شناسایی الگوی فرهنگ جهادی در نظام اداری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور، شیراز، ایران

2 دانشیار، دانشکدة اقتصاد، مدیریت، و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 دکتری مدیریت، دانشکدة علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

4 کارشناس‌ارشد مدیریت منابع انسانی، دانشکدة اقتصاد، مدیریت، و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی الگوی فرهنگ جهادی در نظام اداری کشور طراحی و اجرا شد. در بخش اول این پژوهش کیفی، با فلسفه‏ای تفسیرگرایانه و با رویکردی استقرایی و بهره‏گیری از روش تحلیل محتوای متنی، به شناسایی مؤلفه‌ها و شاخص‏های فرهنگ جهادی در آیات قرآن پرداخته شد. بخش دوم، با بهره‏گیری از روش فراترکیب، به شناسایی الگوی فرهنگ جهادی در کتب و مقالات موجود اختصاص یافت. در بخش سوم نیز، با بهره‏گیری از یافته‏های بخش‏های اول و دوم، از مجرای روش گروه کانونی، الگوی فرهنگ جهادی معرفی شد. الگوی پیشنهادی بر اساس سطوح جهان‏بینی، ایدئولوژی، و رفتار ارائه شد که در سطح جهان‌بینی شامل 6 بعد، در سطح ایدئولوژی شامل 17 مؤلفه، و در سطح رفتار شامل 87 شاخص رفتاری است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


الماسی، معصومه؛ عبدالله توکلی (1397). «آسیب‏شناسی فرهنگ و مدیریت جهادی با استفاده از روش فراترکیب»، مدیریت در دانشگاه اسلامی، 16، 7(2)، صص 253 ـ 274.
امانی، فاطمه (1393). «مدیریت جهادی»، کنفرانس بین‌المللی مدیریت در قرن 21، تهران، مؤسسة مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا.
باقری، مسلم؛ محسن جاجرمی‏زاده؛ مهرداد کیانی (1393). «طراحی و تبیین الگوی تصمیم‏گیری مدیران جهادی»، چشم‏انداز مدیریت دولتی، 19، صص 85 ـ 118.
بداشتی، علی‏الله (1386). «مقایسة کرامت انسان در اسلام و اعلامیة حقوق بشر»، همایش امام خمینی و قلمرو دین: کرامت انسان، مجموعه مقالات، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
بیانات آیت‏الله خامنه‏ای (مد ظله‏ العالی) (1392). قابل دستیابی در:
http://farsi.khamenei.ir/speech
پورصادق، ناصر (1396). «شناسایی و تبیین فرهنگ سازمان جهادی»، پژوهش‏های مدیریت انتظامی، 12(2)، صص 175 ـ 196.
تبریزی، منصوره (1393). «تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی»، علوم اجتماعی، 64، صص 105 ـ 138.
حاجی‌احمدی، امیر؛ سید داود حاجی‌میررحیمی (1388). «بررسی تطبیقی روند تحولات فرهنگ و مدیریت جهادی با چرخة حیات سازمانی: بررسی چرخة حیات فرهنگ و مدیریت جهادی»، دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران، وزارت جهاد کشاورزیمجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، صص 80 ـ 97.
حسینی، علی (1386). «جهاد فرهنگی و فرهنگ جهادی»، مجموعه مقالات اولین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران، نشر آموزش کشاورزی.
خصاف‌مفرد، حسین؛ محسن باقری نصرآبادی (1395). «الگوی فرهنگ سازمانی مطلوب با رویکرد جهادی (مورد مطالعه: دفاع مقدس)»، مدیریت فرهنگ سازمانی، 14(1)، صص 27 ـ 46.
دعاگویان، داوود؛ لطف‌علی بختیاری (1396). «ابعاد فرهنگ و مدیریت جهادى در تحقق اقتصاد مقاومتى در نیروی انتظامی»، پژوهش‏های مدیریت انتظامی، 12(1)، صص 119 ـ 136.
زاهد، سید سعید؛ محسن جاجرمی‏زاده؛سید محمدرضا تقوی (1392). «فرهنگ به‌ مثابة رسانه‌ای بین اراده و عمل جمعی (مطالعة تطبیقی فرهنگ اسلامی و سکولار)»، رسانهوفرهنگ،پژوهشگاهعلومانسانیومطالعاتفرهنگی، 3(2)، صص 55 ـ 76.
زنگی‌آبادی، محمد؛ قاسم شبان‏نیا (1396). «بررسی شاخص‏های فرهنگ جهادی در اندیشة مقام معظم رهبری»، معرفت، 26(9)، صص 23 ـ 31.
زواره، علی‌رضا (1386). «آسیب‌شناسی و ارزیابی فرهنگ و مدیریت جهادی»، مجموعه مقالات اولین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران، نشر آموزش کشاورزی.
سلطانی، محمدرضا (1392). «مدیریت جهادی، چالش‌ها و الزامات»، مدیریت اسلامی، 22(2)، صص 9 ـ 39.
سهرابی، بابک؛ امیر اعظمی؛ محمدرضا یزدانی (1390). «آسیب‏شناسی پژوهش‏های انجام‌شده در زمینة مدیریت اسلامی با رویکرد فراترکیب»، چشم‏انداز مدیریت دولتی، 2(6)، صص 9 ـ 24.
شه‌بخش، بیتا؛ رشید ذوالفقاری زعفرانی؛ مهدی کلانتری (1397). «طراحی الگوی ساختاری فرهنگ مدیریت جهادی در بنگاه‌های اقتصادی دولتی»، رهیافت انقلاب اسلامی، 12(45)، صص 65 ـ 84.
صالحی امیری، سید رضا؛ نوریه شادالویی (1392). «عوامل تأثیرگذار بر سلامت نظام اداری در تحقق طرح تحول نظام اداری»، مدیریت فرهنگی، 7(19)، صص 1 ـ 11.
عسگریان، محمد (1388). «مفهوم‌شناسی فرهنگ سازمانی»، توسعة انسانی پلیس، 6(24)، صص 101 ـ 124.
فرهنگ‌فرهی، سونیا؛ سهیلا موسوی سیرجانی (1396). «انسان در جهان‏بینی شمس تبریزی»، ادبیات عرفانی و اسطوره‏شناختی، 13(47)، صص 197 ـ 244.
فرهی، علی؛ محمدابراهیم سنجقی؛ محمدرضا سلطانی؛ یدالله محمدیان (1395). «طراحی الگوی فرهنگ جهادی یکی از نهادهای انقلاب اسلامی»، پژوهش‏های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، 2(24)، صص 53 ـ 83.
فیروزآبادی، حسن (1393). مقدمه‏ای بر مدیریت جهادی (از جهاد تا جهاد)، تهران، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی (داعا).
لطیفی، میثم؛ حسن سعدآبادی (1393). «پژوهشی پدیدارشناسانه برای فهم جوهرة مدیریت جهادی»، راهبرد فرهنگ، 28، صص 91 ـ 122.
محمدی، حامد؛ سید مهدی الوانی؛ غلام‌رضا معمارزاده‌ طهران؛ ناصر حمیدی (1397). «شناسایی موانع فرهنگی فراروی نظام اداری ایران»، مدیریت فرهنگ سازمانی، 16(1)، صص 67 ـ 87.
مرادنیا، شمس‏الله (1388). «تبیین فرهنگ و مدیریت جهادی و شاخص‏های آن»، دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران، وزارت جهاد کشاورزی.
مرتضوی، مهدی؛ فضل‏الله زارع‌پور نصیرآبادی (1391). «فرهنگ سازمانی جهادی، عامل کلیدی مدیریت جهادی»، مهندسی فرهنگی، 7(71 و 72)، صص 100 ـ 114.
مطهری، مرتضی (1386). مجموعة آثار، تهران، صدرا، ج 2.
ــــــــــــــــ (1390الف). مسئلة شناخت، تهران، صدرا.
ــــــــــــــــ (1390ب). مجموعة آثار، تهران، صدرا، ج 13.
معدنی، جواد؛ داود حسین‏پور؛ معصومه یاری (1395). «طراحی مدل فرهنگ جهادی مبتنی بر مبانی دینی و ارزش‏های انقلاب اسلامی در دانشگاه اسلامی (مورد مطالعه: دانشگاه علامه طباطبایی(ره) تهران)، مدیریت در دانشگاه اسلامی، 11، 5(1)، صص 49 ـ 70.
مؤمنی‌راد، اکبر (1392). «تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل، و اعتبار نتایج»، اندازه‏گیری تربیتی، 4(14)، صص 187 ـ 222.
میرمرادی، عیسی؛ معصومه آذرشب (1393). «مدیریت جهادی از منظر مدیریت اسلامی و ضرورت بررسی آن»، سومین همایش علوم مدیریت نوین، گرگان، انجمن علمی و حرفه‌ای مدیران و حسابداران گلستان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علی‌آباد کتول.
