بررسی تأثیر توانمندسازی بر تسهیم دانش و طراحی مدل چندسطحی برای تبیین تأثیر فرهنگ سازمانی مشارکتی بر تسهیم دانش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد، دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

امروزه فرهنگ سازمانی به‌عنوان یک زیرساخت، نقش بسیار کلیدی در پیاده‌سازی مدیریت دانش در هر سازمان دارد. تحقیق حاضر برای بررسی تأثیر توانمندسازی بر تسهیم دانش بین کارکنان با درنظرگرفتن نقش فرهنگ سازمانی مشارکتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعة آماری پژوهش حاضر کارکنان اداری دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات به تعداد 700 نفر بود و حجم نمونه براساس فرمول کوکران 248 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده بود. برای گردآوری داده‌ها پرسشنامه به‌کار گرفته شد که پایایی آن با محاسبة آلفای کرونباخ و شاخص  CRو روایی آن با روش‌های روایی محتوا، روایی همگرا و واگرا تأیید شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار 3.2.6  SmartPLSانجام گرفت. نتایج نشان داد توانمندسازی کارکنان بر فرهنگ سازمانی مشارکتی (با ضریب 52/0) تأثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین، فرهنگ سازمانی مشارکتی بر تسهیم دانش کارکنان (با ضریب 92/0)، و توانمندسازی کارکنان بر تسهیم دانش (با ضریب 64/0) تأثیر معنادار می‌گذارند. به‌عبارت دیگر، موفقیت سازمان در اجرای هر استراتژی از جمله تسهیم دانش تا حد زیادی به توانمندسازی کارکنان بستگی دارد. در نهایت، اثرگذاری فرهنگ سازمانی مشارکتی بر تسهیم دانش در یک سطح و از طرفی تعداد افراد کارکنان دانشکده‌ها در سطح سازمانی بررسی شد. تأثیر کمّی تعداد کارکنان بر افزایش تسهیم دانش با مدل‌سازی چندسطحی و نرم‌افزار HLM تأیید شد.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


 
حبیبی، علی (1387). پیادهسازی مدیریت دانش در سازمان‌های مهندسی. تهران: انتشارات ارگ.
حسن‌زاده، حسن (1384). شناساییعواملمؤثربراعتمادسازی درسازمانوبررسیآندرسازمانهایاجراییکشور. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، پردیس فارابی دانشگاه تهران.
رحمان‌پور، لقمان (1383). توانمندسازی: مفاهیم، ساختار و راهکارها. نشریةانجمن مدیریتایران، شمارة 59، صفحات 38-33.
سیدجوادین، سید رضا، امامی، مصطفی، و رستگار، عبدالغنی (1389). بررسی رابطة بین فرهنگ سازمانی با مدیریت دانش در شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران. فصل‌نامةمدیریتمنابعانسانیدرصنعتنفت، سال 4، شمارة 12، صفحات 32-9.
عسگری، ناصر (1384). بررسیرابطةعواملسازمانی (ساختار،فرهنگ،تکنولوژی)بااستراتژیمدیریت دانشدروزارتکارواموراجتماعی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران.
فضل‌الهی، سیف‌اله، و کریمیان، حسین (1391). وضعیت استقرار مدیریت دانش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم از دیدگاه اعضای هیئت علمی. نامةآموزشعالی، سال 5، شمارة 17، صفحات 96-77.
نعمتی انارکی، لیلا، و نوشین‌فرد، فاطمه (1393). اشتراک دانش و فرهنگ سازمانی در میان اعضای هیئت علمی رشتة پزشکی. فصل‌نامةمطالعاتملیکتابداریوسازماندهیاطلاعات، دورة 25، شمارة 4، صفحات 143-129.
نیک‌پور، امین، و سلاجقه، سنجر (1389). بررسی رابطة بین مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان. مدیریت بهرهوری (فراسوی مدیریت)، دورة 4، شمارة 14، صفحات 18-7.
Auernhammer, J., & Hall, H. (2013). Organizational culture in knowledge creation, creativity and innovation: Towards the freiraum model. Journal of Information Science, 15)2(, 1-14.
11.         
Davenport, T., & Prusak, L. (1998). Working knowledge: how organizations manage what they know. Boston: Harvard Business School Press.
13.          Davidson, G. (2004). The relationship between organizational culture and financial performance in the South African investment bank. Master Thesis, University of South Africa, Pretoria.
14.          De long, D. W., & Fahey, L. (2000). Diagnosing cultural barriers to knowledge management. Academy of Management Executive, 14(4), 113-127.
15.          Goh, S. C. (2002). Managment effective knowledge transfer: An integrative framework and some practice implication. Journal of Knowledge Management, 6(1), 23-30.
16.          Hoy, B. (2004). The knowledge management opportunity: www.kmnew.com, 3.
17.          Huczynski, A., & Bachnan, D. (2001). Organizational behavior. 4th Ed., London: Prentice Hall.
18.          Hung, Y. C., Huang, S., M Lin, Q., & Tsai, M. L. (2005). Critical factors in Knowledge management. Journal of Knowledge Management, 29(2(, 54-62.
19.          Lawer, E. E. (1994). 10 new realities. Executive Exeellence, 23(3), 18-19.
20.          Mueller, J. (2014). A specific knowledge culture: Cultural antecedents for knowledge sharing between project teams. European Management Journal, 32)2(, 190-202.
21.          Nonaka, I. & Takeuchi, H.(1995). The knowledge creating company. London: Oxford University Press.
22.          Park, H. (2004). Assessing the success of knowledge management technology implementation as a function of organization culture. Master Dissertation, the George Washington University, Washington, DC.
23.          Rue, L., & Byars, L., (2003). Management.10th Ed., London: McGraw-Hill.
24.          Chung-Hung, T., & Yu-Cheh, C.  (2007). Assessing knowledge management system success: An emprical study in Taiwan shigh tech industry. Journal of American Academy of Business, 10(2), 82-93.
25.          Tubbs, S., & Moss, S. (2000). Human communication. 8th Ed., London: McGraw-Hill.
26.          Vecchio, R. (2000). Organizational behavior. 4th Ed., Horcourt.
27.          Yu, C., Yu-Fang, T.,& Yu-Cheh, C. (2013). Social behavior and personality, knowledge sharing, organizational climate, and innovative behavior: A cross-level analysis of effects. Social Behavior and Personality, 41)1(, 143-156.
1-