بررسی و مقایسه عملکرد بانک های دولتی و خصوصی بر اساس مدل CAMEL

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده مدیریت، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم ، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم ، ایران

3 دانشیار دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران ، ایران

4 استادیار دانشکده مدیریت، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

با تغییر تکنولوژی و جهانی‌شدن، بازارهای مالی با فشار رقابتی برای بهبود عملکرد مواجه شدند. از راه‌های مقابله با این فشارها، تأسیس بانک‌های خصوصی است. تحقیق حاضر با بررسی و مقایسه عملکرد مالی بانک‌های تجاری دولتی و خصوصی بر اساس مدل CAMEL در دوره زمانی 1385 تا 1388 در پی سنجش این است که آیا بانک‌های خصوصی عملکرد بهتری نسبت به بانک‌های دولتی دارند. نمونه آماری این تحقیق  8 بانک تجاری (4 بانک دولتی و 4 بانک خصوصی) است که به روش قضاوتی انتخاب شداند. داده‌های مورد نیاز این تحقیق با مراجعه به صورت‌های مالی بانک‌های نمونه استخراج شد. با اجرای آزمون کلموگورف-اسمیرنف توزیع نمونه نرمال گزارش شد، لذا برای تجزیه و تحلیل فرضیه‌های تحقیق آزمون تی دوجامعه اجرا شد. نتایج عملکرد بهتر بانک‌های خصوصی در بعد نقدینگی و درآمدها؛ و عملکرد بهتر بانک‌های دولتی در بعد کیفیت مدیریت را نشان داد. از سوی دیگر، تفاوت معناداری بین ابعاد نشان داده نشد. همچنین، نتایج آزمون فرضیه اصلی تحقیق نشان داددر عملکرد بانک‌های دولتی و خصوصی تفاوت معناداری وجود ندارد.. در نهایت، پیشنهادهایی برای بهبود عملکرد بانک‌ها (دولتی و خصوصی) مطرح شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1.  

    1. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اداره مطالعات و مقررات بانکی، آیین نامه کفایت سرمایه، ضمیمه بخشنامه مب/ 1966 و مب/ 1967 ( تهران: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران،29/11/1382).
    2. بهمند، محمد و بهمنی، محمود (1385). بانکداری داخلی-1 (تجهیز منابع پولی)، جلد اول، چاپ سیزدهم، تهران: مؤسسه عالی بانکداری ایران (بانک مرکزی).
    3. حسین زاده بحرینی، محمد حسین، ناجی میدانی، علی اکبر و چمانه گیر، فرشته (زمستان 1387). مقایسه کارایی اقتصادی بانک های خصوصی و دولتی در ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی(فراگیر) داده ها(DEA) ، مجله دانش و توسعه، سال پانزدهم، شماره 25، صفحات 30-1.
    4. حقیقت، جعفر و نصیری، ناصر (پاییز و زمستان1382). «بررسى کارایى سیستم بانکى با کاربرد تحلیل پوشش داده ها (مطالعه موردى بانک کشاورزى)»، فصلنامه پژوهش های اقتصادی، شماره 9 و 10، صفحات 171-135.
    5. زریاب، المیرا(1388) تعیینکاراییشعببانک ساماندراستانتهران بااستفادهازروش تحلیلپوششیدادهها (DEA)، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
    6. سیف، ولی الله (اردیبهشت 1385). «کفایت سرمایه در نظام بانکی قسمت دوم»، ماهنامه حسابدار، سال بیستم، شماره 171،صفحات 16-19 و صفحات 36-38 و صفحات 56-57.
    7. عباسقلی پور، محسن (خرداد 1389) «عوامل مؤثر بر بهبود عملکرد بانک ها». فصلنامه بانک و اقتصاد، شماره 106، صفحات 35-24.
    8. غیور، سید مرتضی (پاییز1388). «مقایسه عملکرد مالی بانک های تجاری دولتی و خصوصی بر اساس رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره». فصلنامهعلمی-پژوهشی-تخصصیگروهمدیریتدانشگاهامامرضا (علیهالسلام)، شماره هشتم، صفحات 9-3.
    9. کاظمی، رسول (1387). تجزیه و تحلیل عملکرد مالی بانک های دولتی جمهوری اسلامی ایران و مقایسه آن با بانک های اسلامی کشورهای حوزه خلیج فارس، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.

    10. لشکری،محمد، هژبرالساداتی، مرتضی (پاییز 1389). «خصوصی سازی بانک ها و تأثیرات آن بر افزایش کارایی و بهبود عملکرد بانک ها». فصلنامه راهبردیاس، شماره 23، صفحات 148-135.