نرم‏افزار صحیفة امام خمینی(ره) (1388). قم، ایران، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)الوانی، سید مهدی (1391). مدیریت عمومی، تهران، نی.
ولایت و ولایت‏مداری از دیدگاه امام و رهبری (1387). حصون، پایگاه اطلاع‏رسانی حوزه، ش 15، قابل دستیابی در:
https://hawzah.net/fa/magazine/view/5415/6373/71313
هاشمیان، سید محمدحسین؛ عزیزالله خلیلی (1392). «جایگاه خدامحوری در سیاست‏گذاری عمومی»، اسلام و پژوهش‏های مدیریتی، 2(6)، صص 5 ـ 22.
یقینی‏پور، مصطفی (1392). «الگوی جامعه‏شناسی معرفت استاد مطهری (بررسی مبانی وجودی معرفت و رابطة فرآورده‏های معرفتی با آن‌ها از دیدگاه استاد مطهری)»، اسلام و علوم اجتماعی، 5(9)، صص 59 ـ 89.
References
Acar, A. Z. & Acar, P. (2014). “Organizational Culture Types and Their Effects on Organizational Performance in Turkish Hospitals”, Emerging Markets Journal, 3(3), pp. 17-31.
Almasi, M. & Tavakili, A. (2018). “Pathology of Jihadi Culture and Management Using the Meta–Synthesis Method”, Management at Islamic University, 16, 7(2), 253-274. (in Persian)
Alvani, S. M. (2012). Public Management, Tehran, Nashreney. (in Persian)
Amani, F. (2014). “Jihadi Management”, International conference on management in the 21st century, Tehran, Modiran Ideh Pardaz Paytakht Viera Institute. (in Persian)
Asgarian, M. (2009). “Conceptology of organizational culture”, Police Human Development, 6(24), pp. 101-124. (in Persian)
Ayatollah Khamenei's remarks, Available at: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=11834. (in Persian)
Bagheri, M., Jajarmizadeh, M., & Kiani, M. (2014). “Designing and Explaining the Decision Making Model of Jihadi Managers”, Public Administration Perspective, 19, pp. 85-118. (in Persian)
Bedashti, A. (2007). “Comparison of Human Dignity in Islam and the Declaration of Human Rights”, Conference on Imam Khomeini and the realm of religion, Journal of Human Dignity. (in Persian)
Doaagoyan, D. & Bakhtyari, L. (2017). “The Dimensions of Jihadi Culture and Management in the Implementation of a Resistance Economy in the Police Force”, Police Management Studies Quarterly, 12(1), pp. 119-136. (in Persian)
Farhang Farrahi, S. & Mousavi Sirjani, S. (2017). “Man in the Worldview of Shams-e Tabrizi”, journal of Mytho-Mystic Literature, 13(47), pp. 197-244. (in Persian)
Farrahi, A., Sanjaghi, M., Soltani, M., & Mohammadian, Y. (2016). “Designing A Model for Jihadi Culture in an Islamic Revolution Institution”, Journal of Research in Human Resources Management, 2(24), pp. 53-83. (in Persian)
Firouzabadi, H. (2014). An Introduction to Jihadi Management (From Jihad to Jihad), Tehran, Publications of Higher National Defense University. (in Persian)
Hajiahmadi, A. & hajimir rahimi, S. (2009). “A Comparative Study of Jihadi Culture and Management Transformations with Organizational Life Cycle, A Study of Jihadi Culture and Management Life Cycle”, Proceedings of the Second National Conference on Jihadi Culture and Management, pp. 80-97. (in Persian)
Hashemian, S. & Khalili, A. (2013). “God-centered position in public policy making”, Islam and managerial research, 2(6), pp. 5-22. (in Persian)
Hasoon (2008). Velayat and Velayatmadari from the Imam's and Leadership's Perspective, available at: https://hawzah.net/. (in Persian)
Hatch, M. J. (1997). “The dynamics of organizational culture”, Academy of Management Review, 18(4), pp. 657-693.
Hoseini, A. (2007). Cultural Jihad and Jihadi Culture, Proceedings of the First Conference on Jihad Culture and Management, Tehran, Agricultural Education Publication. (in Persian)
Khasaf mofrad, H. & Bagheri nasraabadi, M. (2015). “A Desirable Organizational Culture with a Jihadist Approach (Case Study: Holy Defense)”, Organizational Culture Management, 14(1), pp. 27-46. (in Persian)
Latifi, M. & Saadabadi, H. (2014). “A Phenomenological Study for Understanding the Essence of Jihadi Management”, Journal of Culture Strategy, 28, pp. 91-122. (in Persian)
Madani, J., Hoseinpour, D., & Yari, M. (2016). “Cultural Model of Holly Struggle Based on Religious and Islamic Revolution Principles in Islamic University (Case Study: Tehran AllamehTabatabaee University)”, Iranian Journal of Management in the Islamic University, 5(11), pp. 49-70. (in Persian)
Mirmoradi, A. & Azarshakib, M. (2014). “Jihadist management from the perspective of Islamic management and its necessity”, Third Conference on Modern Management Sciences, Golestan Association of Managers and Accountants, Province Golestan-City Gorgan. (in Persian)
Mohammadi, H., Alvani, S. M., Memarzade Tehran, G., & Hamidi, N. (2018). “Identify Cultural Barriers Iran Administrative System Faces”, Organizational Culture Management, 16(1), pp. 67-87. (in Persian)
Momeni-rad, A. (2013). “Qualitative content analysis in research tradition: nature, stages and validity of the results”, Educational Measurement, 4(14),pp. 187-222. (in Persian)
Moradnia, Sh. (2009). “Explaining jihadist culture and management and its characteristics”, Second National Conference on Jihadi Culture and Management, Tehran, The Ministry of Agriculture-Jahad. (in Persian)
Mortazavi, M. & Zarepoor nasiraabadi, F. (2012). “Jihadi organizational culture, a key factor in Jihadi management”, Cultural Engineering, 7(71 & 72), pp. 100-114. (in Persian)
Motahari, M. (2007). Collection of Works, Tehran, Sadra, Vol. 2. (in Persian).
---------------. (2011a). The problem of recognition, Tehran, Sadra. (in Persian)
---------------. (2011b). Collection of Works, Tehran, Sadra. Vol. 13. (in Persian)
Poorsadegh, N. (2016). “Identifying and explaining the culture of the Jihadi organization”, Police Management Studies Quarterly, 12(2), pp. 175-196. (in Persian)
Salehi Amiri, S. R. & Shadalooi, N. (2013). “The effective factors on the health of bureaucracy in achievement of reform plan of administrative system”, Journal of Cultural management, 7(1), pp. 1-11. (in Persian)
Sandelowski, M. & Barros, J. (2006). Handbook for Synthesizing Qualitative Research, Springer publishing company Inc.
Sayings of Ayatollah Khomeini: Sahifa Software for Imam Khomeini.
Schein, E. H. (1985). Organization Culture and Leadership, San Francisco: Jossey-Boss Inc.
Schein, E. H. (2004). Organizational culture and leadership, Wiley & Sons, Inc.
Shahbakhsh, B., Zoalfaghari Zaafarani, R., & Kalantari, M. (2018). “Designing a Structural Pattern of Jihadist Management Culture in Publicly Owned Enterprises”, The Islamic Revolution Approach, 12(45), pp. 65-84. (in Persian)
Shrabi, B., Aazami, A., & Yazdani, M. (2011). “The pathology of Islamic management research with Meta–Synthesis approach”, Public Administration Perspective, 2(6), pp. 9-24. (in Persian)
Soltani, M. (2013). “Jihadi Management, Challenges and Requirements”, Scientific Journal of Islamic Management, 22(2), pp. 9-39. (in Persian)
Tabrizi, M. (2014). “Qualitative content analysis from the perspective of deductive and inductive approaches”, Quarterly Journal of Social Sciences, 64, pp. 105-138. (in Persian)
Yaghinipoor, M. (2013). “The Sociological Pattern of Professor Motahari's Knowledge (Investigating the Existential Foundations of Knowledge and the Relationship between the Epistemic Products and Their Relationships from the Viewpoint of Professor Motahari)”, Islam and the Social Sciences, 5(9), pp. 59-89. (in Persian)
Zahed, S., Jajarmizadeh, M., & taghavi, S. (2013). “Culture as a media between collective will and action (A Comparative Study of Islamic and Secular Culture)”, Media and Culture Journal, 3(2), pp. 55-76. (in Persian)
Zangi-Abadi, M. & Shabannia, Gh. (2017). “Investigating the Indicators of Jihadi Culture in the Thought of Supreme Leader”, Marifat, 26(9), pp. 23-31. (in Persian)
Zavareh, A. (2007). “Pathology and evaluation of jihadist culture and management”, Proceedings of the First Conference on Jihadi Culture and Management, Tehran, Agricultural Education Publication. (in Persian)