بررسی تأثیر رهبری موثق بر قلدری سازمانی با نقش میانجی‏ فرهنگ سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

2 کارشناس‌ارشد مدیریت آموزشی گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر رهبری موثق بر قلدری سازمانی با نقش میانجی‏ فرهنگ سازمانی میان کارکنان دانشگاه لرستان انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی ـ همبستگی است و جامعۀ آماری پژوهش همة کارکنان دانشگاه لرستان در سال تحصیلی 1396 به تعداد 575 نفر بودند. نمونۀ آماری 234 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران و به روش طبقه‏ای نسبی با حجم متناسب انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های رهبری موثق والمبوا و همکارانش (2008)، قلدری سازمانی اینارسن و همکارانش (2009)، و فرهنگ سازمانی کامرون و کوئین (2006) استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‏ها از روش مدل‏یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی  smartpls 2استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که رهبری موثق به صورت مستقیم (655/0- =β) بر قلدری سازمانی، به صورت مستقیم (599/0=β) بر فرهنگ سازمانی، و به صورت مستقیم (280/0- =β) بر قلدری سازمانی تأثیرگذار است. همچنین، تأثیر رهبری موثق بر قلدری سازمانی به صورت مستقیم (655/0- =β) و غیرمستقیم (167/0- =β) توسط متغیر میانجی و فرهنگ سازمانی (82/0- =β) تبیین شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. پورمختاری، الهام و فریبا کریمی (1395). «رابطۀ ادراک از رهبری موثق با رفتارهای انحرافی کارکنان ستادی آموزش‌وپرورش شهر اصفهان»، نوآوری‏های مدیریت آموزشی، 12 (1)، صص 55 ـ 68.
  2. حسینی، فرشید و حمزه رایج، مهرداد استیری، سید مهدی شریفی (1389). «بررسی ارتباط میان فرهنگ سازمانی و سبک‏های رهبری تحول‏آفرین و مبادلۀ رهبر پیرو»، مدیریت دولتی، 2 (4)، صص 55 ـ 72.
  3. سبحانی، عبدالرضا و نیلوفر همتیان (1391). «بررسی رابطۀ هوش فرهنگی مدیران دانشگاه سمنان و ادراکات کارکنان از سبک رهبری اصیل آن‏ها»، رهبری و مدیریت آموزشی، 6 (2)، صص 39 ـ 51.
  4. شجاعی، سامره و منصوره صادقی، مرتضی دنکوب (1395). «بررسی رابطۀ بین رهبری اصیل با نیت جابه‌جایی با نقش میانجی قلدری سازمانی»، مطالعات رفتار سازمانی، 5 (1)، صص 65 ـ 91.
  5. شفیع­زاده­، حمید و هادی رزقی‏ شیرسوار، سمیه بهار (1392). «بررسی رابطۀ بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش»، مدیریت فرهنگی، 7 (21)، صص 64 ـ 75.
  6. فیروزی ‏اردکانی، زهرا و احمد رستگار (1394). «نقش سلامت سازمانی در پیش‏بینی قلدری محل کار کارکنان»، دومین کنفرانس بین‏المللی روان‌شناسی، علوم‏ تربیتی، و سبک زندگی، صص 1 ـ 10.
  7. قانع‏نیا، مریم و نسرین ارشدی، نسیم سلطانیان، محمد فروهر (1394). «آموزش رفتارهای رهبری اصیل به مدیران بر افزایش سرمایۀ روان‌شناختی کارکنان»، علوم مدیریت ایران، 10 (38)، صص 98 ـ 123.
  8. قلی‏پور، آرین و مهدیه بد، سمیرا فاخری کوزه‏کنان، حوریه باغستانی برزکی (1388). «رابطۀ قلدری سازمانی ادراک‌شده با فشار روانی زنان»، رفاه اجتماعی، 9 (34)، صص 187 ـ 206.
  9. محرم‏زاده، فاطمه (1394). «بررسی رابطۀ رهبری اصیل، جوّ روان‌شناختی، فرهنگ سازمانی با مدیریت تعارض»،پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مدیریت آموزشی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی شهید بهشتی.

10. نصیری‏پور، امیراشکان و هانیه نیکومرام، فرهاد غفاری، ملاحت تاج‏الدینی (1391). «رابطۀ فرهنگ سازمانی با عملکرد ایمنی، بهداشت، و محیط زیست کارکنان»، بهداشت و ایمنی کار، 2 (1)، صص 71 ـ 84.

11. Alok, K. (2014). Authentic leadership and psychological ownership: investigation of interrelations. Leadership & Organization Development Journal, 35 (4), pp. 266–285.

12. Alwis, R.S., & Hartman, E. (2008). The use Of Tacit Knowledge Within Innovative Companies; Knowledge management In Innovative Enterprises, Journal of Knowledge Management, 12(1), pp.133-147.

13. An, Y. & Kang, J. (2016). Relationship between Organizational Culture and Workplace Bullying among Korean Nurses. Asian Nursing Research, 10, pp. 234-239.

14. Cameron, K. S. & Quinn R. E. (2006). Diagnosing and Changing Organizational Culture: Based of the Competing Values Framework, San Francisco, Jossey-Bass.

15. Einarsen, S., Hoel, H., & Notelaers, G. (2009). Measuring exposure to bullying and harassment at work. Validity, factor structure and psychometric properties of the Negative Acts Questionnaire-Revised, , Work & Stress: An International Journal of Work, Health & Organisations, 23 (1), 24-44, DOI: 10.1080/02678370902815673.

16. Ertureten, A., Cemalcilr, Z., Aycan, Z. (2013). The relationship of Downward Mobbing With Leadership Style and Organizational Attitudes. Journal Of Business Ethics, 116(1),pp. 205-216. Hllriegl, D., Jackson, S. E., & Solcum, J. W. (2002). Management: A Competency based Approach, Australia Southwestern.

17. Hedayati. P., (2007). Relationship between organizational culture and employee productivity project of Ministry of Science, Research and Technology, Iranian Information and Documentation Center,pp. 52- 53.

18. Laschinger, H. K. & Fida, R. (2014). A time-lagged analysis of the effect of authentic leadership on workplace bullying, burnout, and occupational turnover intentions, European Journal of Work and Organizational Psychology, 23 (5), pp. 739–753.

19. Lewis, S. E. (2006). "Recognition of Workplace Bullying: A Qualitative Study of Women Targets in the Public Sector. Journal of. Community & Applied Social Psychology, 16, pp. 119–135.

20. Lewis, S. E. & Orford, J. (2005). "Women’s Experiences of Workplace Bullying: Changes in Social Relationships. Journal of Community & Applied Social Psychology. 15, pp. 29–47.

21. MacLeod, C. (2015). Bullying in the Workplace. American Public University System, Master's Capstone Theses, pp. 1-79.

22. McMahon, J., MacCurtain, S., O’Sullivan, M., Murphy, C., & Turner, T. (2013). A Report on the Extent of Bullying Affecting Irish Nurses and Negative Workplace Behaviours. Department of Personnel and Employment Relations, Kemmy Business School, University of Limerick.

23. Norman, S.M., Avolio, B. J., & Luthans, F. (2010). The impact of positivity and transparency on trust in leaders and their perceived effectiveness. The Leadership Quarterly, 21,pp.350-364.

24. Osborn, N.(2016). An Explory Study on how Workplace Bullying is Conseptualised in the Australasian Media. A Dissertation sub mitted to Auckland University of Technology in Partial fulfillment of the requirements for the degree of masters of business.

25. Penger, S. & Černe (2014).Authentic leadership, employees’ job satisfaction, and work engagement: a hierarchical linear modelling approach. JournalEconomic Research-Ekonomska Istraživanja, 27 (1), pp. 508-526.

26. Peus,C., Wesche, J. S., Streicher, B., Braun, S., & Frey, D. (2011). Authentic Leadership: An Empirical Test of Its Antecedents, Consequences, and Mediating Mechanisms, J Bus Ethics, 107, pp. 331–348.

27. Ran Yeun, Y. & Won Han, J. (2016). Effect of Nurses’ Organizational Culture, Workplace Bio- Bullying and Work Burnout on Turnover Intention. International Journal of Bio-Science and Technology, 8 (1), pp. 372-380.

28. Schein, E. (2010). Organizational Culture and Leadership. Business & Management Series. pp. 1-434.

29. Skogstad, A., Torsheim, T., Einarsen, S., &Hauge. L.J.(2011).Testing the Work Environment Hypothesis Of Bullying on a Group Level of Analysis: Psychosocial Factors as Precursors of Observed Workplace Bullying. Applied Psychology: An International Review, 60(3), 475-495.

30. Shahbazi, GH. R., Naami, A., & Aligholizadeh, S. (2013). An Empirical Study of the Relationship Between Three Components of Paternalistic Leadership and Workplace Bullying: The Case of an Iranian Bank. World Applied Sciences Journa, l 22 (12), pp. 1814-1821.

31. Stoten, D. W. (2014). Authentic leadership in English education: what do college teachers tell us? , International Journal of Educational Management, 28 (5), pp. 510-522.

32. Thomas, H. C., Gardner, D., O’Driscoll, M., Catley, B., Bentley, T., Trenberth, L. (2013). Neutralizing workplace bullying: the buffering effects of contextual factors, Journal of Managerial Psychology, 28 (4), pp. 384–407.

33. Walumbwa, F. O., Avolio, B. J., Gardner, W. L., Wernsing, T. S., & Peterson, S. J. (2008). Authentic leadership: Development and validation of a theory-based measure. Journal of Management, 34, pp. 89–126.

34. Warszewska-Makuch, M., Bedyńska, S., & Żołnierczyk-Zreda, D. (2015). Authentic leadership, social support and their role in workplace bullying and its mental health consequences. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 21 (2), pp. 128-140.