تحلیل اثر رفتار طعنه‌آمیز مدیران بر خلاقیت کارکنان با نقش متغیر میانجی تعارض سازنده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، دانشکدة علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

2 دانشجوی دکترا، دانشکدة علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

3 دانشجوی کارشناسی‌ارشد روانشناسی، دانشکدة ادبیات، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

در فرهنگ‌های غنی، همچون فرهنگ پارسی، طعنه‌ها و کنایه‌ها نقش بسیار زیادی در ارتباطات بین‌فردی دارد و کاربرد مناسب آن‌ها می‌تواند ابزار انگیزشی ارزشمندی برای مدیران سازمان‌ها باشد. ازین‌رو هدف از این پژوهش بررسی تأثیر رفتار طعنه‌آمیز مدیران بر خلاقیت کارکنان با توجه به نقش میانجی تعارض سازنده بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر روش جمع‌آوری داده کمّی، با رویکرد توصیفی پیمایشی است. جامعة آماری این پژوهش همة مهندسان شاغل در پروژه‌های شرکت ارتباطات سیار استان لرستان به تعداد 900 نفر بود که از بین آن‏ها، با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، نمونه‌ای به حجم 270 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامة استاندارد بود که روایی و پایایی آن با استفاده از روایی محتوا و آلفای کرونباخ تأیید شد. فرضیات این پژوهش با استفاده از تکنیک مدل‏سازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد رفتار طعنه‌آمیز به صورت مستقیم بر خلاقیت کارکنان و تعارض سازنده تأثیر مثبت و معنادار می‌گذارد. به‌علاوه نتایج نشان‌دهندة آن است که رفتار طعنه‌آمیز مدیران، با توجه به تعارض سازنده، تأثیر مثبت و معنادار بر خلاقیت کارکنان می‌گذارد.

کلیدواژه‌ها


داوری، علی؛ آرش رضازاده (1392). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS، تهران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
رضی‌میرعرب، رضا؛ محسن صابر (1397). «پیش‌بینی رفتار شهروندی معلمان بر اساس هوش فرهنگی و مدیریت تعارض»، فرهنگ سازمانی، د 16، ش 2، صص 461ـ 484.
شاهبندرزاده، حمید؛ سمیرا کریمی (1395). «بررسی عوامل محرک خلاقیت سازمانی بر اساس ادراک دانشگاهیان»، فرهنگ سازمانی، د 14، ش 2، صص 345ـ 368.
References
Bowes, A. & Katz, A. (2011). When sarcasm stings. Discourse Processes, 48(4), pp. 215–236.
Boylan, J. & Katz, A. N. (2013). Ironic expression can simultaneously enhance and dilute perception of criticism. Discourse Processes, 50(3), pp. 187–209.
Calabrese, K. R. (2000). Interpersonal conflict and sarcasm in the workplace. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126(4), p. 459.
Dean, J. W., Brandes, P., & Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism.Academy of Management Review, 23(2), pp. 341–352.
Dirks, K. T. (1999). The effects of interpersonal trust on work group performance, Journal of Applied Psychology, 84(3), p. 445.
Davari, A. & Rezazadeh, A. (2013). Modeling Structural Equations with PLS Software. Tehran: Academic Jihad Publishing Organization (in persian)
Fredrickson, B. L. & Losada, M. F. (2005). Positive affect and the complex dynamics of human flourishing. American Psychologist, 60(7), pp. 678–686.
George, J. M. & Zhou, J. (2001). When openness to experience and conscientiousness are related to creative behavior: An interactional approach. Journal of Applied Psychology, 86(3), p. 513.
Gibbs, R. W. (2000). Irony in talk among friends. Metaphor & Symbol, 15(1–2), pp. 5–27.
Gottman, J. M. & Silver, N. (1999). The seven principles for making marriage work. New York: Three Rivers Press.
Huang, L., Gino, F., & Galinsky, A. D. (2015). The highest form of intelligence: Sarcasm increases creativity for both expressers and recipients. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 131 (3), pp. 162-177.
Isen, A. M. & Daubman, K. A. (1984). The influence of affect on categorization. Journal of Personality and Social Psychology, 47(6), pp. 1206–1217.
Isen, A. M., Daubman, K. A., & Nowicki, G. P. (1987). Positive affect facilitates creative problem solving. Journal of Personality and Social Psychology, 52(6), pp. 1122–1131.
Jehn, K. A. & Mannix, E. A. (2001). The dynamic nature of conflict: A longitudinal study of intragroup conflict and group performance. Academy of Management Journal, 44(2), pp. 238–251.
Jourgenson, T. B., Patterson, M. J., & Sifonis, C. M. (2004). The role of specificity and abstraction in creative idea generation, Creativity Research Journal, 16 (1), pp. 1–9.
Kreuz, R. J., Long, D. L., & Church, M. B. (1991). On being ironic: Pragmatic and mnemonic implications. Metaphor and Symbol, 6(3), pp. 149–162.
Krüger, T., Fiedler, K., Koch, A. S., & Alves, H. (2013). Response category width as a psychophysical manifestation of construal level and distance. Personality and Social Psychology Bulletin, 40(4), pp. 501–512.
Kumon-Nakamura, S., Glucksberg, S., & Brown, M. (1995). How about another piece of pie: The allusional pretense theory of discourse irony. Journal of Experimental Psychology: General, 124(1), pp. 3–21.
Maddux, W. W. & Galinsky, A. D. (2009). Cultural borders and mental barriers: The relationship between living abroad and creativity. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), pp. 1047–1761.
Martin, R. A., Puhlik-Doris, P., Larsen, G., Gray, J., & Weir, K. (2003). Individual differences in uses of humor and their relation to psychological well-being: Development of the humor styles questionnaire. Journal of Research in Personality, 37, pp. 48–75.
Miron-Spektor, E., Efrat-Treister, D., Rafaeli, A., & Schwarz-Cohen, O. (2011). Others’ anger makes people work harder not smarter: The effect of observing anger and sarcasm on creative and analytic thinking. Journal of Applied Psychology, 96(5), pp. 1065–1075.
Pexman, P. M. & Olineck, K. M. (2002). Does sarcasm always sting? Investigating the impact of ironic insults and ironic compliments. Discourse Processes, 33(3), pp. 199-217.
Pitts, S. E. (2017). What is creativity education for? Understanding and fostering routes creativity, Education Research, 19(2), pp. 160-168.
Razi-Mir-Arab, R. & Saber, M. (2018). Predicting Teachers' Citizenship Behavior Based on Cultural Intelligence and Conflict Management, Organizational Culture, 16(2), pp. 461-484 (in persian).
Sternberg, R. J. & O’Hara, L. A. (1999). Creativity and intelligence. In R. J.Sternberg (Ed.), Handbook of creativity. New York, NY: Cambridge University Press.
Shahbandarzadeh, H. & Karimi, S. (2016). Investigating the Factors of Organizational Creativity Based on Academic Perception, Organizational Culture, 14(2), pp. 345-368 (in persian).
Toplak, M. & Katz, A. N. (2000). On the uses of sarcastic irony. Journal of Pragmatics, 32(10), pp. 1467–1488.
Uchiyama, H., Seki, A., Kageyama, H., Saito, D. N., Koeda, T., Ohno, K. (2006). Neural substrates of sarcasm: A functional magnetic-resonance imaging study. Brain Research, 11(2), pp. 100–110.
Ward, T. B. (1995). What’s old about new ideas. In S. M. Smith, T. B. Ward, & R. A. Finke (Eds.), The creative cognition approach. Cambridge, MA: MIT Press.
Ziv, A. (1989). Using humor to develop creative thinking. Journal of Children in Contemporary Society, 20(1–2), pp. 99–116.