تبیین قلدری کارکنان نسبت به مدیران در بخش دولتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، دانشکدة علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشجوی دکترا، دانشکدة مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

فراهم کردن شرایط کاری مناسب و همچنین حمایت و محافظت از کارکنان در برابر آسیب‌های احتمالی در محیط کار یکی از دغدغه‌های اصلی سازمان‌هاست. از این‌رو، ضروری است پدیده‌های مخربی چون قلدری سازمانی بررسی و مصادیق آن شناسایی شود تا بتوان برای مقابله با آن‌ها اقدام مناسب انجام داد. در پژوهش حاضر، با روش پدیدارشناسی، به شناسایی پدیدة قلدری کارکنان نسبت به مدیران یا به بیان دیگر قلدری رو به بالا پرداخته شد. برای این منظور تعداد 14 نفر از افرادی که حداقل سه سال سابقة مدیریتی در سازمان‌های دولتی داشتند به صورت نمونه‌گیری غیر‌ تصادفی هدفمند انتخاب شدند و با مصاحبة نیمه‌ساختاریافته از تجربیات آن‌ها در این خصوص استفاده شد. تحلیل داده‌های حاصل از پژوهش نیز به روش کلایزی انجام شد. یافته‌های پژوهش به شناسایی چهار بُعد اصلی‌ـ شامل قلدری شخصی، قلدری مربوط به تخریب و تهدید عملکرد حرفه‌ای، قلدری مربوط به تهدید موقعیت و جایگاه مدیریتی، قلدری جنسیتی‌ـ و بیست و یک مؤلفة مربوط به قلدری رو بالا انجامید. نتایج پژوهش نشان داد موضوع قلدری رو به بالا در بخش دولتی برای برخی از مدیران چالشی جد‌ّی و نیازمند توجه بیشتر است.

کلیدواژه‌ها


انصاری، مریم؛ علی‌رضا یوسفی؛ محمدحسین یارمحمدیان؛ نیکو یمانی (1386). مقدمات روش تحقیق کیفی: راه و روش نظریه‌پردازی در علوم انسانی و بهداشت و درمان، اصفهان: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی، صص 86ـ 90.
سهرابی، آرزو؛ کاظم حسن‌زاده؛ زینب مولوی (1397). «نقش قلدری سازمانی در ویژگی‌های روان‌شناختی شغل (درگیری شغل، استرس، و عدم امنیت شغلی (مورد مطالعه: شعب یکی از بانک‌های منتخب در استان قم)»، پژوهش‌های مدیریت در ایران، 22(3)، صص 159ـ 179.
شجاعی، رضا؛ ناصر خانی (1395). «قلدری سازمانی»، تدبیر، 291، صص 21ـ 25.
قلی‌پور، آرین؛ مهدیه بد؛ سمیرا فاخری کوزه‌کنان؛ حوریه باغستانی برزکی (1388). «رابطة قلدری سازمانی ادراک‌شده با فشار روانی زنان»، رفاه اجتماعی، 9(34)، صص 187ـ 206.
همایونی، عاطفه؛ سید اسماعیل هاشمی؛ عبدالزهرا نعامی؛ کیومرث بشلیده (1394). «رابطة اوباشگری سازمانی با خستگی مزمن و نارسایی‌های شناختی شغلی»، سلامت کار ایران، 12(2)، صص 1ـ 12.
یعقوبی، نورمحمد؛ محمد کوهی‌خور؛ امین‌رضا کمالیان؛ مهدی تاج‌پور (1397). «بررسی تأثیر رفتارهای قلدری سازمانی بر نگرش شغلی و سازمانی»، مدیریت سازمان‌های دولتی، 6(2)، صص 117ـ 136.
References
Ansari, M., yoosefi, A., Yarmohamadian, M. H., & Yamani, N. (2008). Introduction to Qualitative Research Method: Theory and Method of Theory in Humanities and Health Sciences, Esfahan: University of Medical Sciences and Health Services publishing, pp. 86-90. (in persian)
Baron, R. & Neumanm, J. H. (1998). Workplace aggression – the iceberg beneath the tip of workplace violence, Evidence on its forms, Frequency, the targets. public administration Quarterly, 21(4), pp. 446-464.
Branch, S. (2007). Upwards Bullying: An Exploratory Study of Power, Dependency and the Work Environment for Australian Managers.Thesis (Phd Doctorate). Griffith University, Brisbane.
Branch, S., Ramsay, S., Barker, M., & Sheehan, M. (2005). Exploration of Upwards Bullying:An Interview Study Conference BAM 2005: Challenges of Organizations in Global Markets.
Branch, S., Ramsay, S., Shallcross, L., Hedges, A., & Barker, M. (2018). Bosses Get Bullied Too: Exploring Upwards Bullying to Learn More About Workplace Bullying. In Pathways of Job-related Negative Behaviour, pp. 1–32.
Cowie, H., Naylor, P., Rivers, L., Smith, P. K., & Pereira, B. (2002). Mesearing workplace bullying. Aggression and violent behavior, 7(1), pp. 33-51.
Einarsen, S. (2005). Then nature, causes and consequences of bullying at work: the Norwegian experience. Perspectives interdisciplinaires sur le travail et la santé, pp. 1-19.
Einarsen, S., Hoel, H., & Notelaers, G. (2009). Measuring exposure to bullying and harassment at work: Validity, factor structure and psychometric properties of the Negative Acts Questionnaire-Revised, Work & Stress, 23(1), pp. 24-44.
Fox, S. & Stallworth, L. E. (2004). Racial/ethic bullying: Exploring links between bullying and racism in the US workplace. Journal of vocational behavior, 66, pp. 438-456.
Georgakopoulos A, Wilkin L, Kent B. (2011). Workplace Bullying: A Complex Problem in Contemporary Organizations. international Journal of Business and Social Science. 2011, 2(3), pp.1-20.
Gholipour, A., Bod, M., Fakheri Kozekanan, S., & Baghestani Barzaki, H. (2009). Perceived Organizational Bullying Relationship With Women’s Stress.  Journal of Social Welfare, 9 (34), pp. 187-205. (in Persian)
Görgülü, N., Beydağ, K. D., Şensoy, F., & Kıyak, M. (2014). The Effects of Mobbing (Bullying) on Health Employes. Social and Behavioral Sciences. 152, pp. 503-509.
Harvey, M. G., Heames, J. T., Richey, R. G., & Leonard, N. (2006). Bullying: From the playground to the boardroom. Journal of  Leadership & Organizational Studies, 12(4), pp. 1-11.
Heams, J., Harvey, M., & Treadway, D. (2006). Status inconsistency: An antecedent to bullying behaviours in groups. International journal of human resosurce management. 17(2), pp. 348-361.
Homayooni, A., hashemi sheikh shabani, E., Naami, A., & Beshlideh, K. (2015). The relationship between organizational mobbing with chronic fatigue and workplace cognitive failures. Journal of iran occupational health, 12 (2), pp. 1-12. (In Persian)
Karabulut, T. (2016). Bullying: harmful and hidden behavior in organizations, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 229, pp. 4-11.
Keashly, L. & Jagatic, K. (2003). By any other name: American perspectives on workplace bullying. In S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf & C. Cooper (Eds.), Bullying and emotional abuse in the workplace: International perspectives in research and practice (pp. 31-61). London: Taylor & Francis.
LaVan, H. & Marti martin, Wm. (2008). Bullying in the U.S workplace: Normative and process – oriented ethical approaches. Journal of business ethics. 83(2), pp. 147-165.
Lewis, S. E. & Orford J. (2005). Women’s experiences of workplace bullying: change in social relationship. Journal of community & applied social psychology . 15, pp. 29-47.
Leymann, H. (1996). The content and development of mobbing at work. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2), pp. 165-184.
Lutgen-Sandvik, P., Tracy, S., & Alberts, J. (2007). Burned by Bullying in the American Workplace: Prevalence, Perception, Degree, and Impact. Journal of Management Studies, 44(6), pp. 837–862.
Namie, G. (2017). WBI U.S. Workplace Bullying Survey. Retrieved from U.S institute for bullying: https://www.workplacebullying.org/wbiresearch/wbi-2017-survey/
Rayner, C. & Cooper, C. (2003). The black hole in 'bullying at work' research. International Journal of Management and Decision Making, 4(1), pp. 47-64.
Rayner, C. & Hoel, H. (1997). A summary review of literature relating to workplace bullying. Journal of Community & Applied Social Psychology, 7(3), pp. 181-191.
Salin, D. (2001). Prevalence and forms of bullying among business professionals: A comparison of two different strategies for measuring bullying. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4), pp. 425-441.
Shojaee, R. & khani, N. (2016). Organizational bullying. Tadbir Magazine, 291, pp. 21-25. (in Persian)
Sohrabi, A., Hasanzadeh, K., & Molavi, Z. (2018). Role of Organizational Bullying in Psychological Characteristics of a Job (Job Engagement, Stress and Job Insecurity) Case of Selected Branches of a Bank in Qom Province . journal of management research in iran, 22 (3), pp. 159-179. (in Persian)
Yaghoobi, N. M., Koohi-khor, M., Kamalian, A. R., & Tajpour, M. (2018). investigate the effect of Organizational Mobbing behaviors on job and Organizational Attitude. Quarterly Journal of Public Organzations Management, 6(2), pp. 117-136. (in Persian)
Zapf, D., Einarsen, S., Hoel, H., & Vartia, M. (2003). Emprical finding on bullying in the workplace. In S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf & C. Cooper (Eds.), Bullying and emotional abuse in the workplace: International perspectives in research and practice (pp. 103-126). London: Taylor and Francis.