    1. مجتهد، احمد و محرابی، لیلا (1387). خصوصی سازی بانک ها و تأثیر آن بر عملکرد نظام بانکی، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی.
    2. نوری نسب، سکینه (مرداد 1389). «مدیریت بازساختاری و خصوصی سازی بانک ها در ایران». ماهنامه بانک های ایران، شماره 166، صفحات 31-30.

    13. هوشمند، محمود، فرمانبر، محمد و کیوانفر، محمد (زمستان 1389). «تحلیل عملکرد شرکت های واگذار شده به بخش خصوصی (از طریق بورس اوراق بهادار)، طی برنامه سوم توسعه». مجله دانش و توسعه، سال هفدهم، شماره 33، صفحات 76-96.

    14. ADB( 2002). Guidelines for the Financial Governance and Management   of Investment Projects Financed by the ADB. Section Of Financial Institutions, PP.1-22.

    15. Angelidis, Dimitrios & Lyroudi, Katerina(2006). “Efficiency in the Italian Banking Industry: Data Envelopment Analysis and Neural Networks”. International Research Journal of Finance and Economics, Issue 5, 155-165.

    16. Babar,Haseeb Zaman.,Zeb, Gul. (2011). CAMELS Rating System For Banking Industry In Pakistan., Master Thesis. Umea School of Business.PP:1-90.

    17. Baral,Keshar J.(2005). “Health Check-up of Commercial Banks in the Framework of CAMEL: A Case Study of Joint Venture Banks in Nepal”. The Journal of Nepalese Business Studies, 2(1), 41-55.

    1. Dekker, David & Post, Thierry(2001). “A quasi-concave DEA model With an application for bank branch performance evaluation”. European Journal of Operational Research, 132, 296-311.

    19. Dincer, Hasan., Gencer, Gulsah., Orhan, Nazife., Sahinbas,  Kevser.(2011). “A Performance Evaluation of the Turkish Banking Sector after the Global Crisis via CAMELS Ratios”. Procedia Social and Behavioral Sciences, 24, 1530–1545.

    20. Fiorentino, Elisabetta., Vincenzo, Alessio De., Heid, Frank., Karmann, Alexander & Koetter, Michael(2009). “The effects of privatization and consolidation on bank productivity: comparative evidence from Italy and Germany”. Series 2: Banking and Financial Studies, (3), 1-36.

    21. Jegarasasingam, Anandakumar.(2006). “Malaysian rating corporation berhad”. journal of financial institution rating. (364803 V), 1-8.

    22. Kaur, Harsh Vineet (2010). “Analysis of Banks in India-A CAMEL Approach”. GLOBAL BUSINESS REVIEW, 11(2), 257–280.

    23. Kouser, Rehana & Saba, Irum (2012). “Gauging the Financial Performance of Banking Sector using CAMEL Model: Comparison of Conventional, Mixed and Pure Islamic Banks in Pakistan”. International Research Journal of Finance and Economics, Issue 82, 67-88.

    24. Neely, Andy, Gregory, Mike & Platts, Ken(2005). “Performance measurement system design- A literature review and research agenda”. International Journal of Operations & Production Management, 25(12), 1228-1263.

    25. Nimalathasan, B.(2008). A Comparative  Study  Of  Financial Performance Of  Banking Sector In BANGLADESH – An Application Of CAMELS Rating System. Annals of University of Bucharest, Economic and Administrative Series, Nr. 2, 141-152.

    1. Paradi, Joseph C. & Schaffnit, Claire(2004). “Commercial branch performance evaluation and results communication in a Canadian bank–a DEA application”. European Journal of Operational Research, 156, 719–735.
    2. Paradi, Joseph C., Rouatt, Stephen & Zhu, Haiyan(2011). “Two-stage evaluation of bank branch efficiency using data envelopment analysis”. Omega, 39, 99–109.

    28. Shar, Amir Hussain., Shah, Muneer Ali & Jamali, Hajan(2011). Performance evaluation of pre- and postnationalization of the banking sector in Pakistan: An application of CAMEL model. African Journal of Business Management, Vol. 5(3), pp. 747-761.

    1. Sufian, Fadzlan.(2009). “Determinants of bank efficiency during  unstable macroeconomic environment: Empirical evidence from Malaysia”. Research in International Business and Finance. 23, 54–77.

    30. Yang, Shaomei & Zhao, Junyan (2009). “Study on Commercial Banks Credit Risk Based on AGA and Camel Rating System”. Second International Workshop on Knowledge Discovery and Data Mining, 562-565.