بررسی نقش فرهنگ در اعتقاد و تعهد مدیران سازمان‌های دولتی به مدیریت راهبردی (مطالعة بخش توزیع صنعت برق، مدیران شرکت توزیع نیروی برق استان‌های قم، زنجان، یزد وکهگیلویه‌وبویراحمد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس‌ارشد، دانشکدة مدیریت و حسابداری،پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

2 استاد، دانشکدة مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

 بی‌شک سازمان‌های ایرانی به روش‌های کارآمد علم مدیریت، و به‌ویژه مدیریت راهبردی جهت تعالی نیازمندند. اما غالب مفاهیم و روش‌های علم مدیریت بر پایة ارزش‌های فرهنگ غربی استوار است. پیش‌فرض‌ها و ارزش‌های جامعة ایرانی تأثیر زیادی در ذهن و عملکرد مدیرانی خواهد گذاشت که آگاهی، باورمندی و التزام آن­ها به روش­های علمی مدیریت روشن نیست. در این مقاله با ابزار پرسشنامه سعی شده است ارتباط فرهنگ ملی، فرهنگ صنعت و شایستگی‌های مدیریت ارشد (فرهنگ سازمانی در سطح مدیران) با اعتقاد و تعهد مدیران به راهبرد بررسی شود. در این پژوهش دو روش کمی وکیفی به‌کار گرفته شده است. نتایج بخش کمی (روش همبستگی) نشان داد فرهنگ صنعت به میزان زیادی در تعهد مدیریت ارشد به راهبرد مؤثر است. همچنین، این دو عامل تأثیر زیادی بر تعهد و تأثیر کمی بر اعتقاد مدیران به راهبرد می‌گذارند. نتایج بخش کیفی (مطالعة کتابخانه‌ای) نیز عوامل خلقی فرهنگ ملی را که در اعتقاد و تعهد مدیران به راهبرد مؤثرند، مشخص کرده است.
 
 

کلیدواژه‌ها


  1. آشوری، داریوش (1381). تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ. چاپ دوم، تهران، نشر آگه.
  2. توسلی، غلامعباس (1378). «بحران و آسیب‌های فرهنگی و ارائة راهکارهای مناسب برای کاهش آن». مجموعة مقالات همایش نقش و جایگاه دولت در توسعة فرهنگی، تهران، سازمان برنامه و بودجه، صفحات 95-83.
  3. جوادی آملی، عبدالله (1381). نسبت دین و دنیا. چاپ اول، قم، انتشارات اسراء.
  4. چلبی، مسعود (1381). بررسی تجربی نظام شخصیت در ایران. تهران، مؤسسؤ پژوهشی فرهنگ هنر و ارتباطات.
  5. حسینی نسب، حسن؛ راشدی، حسام (1388).«ارائة رویکرد تلفیقی به منظور افزایش اثربخشی برنامه‌ریزی استراتژیک در سازمان‌های دولتی (مطالعة موردی در صنایع بهره‌برداری از گاز طبیعی)». چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت استراتژیک. (ر.ک مقالة طراحی مدل مفهمومی عوامل کلیدی تحقق استراتژی در سازمان‌های ایرانی با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری، صفحة 94).
  6. حقیقی، محمد؛ منوریان، عباس؛ قوام‌پور، سعید؛ رسولیان، سعیده (1388).«بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت برنامه‌ریزی استراتژیک در شرکت ملی گاز ایران». نشریة مدیریت بازرگانی، دورة اول، صفحات 45-39.
  7. خلیلی شورینی، سهراب؛ محمدزاده، سیدعلیرضا (1387). «آسیب‌شناسی تدوین استراتژی در سازمان­‌های ایرانی». سومین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، صفحات 16- 1.
  8. رابینز، استیفن (1379). مبانی رفتار سازمانی. ترجمة علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  9.  یعقوب، رشنوادی (1385). «بررسی و دسته‌بندی عوامل مؤثر در اجرای استراتژی». مجموعة مقالات اولین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، صفحه 12
  10. سریع‌القلم. محمود (1382). «دگرگشت شخصیت ایرانی سنگ‌بنای توسعه». مجلة اطلاعات سیاسی اقتصادی دوره 17، صفحات 192-191.
  11. سریع القلم، محمود (1377). «آفات متدلوژیک تفکر در ایران، مجله علوم سیاسی و روابط بین الملل، شمارة 133، صفحات 88 – 71.
  12. سیروس، کاوه‌محمد؛ صبورطینت، امیرحسین (1387). مدل مدیریت استراتژیک مبنا.تهران، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
  13. عطافر، علی؛ زارع، سیدمحسن (1391). «معرفی عوامل مؤثر بر تعهد مدیران به راهبرد». توسعة سازمانی پلیس، شمارة 40، صفحات –32-1.
  14. غفاریان، وفا؛ علی‌احمدی، علیرضا (1381). «بررسی علل شکست برنامه‌ریزی‌های استراتژیک و دو یافتة جدید». مدرس علوم انسانی، شمارة 26، صفحات 98-83.
  15. طوسی، محمدعلی (1372). فرهنگ سازمانی. تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  16. فتح‌الله (1383). «جلوگیری از شکست برنامه‌ریزی استراتژیک». سامانة ویژه‌نامه مدیریت استراتژیک، شمارة 21، صفحات 47-44.
  17. فرهادی، مرتضی (1380). «چون و چراهایی بر نظریة تکروی و فردگرایی تاریخی ایرانیان و به‌ویژه کشاورزان ایرانی». مجموعة مقالات جامعه و فرهنگ، جلد اول، انتشارات آرون، صفحات 268– 246.
  18. فرهنگی، علی‌اکبر (1377). «نظری به فرهنگ». نامة فرهنگ، شمارة 30، صفحات 99-82.
  19. فقیهی، ابوالحسن؛  واعظی، رضا؛ آغاز، عسل (1389). «تأملی بر بوروکراسی در ایران». انجمن علوم مدیریت ایران، دورة پنجم، شمارة 19، صفحات –32-1.
  20. لباف، حسن؛ دبوی، محمدرضا (1386). «بررسی تأثیر فرهنگ ملی بر نظام مدیریت». ماهنامة مهندسی فرهنگی، سال دوم، شمارة 14، صفحات 60- 49.
  21. محسنی، منوچهر (1379). بررسی آگاهی‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی- فرهنگی در ایران. تهران، دبیرخانة شورای فرهنگ عمومی کشور.
  22. معیدفر، سعید (1380).«تبیین جامعه‌شناختی تقدم مصالح فردی بر مصالح جمعی در ایران». مقالات جامعه و فرهنگ، جلد دوم، صفحات 224-203.
  23.  مفتخری، حسین (1380). «بررسی علل و عوامل تقدم منافع فردی بر مصالح جمعی در ایران از دیدگاه تاریخی». مجموعة مقالات جامعه و فرهنگ. جلد اول، انتشارات آرون، صفحات 268-246.
  24. موحدی، مسعود (1385). «نیم‌رخ فرهنگی ایرانیان». ما‌ه‌نامة مهندسی فرهنگی، شماره‌های ششم و هفتم، صفحات 59- 41.
  25. منوریان، عباس؛ رحمانی یوشانلویی، حسین؛ شهبازنژاد، حمیدرضا (1389). «شناسایی عوامل کلیدی موفقیت پیاده‌سازی برنامه‌های استراتژیک». مدیریت منابع انسانی، سال اول، شمارة 147، صفحات 5- 101.
  26. مهرمحمدی، محمود (1379). بازاندیشی فرایند یاددهی یادگیری و تربیت معلم. تهران، نشر مدرسه.
  27. میرزایی، حسن (1380). بررسی میزان فردگرایی در میان اقشار اجتماعی مختلف، آینة پژوهش. جلد چهارم، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و هنر وارتباطات.
  28. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر طرح‌های ملی (1381). ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان یافته‌های پیمایش در 28 استان کشور. ویرایش اول، تهران، دفتر انتشارات طرح ملی ارزش‌ها  نگرش‌ها.
  29. هدایتی، سیدهاشم؛ اعرابی، سیدمحمد (1388). «ارائة مدل تدوین استراتژی مبتنی بر فرهنگ – مورد ایران». پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین (ع)، سال اول، شمارة سوم، صفحات 145- 127.
  30. یزدانی بروجنی، فرشید (1373). «جایگاه عوامل فرهنگی در توسعة اقتصادی». فرهنگ توسعه، شمارة 15، صفحه36
    1. Aycan, Zeynep; Kanungo, Rabindra; Sinha. Jai.(1999). “Organizational cultureand human resource management practice, the model of culture fit”.

Journal of Cross- Cultural Psychology, 30(4), 501-526.

  1. Costigan R.D.S.S liter:R.C.insing G.Kranas.j j Bernnan.&V.A.Kureshov (2005). “An exanination of the relantionship of a western perfonnance management process to key workplace behaviurs in trasition econmic Canadian of adminisraive scinces on cooperativ and competilive behacior a group task“. Academy of Management journal, 34 (4), 827-847.
  2. Cummings , Stephen (2002). Recreating sterategy, London, Sage Publication Itd.
  3. Dooley, R. S.’ Fryxell, G. E. (1999). “Attaining decision quality and commitment from dissent: The moderating effects of loyalty and competence in strategic decisionmaking teams”. Academy of Management Journal, 42,.389–402.
  4. Dooley, R. S.; Fryxell, G. E.; Judge, W. Q. (2000). “Belaboring the Not-So-Obvious: Consensus, Commitment, and Strategy Implementation Speed and Success”. Journalof Management, 26(6), 1237-1257.
  5. Gibson C.B.A.E.Rander& C.P.Eariy(2000). “Undertanding group eficacy an empirical test of multiple assessment methods group”. Organization Management, 25(1), 67-97.
  6. Gopinath, C. (1998). “Alternative approaches to indigenous management in

India“. Management International Review, 38 (3), 257-576.

  1. Hadizadeh Moghadam, A.; Assar, P. (2008). “The relationship between

national culture and e-adoption: a case study of Iran”. American

Journal of Applied Sciences, 5(4), 369-377.

  1. Hrebiniak, L.; Alutto, J. (1972). “Personal and role -related factor in te develeopment of organization”. Administrative Science Quarterly, 555-572.
  2. Hofstede, G. (1980). “Motivation, leadership, and organization: do american theories apply abroad?”. Organizational Dynamics, Summer, 42-63
  3. Hofstede, Geert; McCrae, R. R. (2004). “Personality and culture revisited: linking traits and dimensions of culture”. Cross-Cultural Research, 38 (1), 52-88.
  4. Hofstede, G.; Neuijen, B.; Ohayv, D.; Sanders, G. (1990). “Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative study across twenty cases”. Administrative Science Quarterly, 35, 286-316.
  5. House, R. J.; Javidan, M.; Dorfman, P. W.; Dorfman, P. W. (2001). “Project GLOBE: An introduction”. Applied Psychology: An International Review, 50(4), 489-505.
  6. Huff.I & L Kelley (2005).The impact of Culture on Organizational Trust and Customer Orientation: A Seven-Nation study”. Journal of Business Research, 58, 96-102.
  7.  Jackson, Terence (2001). “Cultural Values and Management Ethics: A 10-Nation Study”. Human Relations, 54(10), 1276-1302.
  8. Javidan. M.; Dastmalchian, A. (2003). “Culture and leadership in iran.the land individual achievers.strong family ties and powerful elite”. Academy od Management Execuive. 17(4), 127-142.
  9. Jaeger, A. M.; Kanungo, R. N. (1993). Management in developing countries, Routledge.
  10. Khilj, S. E. (2003). “To Adapt or Not to Adapt: Explonng the Role of National Culture in HRM study of Pakistan”.International Journal of Cross Cuhural Management, 3(1), 109-132.
  11. Mankias, M.; Steel, R. (2005). Turning great strategy performance.HBR, july &August, pp.58.
  12. Maxwell, J.; Rothenberg, S.; Briscoe, F.; Marcus, A. (1997). “Green schemes: Corporate environmental strategies and their implementation”. California Management Review, 39, 118-134
  13. Morris, M. W.; Williams, K. Y.; Leung, K.; Larrick, R. (1998). “Conflict, management Style: Accounting For Cross- national differences, 29(4), 729-747.
  14. Okumus, F. (2003). “A framework to implement strategies in organization, Management Decision“. 41(9), 871-882.
  15. Oudenhoven, Jan Pieter Van (2001). Do Organizations reflect national Culture? A10-nation Study. Inlernational Hournal of Inter cultural Relations, 89-107.
  16. Shah, A. M. (2005). “The foundations of successful strategy implementation: overcoming the obstacles”. Global Business Review, 6, 293-304.
  17. Simkin L (2002). “Barriers impeding effective implementing of marketing plans”. Journal of Business and Industrial Marketing, 17(1), 8-24.
  18. Walde, T. W.; Ndi, G. (1996). “Stablizing internatioral investment commitments: international law versus contract interpretation”. International

Law Journal, 31, 215-230.

  1. Workman, J. P. (1993). “Marketing's limited role in new product development in one computer systems firm”. Journal of Marketing Research,30(4),405-421.