رهبری اقتدارگرا و بی تفاوتی سازمانی کارکنان: تبیین نقش میانجی فرهنگ دیوان سالار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه مدیریت، دانشکدة مدیریت و اقتصاد، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

10.22059/jomc.2024.370746.1008631

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تأثیر رهبری اقتدارگرا بر بی‌تفاوتی سازمانی کارکنان با نقش میانجی فرهنگ دیوان‌سالار در دانشگاه لرستان بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است که در زمرة پژوهش‌های توصیفی‌ـ پیمایشی قرار می‌گیرد. جامعة آماری پژوهش 360 نفر از کارکنان دانشگاه لرستان بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان از میان آن‌ها نمونه‌ای به حجم 186 نفر به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شد. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه‌های استاندارد استفاده شد. پایایی پرسشنامه‌ها با روش آلفای کرونباخ به تأیید رسید. در این پژوهش از روش‌های آماری توصیفی و استنباطی و برای تحلیل داده‌های پژوهش از مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزار pls استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد رهبری اقتدارگرا از طریق فرهنگ دیوان‌سالار اثر مثبت و معنادار بر بی‌تفاوتی سازمانی کارکنان در دانشگاه لرستان دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


امینی، علی‌رضا و مقیمی، سید محمد (1395). استعاره‌پردازی رفتاری کارکنان در سازمان‌های دولتی ایران. مدیریت سازمان‌های دولتی، 5(1)، 13 ـ 32.
پناهی، بلال (1402). بررسی ارتباط بین حکمرانی خوب و بی‌تفاوتی سازمانی کارکنان با نقش میانجیگری احساس تعلق سازمانی. مدیریت سازمان‌های دولتی، 11(2 (پیاپی 42))، 145 ـ 160.
ترک‌زاده، جعفر؛ سلیمی، قاسم و سنگی، فروغ (1395). ارزیابی و تبیین پدیدة بی‌تفاوتی سازمانی: رهنمودهایی برای سیاست‌گذاری مدیریت آموزش کشاورزی. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 8(36)، 119 ـ 130.
جعفری هرندی، رضا و نجفی، حبیبه (1396). تأثیر سبک رهبری بر عملکرد منابع انسانی با میانجیگری سکوت سازمانی. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 26(85)، 57 ـ 85.
حکاک، محمد؛ عارف‌نژاد، محسن و فتحی‌چگنی، فریبرز (1399). فرهنگ بوروکراتیک و سایبرلوفینگ کارکنان: تحلیل نقش میانجی تنبلی سازمانی (مورد مطالعه: سازمان‌های دولتی استان لرستان). پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، 9(1)، 113 ـ 132.
دانایی­فرد، حسن؛ حسن­زاده، علیرضا و سالاریه، نورا (1389). طراحی سنجه اندازه­گیری بی­تفاوتی سازمانی: پژوهش ترکیبی. اندیشه مدیریت راهبردی، 4(2)، 77-99.
داورپناه، سید هدایت‌الله و هویدا، رضا (1397). بررسی رابطة میان ساختار سازمانی با بی‌تفاوتی سازمانی کارکنان (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه اصفهان). توسعة مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، 1397(49)، 15 ـ 36.
سپهوند، رضا؛ حکاک، محمد؛ سپهوند، مسعود و فتحی‌چگنی، فریبرز (1400). رهبری اقتدارگرا و کاهش استعدادهای پروتئین: تحلیل نقش میانجی فرهنگ بروکراتیک (مورد مطالعه: شرکت‌های دارویی با مالکیت دولتی). مدیریت فردا، 20(67)، 53 ـ 64.
سپهوند، رضا؛ ساعدی، عبدالله و شریعت‌نژاد، علی (1398). تحلیل اثر فرهنگ بوروکراتیک بر تنبلی سازمانی با نقش میانجی بدبینی سازمانی. مدیریت فرهنگ سازمانی، 17(4)، 549 ـ 567.
سپهوند، رضا؛ شیخی‌زاده، ایوب و قهرمانی، سمانه (1399). تأثیر فرهنگ دیوان‌سالار بر سکون شایستگی سازمانی با نقش میانجی فلات‌زدگی شغلی (مورد مطالعه: کارکنان ستاد مرکزی بانک‌های دولتی استان خوزستان). توسعة مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، 1399(57)، 83 ـ 107.
طاهری‌نیا، مسعود؛ شریعت‌نژاد، علی و فتحی‌چگنی، فریبرز (1402). خویشاوندسالاری و بی‌تفاوتی سازمانی کارکنان: تحلیل نقش میانجی سرمایة اجتماعی. مدیریت سرمایة اجتماعی، 11(1)، 51 ـ 68.
عباسی، حمیده؛ تقی‌زاده، حامد و جلوه، سجاد (1402). بررسی نقش میانجی سایش اجتماعی در رابطة بین رهبری زهرآگین و بی‌تفاوتی سازمانی. رهبری آموزشی کاربردی، 4(1)، 97 ـ 114.
غفاری، رحمان و رستم‌نیا، یحیی (1396). اینرسی سازمانی و تنبلی اجتماعی؛ کژکارکرد‌های فرهنگ سازمانی بوروکراتیک. مدیریت دولتی، 9(2)، 307 ـ 332.
موسوی، سید نجم‌الدین؛ عارف‌نژاد، محسن؛ فتحی‌چگنی، فریبرز و سپهوند، مهدیه (1400). رابطة درک رهبری اقتدارگرا و رفتارهای انحرافی کارکنان در محل کار با میانجیگری نقض قرارداد روان‌شناختی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 22(1)، 66 ـ 78.
موسوی‏مشهدی، فاطمه‏السادات (1393). بررسی رابطة بین سبک رهبری و بی‏تفاوتی سازمانی در مدارس آموزش‌وپرورش شهرستان مشهد. پایان‏نامة کارشناسی‌ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
نیک‌پی، ایرج و زندکریمی، مریم (1397). بررسی تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر بی‌تفاوتی سازمانی با نقش میانجی خلاقیت کارکنان (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه لرستان). ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(2)، 229 ـ 264.
Abbasi, H., Taghizadeh, H., & Jelveh, S. (2023). Investigating the mediating role of Social undermining in the relationship between toxic leadership and organizational indifference. Applied Educational Leadership, 4(1), 97-114. (in Persian)
Akuffo, I. N. & Kivipõld, K. (2019). Influence of leaders’ authentic competences on nepotism favouritism and cronyism. Journal of Management Research Review, 43(4), 369–386.
Amini, A. & Moghimi, S. M. (2016). Making Metaphor for Personnel Behavior of Iranian Public Organizations. Public Organizations Management, 5(1), 13-32. (in Persian)
Baron, R.M. & Kenny, D.A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of personality and social psychology, 51(6), 1173-1182.
Belias, D. & Koustelios, A. (2014). Organizational Culture and Job Satisfaction: A Review. International Review of Management and Marketing, 4(2), 132-149.
Blau, P.M. (1964). Exchange and Power in Social Life. John Wiley and Sons. New York: NY.
Chan, S. C., Huang, X., Snape, E., & Lam, C. K. (2013). The Janus face of paternalistic leaders: authoritarianism, benevolence, subordinates’ organization-based self-esteem, and performance. J. Organ. Behav, 34(1), 108–128.
Chen, X.P., Eberly, M.B., Chiang, T.J., Farh, J.L., & Cheng, B.S. (2014). Affective trust in Chinese leaders: linking paternalistic leadership to employee performance. Journal of Management, Vol. 40, No. 3, 796-819.
Danaeifard, H., Hasanzadeh, A., & Salarieh, N. (2010). Exploring Organizational Indifference: Creating and Validating a Measure. Strategic Management Thought, 4(2), 79-99.  (in Persian)
Davar-Panah, H. A. & Hoveida, R. (2018). The Relationship between Organizational Structure and Organizational Indifference of Employees (Case study: Isfahan University staff). Quartely Journal of Logistics & Human Resources Management, 1397(49), 15-36. (in Persian)
Davari, A. & Rezazadeh, A. (2013). Structural Equation Modeling with PLS Software. Tehran: Jahad University Press. (in Persian)
Denison, D.R. (1990). Corporate Culture and Organizational Effectiveness. New York: John Wiley & Sons, 2(8), 78-92.
Farh, J. L., Cheng, B. S., Chou, L. F., & Chu, X. P. (2006). Authority and benevolence: employees’ responses to paternalistic leadership in China, In Tsui, A. S. Tsui, Y. B. and Cheng, L. (Eds), China’s domestic private firms: Multidisciplinary Perspectives on Management and Performance. New York: Sharpe, 230-260.
Ghaffari, R. & Rostamniya, Y. (2017). Organizational Social Inertia and laziness; Dysfunctions of the bureaucratic Organizational culture. Journal of Public Administration, 9(2), 307-332. (in Persian)
Hakkak, M., Arefnezad, M., & Fathi Chegeni, F. (2020). Bureaucratic Culture and Staff Cyberlofing: An analysis of the Mediating Role of Organizational Laziness (Case Study: Governmental Organizations of Lorestan Province). Strategic Research on Social Problems, 9(1), 113-132. (in Persian)
Jafariharandy, R. & Najafi, H. (2017). The Impact of Leadership Style on Human Resources Performance in Organization Mediated by Organizational Silence. Management Studies in Development and Evolution, 26(85), 57-85. (in Persian)
Karlsson, M., Karlsson, F., Åström, J., & Denk, T. (2022). The effect of perceived organizational culture on employees’ information security compliance. Information and Computer Security, 30(3), 382-401. https://doi.org/10.1108/ICS-06-2021-0073.
Kaufmann, L. & Schneider, Y. (2004). Intangibles: A synthesis of current research. Journal of Intellectual Capital, 5(3), 366-388.
Mousavi-Mashhadhi, F. (2013). Investigating the relationship between leadership style and organizational indifference in educational schools of Mashhad city. Master's thesis. Ferdowsi University of Mashhad. (in Persian)
Mousavi, S. N., Aref Nezhad, M., Fathi Chegeni, F., & Sepahvand, M. (2021). The Relationship Between perception Authoritarian Leadership and Employees’ Deviant Workplace Behaviors with the Mediating Role of Psychological Contract Violation. Knowledge & Research in Applied Psychology, 22(1), 66-78. (in Persian)
Nikpay, E. & Zandkarimi, M. (2018). The study relationship between Transformational Leadership and organizational indifference with the role of creativity in employees (Case Study: Employees of Lorestan University). Journal of Innovation and Creativity in Human Science, 8(2), 229-264. (in Persian)
Panahi, B. (2023). Investigating the Relationship between Good Governance and Employees’ Organizational Indifference with the Mediating Role of Sense of Organizational Belonging. Public Organizations Management, 11(Vol 2, Series 42), 145-160. (in Persian)
Parlar, H., Türkoğlu, M.E., & Cansoy, R. (2022). Exploring how authoritarian leadership affects commitment: the mediating roles of trust in the school principal and silence. International Journal of Educational Management, 36(1), 110-129. https://doi.org/10.1108/IJEM-04-2021-0160.
Pellegrini, E. K. & Scandura, T. A. (2008). Paternalistic leadership: A review and agenda for future research. Journal of Management, 34, 566–593.
Saqib-Khan, M., Khan, I., Qureshi, Q.A., Ismail, H. M., Rauf, H., Latif, A., & Tahir, M. (2015). The Styles of Leadership: A Critical Review. Public Policy and Administration Research, 5(3), 87-93.
Sarros, J.C., Tanewski, G.A., Winter, R.P., Santora, J.C., & Densten, I.L. (2003). Work Alienation and Organizational Leadership. British Journal Of Management, 13(4), 285-304.
Sepahvand, R., Hakkak, M., Sepahvand, M., & Fathi Chegeni, F. (2021). Authoritarian Leadership and Decrease in Protein Talent: An Analysis of the Mediating Role of Bureaucratic Culture (Case Study: State-Owned Pharmaceutical Companies). Modiriate farad, 20(67), 53-64. (in Persian)
Sepahvand, R., Saedi, A., & Shariatnejad, A. (2019). An Analysis of the Effect of Bureaucratic Culture on Organizational Laziness with the Mediating Role of Organizational Paranoia. Organizational Culture Management, 17(4), 549-567. (in Persian)
Sepahvand, R., Sheikhizade, A., & Ghahremani, S. (2020). The Effect of Bureaucratic Culture On the Stagnation of Organizational Competence with The Mediating Role of Career Plateauing (Case Study: Employees of The Central Headquarters of State-Owned Banks in Khuzestan Province). Quartely Journal of Logistics & Human Resources Management, 1399(57), 83-107. (in Persian)
Shahinpoor, N. & Matt, B. (2007). The power of one: Dissent and organizational life. Journal of Business Ethics, 74(1), 37–48.
Shu, C.Y., Chiang, Y.H., & Lu, C.H. (2018). Authoritarian leadership supervisor support and workers’ compulsory citizenship behavior. International Journal of Manpower, 39(3), 468-485.
Taherinia, M., Shariat Nezhad, A., & Fathi Cehgeni, F. (2024). Nepotism and organizational indifference of employees: An analysis of the mediating role of social capital. Social Capital Management, 11(1), 51-68. (in Persian)