه و مصاحبه با 20 نفر از متخصصان مدیریت اسلامی، از روش کمّی دیمتل استفاده شد که طبق یافته‌های پژوهش بعد اعتقادی را می‏توان متغیر علّی در نظر گرفت. چون بیشترین تأثیرگذاری را بر ابعاد اخلاقی و رفتاری دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. خیراللهی، زهرا و محمود خیراللهی (1395). «پشتوانه‌های اخلاق از دیدگاه امام علی(ع)، پژوهش‏های نهج البلاغه.50 (1)، صص 55 ـ 73.
  2. دشتی، محمد (1394). ترجمة نهج البلاغه، قم، چاپ و انتشارات فقیه.
  3. ذاکری، محمد و اسماعیل اسدی، ‌هادی لطفی (1395). «تبیین الگوی جانشین‌پروری مدیران در حکومت علوی بر اساس نهج البلاغه»، پژوهشنامة نهج البلاغه، 15 (2)، صص 59 ـ 79.
  4. شیخ‌زاده، محمد (1392). رهبری خدمتگزار، پارادایم نوین رهبری از دیدگاه اندیشمندان مدیریت، قم، جعفری.
  5. شیخ صدوق (1403 ق). کتاب الخصال، قم، جامعة مدرسین قم.
  6. طباطبایی، سید احمد و محمدرضا بابایی، مریم لقانی، حجت عزیزلو (1395). راهنمای جامع مدیریت و رهبری، تهران، روناس.
  7. عابدجعفری، حسن و محمدسعید تسلیمی، ابوالحسن فقیهی، محمد شیخ‌زاده (1390). «تحلیل مضمون و شبکة مضامین»، اندیشة مدیریت راهبردی، 5 (2)، صص 151 ـ 198.
  8. مرزوقی، رحمت‌الله و جعفر ترک‌زاد، زینب بدوی‌نژاد (1394). «تدوین و اعتباریابی الگوی رهبری معنوی اسلامی در سازمان از منظر نهج البلاغه»، پژوهشنامة نهج البلاغه، 15 (2)، صص 59 ـ 79.
  9. نجفی، محمد و ‌هادی حکیم‌شفایی، پیمان یارمحمدزاده (1388). رهبری و مدیریت سازمان از نگاه اسلام، اصفهان، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.

10. Neeraj, K. J. & Rajib, L. D. (2017). The influence of servant leadership, trust in leader and thriving on employee creativity. Leadership &Organization Development Journal, 38(1), pp. 12-21.

11. Gerard, L., McMillan, J., & Green, N. (2017). Conceptualising sustainable leadership, Industrial and Commercial Training, 49(3), pp. 116-126.

12. Galanou, A. & Farrag, D. (2015).Towards the distinctive Islamic mode of leadership in business, Journal of Management Development, 34(8), pp. 882-900.

13. Gill, C. & Gaza, A. (2015). An investigation of authentic leadership’s individual and group influences on follower responses. Journal of Managerial Psychology, 29(3), pp. 187-205.

 

مجله علمی
دوره 17، شماره 2
تیر 1398
صفحه 235-254

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار