مطالعه تجربی نقش مشوق‌های پولی بر رابطه کمیت و کیفیت ایده‌های کسب و کار جدید کارکنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه کارآفرینی سازمانی، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 گروه توسعه کارآفرینی، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 گروه روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

4 گروه روانشناسی شناختی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر پاداش‌های مالی در شکل‌گیری و ارزیابی ایده‌های نوآورانه در محیط‌های کارآفرینانه است. با استناد به فرضیه «توهم پرتگاه خلاقیت» و نظریه «ایده‌پردازی محدود»، مطالعه حاضر به بررسی تعامل میان کمیت و کیفیت ایده‌های نوین پرداخته و نقش ساختارهای متنوع پاداش در بهبود عملکرد خلاقانه کارکنان را مورد ارزیابی قرار داده است.

روش پژوهش: در یک آزمایش تجربی، ۱۶۸ نفر از کارکنان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در سه مدل پاداش (حداکثری، تصادفی و عدم ارائه پاداش) شرکت کردند. برای تحلیل داده‌ها، ابتدا آزمون همبستگی اسپیرمن جهت بررسی ارتباط بین کیفیت و کمیت ایده‌ها به کار گرفته شد و سپس از مدل‌های ترکیبی افزایشی تعمیم‌یافته برای سنجش عملکرد کلی ایده‌پردازی استفاده گردید.

یافته ها: نتایج حاکی از آن است که پاداش‌های مالی هم در افزایش تعداد و هم در بهبود کیفیت ایده‌ها تأثیر مثبت داشته‌اند؛ در حالی که عدم ارائه پاداش منجر به کاهش سطح خلاقیت گردیده است. همچنین، رابطه میان کمیت و کیفیت ایده‌ها به صورت منحنی U وارونه ظاهر شد؛ به طوری که افزایش تعداد ایده‌ها تا نقطه‌ای کیفیت را ارتقا می‌بخشد و پس از آن شاهد کاهش کیفیت هستیم. پاداش‌های تصادفی بیشترین تأثیر را در ارتقای اصالت، تازگی و ارزش اقتصادی بالقوه ایده‌ها نشان دادند.

نتیجه گیری: بر این اساس، سازمان‌ها با اتخاذ طرح‌های پاداش انعطاف‌پذیر و هوشمندانه می‌توانند نوآوری مستمر را تقویت و از کاهش انگیزه و اشباع ذهنی کارکنان جلوگیری نمایند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات