نقش جو سازمانی بر میزان بهره‌وری کارکنان در آموزشکده‌های فنی ‌و حرفه‌ای استان تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکدة روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدکرج، کرج، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکدة روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدکرج، کرج، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش جو سازمانی بر میزان بهره‌وری کارکنان در آموزشکده‌های فنی‌ و حرفه‌ای استان تهران انجام شد. روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ کارکنان آموزشکده‌‌های فنی ‌و حرفه‌ای استان تهران به تعداد 1500 نفر و نمونة پژوهش 305 نفر از کارکنان به روش تصادفی ساده بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری، یکی پرسشنامة جو سازمانی هالپین و کرافت، و دیگری پرسشنامة بهره‌وری اچیو که توسط گلداسمیت و همکاران طراحی شد. روایی ابزارها با نظرسنجی صاحب‌نظران تأیید شد. پایایی پرسشنامه‌ها نیز با آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 87/0و 85/0 تأیید شد. به منظور بررسی رابطة متغیرهای تحقیق آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون اجرا شد. نتایج نشان داد بین ابعاد جو سازمانی یعنی روحیة گروهی، علاقه‌مندی به کار، ملاحظه‌گری در محیط کار، صمیمیت بین کارکنان، مزاحمت در محیط کار، فاصله‌گیری در محیط کار، نفوذ و پویایی مدیران، ارزش‌گذاری به تولید دانش و بهره‌وری کارکنان رابطة مثبت و معنادار وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


ایمانی، محمدنقی؛ شریفی، اصغر؛ وفامنش، فاطمه (1390). «بررسی رابطة بین استفادۀ کارکنان از فناوری اطلاعات (IT) با بهره‌وری آنان». مدیریت توسعه و تحول، دورة سوم، شمارة هفتم، صفحات 58-49.
آقامحمدی، جواد (1388). بررسی سبک رهبری مدیران و جو سازمانی در مدارس شهرستان دیوان‌دره در سال تحصیلی 87-86. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، رشتة آموزش بزرگسالان، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی.
آل یعقوب، سیدفرید (1376). بررسی رابطة بین سبک مدیریت و بهره‌وری مدارس راهنمایی و متوسطه شهرستان خوی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
ابطحی، حسین (1380). بهره‌وری. تهران، انتشارات مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
افشین، سیدجمال (1384). ارتباط بین جو سازمانی و رضایت شغلی کارکنان اداری آموزش‌وپرورش استان کردستان، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
اکبری، عابدین (1384). رابطة بین سبک‌های رهبری و موضع کنترل مدیران با خدمات بهره‌وری کارکنان مدارس. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان.
بیگی‌نیا، عبدالرضا؛  سرداری، احمد؛  نجاری‌نژاد، حسن (1389). «تأثیر توانمندسازی شناختی کارکنان بر عوامل تقویت‌کنندة بهره‌وری نیروی انسانی». چشم‌انداز مدیریت دولتی، دورة اول، شمارة سوم، صفحات 102-79.
براری، فریدون (1384). بررسی رابطة بین جو سازمانی با بهره‌وری مدیران شهرداری‌های شرق استان تهران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن.
برزآبادی فراهانی، علی (1383). تأثیر آموزش‌های ضمن خدمت بر بهره‌وری سرپرستان در کارخانه‌های صنعتی آزمایش. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن.
تهامی، ح (1374). بررسی اثرات کیفیت زندگی کاری بر روی بهره‌وری کارکنان بانک‌های کشور. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
ثابتی، زهرا (1379). بررسی رابطة جو سازمانی با روحیه معلمان مدارس ابتدایی شهر قم. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی قم.
چناری، علیرضا (1383). رابطة بین رعایت اصول روابط انسانی با بهره‌وری آنان در دبیرستان‌های دولتی پسرانة شهر تهران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
چوبک، محبوبه (1382). تأثیر جو سازمانی بر رضایت شغلی دبیران و کارکنان زن و مرد دبیرستان مقطع متوسطه منطقة زرقان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
حسنی، سیدعباس؛ مبارکی، حسین؛ قدمی‌فرد، زینب (1391). «اهمیت ارگونومی در افزایش بهره‌وری و بهبود عملکرد کارکنان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی». طب کار، دورة چهارم، شمارة چهارم، صفحات 101-94.
حاتمی، حسین؛ میرجعفری، سیداحمد؛ مجاهدی جهرمی، سعیده (1390). «رابطة کیفیت زندگی کاری با تعهد سازمانی و میزان بهره­وری در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی جهرم». رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، دورة هفتم، شمارة سوم، صفحات 39-25.
حسین‌زاده، ا (1384). رابطة بین کارآفرینی مدیران و جو سازمانی با عملکرد دبیران مدارس متوسط شهر اهواز. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن.
-حسن‌زاده، حبیب‌اله، شیربگی، ناصر؛ اولی‌زاده، هوشنگ (1391). «بررسی میزان استرس شغلی و بهره‌وری کارکنان شرکت گاز استان کردستان». سلامت کار ایران، دورة نهم، شمارة اول، صفحات 10-1.
- حقیقت منفرد، جلال (1372). نگرش مدیران نسبت به عوامل انگیزشی و تأثیر آن در بهره‌وری نیروی کار. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکدة مدیریت صنعتی.
خادمی زارع، حسن؛  فخرزاد، محمدباقر؛  اکرمی، محمدکاظم (1389). «اولویت‌بندی عوامل انگیزشی کارکنان با هدف افزایش بهره‌وری». مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، دورة چهارم، شمارة 13، صفحات 104-85.
رئوفی، محمدحسین؛ تاریخی قوچانی دروس، امیر (1383). «تأثیر آموزش ضمن خدمت بر میزان کارایی و بهره‌وری مدیران و کارکنان مدارس». مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، دورة پنجم، شمارة اول، صفحات 79-67.
 رضایی، لیلا؛  ساعتچی، محمود (1387). رابطة بین نگرش به عوامل انسانی مؤثر در بهره‌وری و سبک رهبری سرپرستان با تعهد سازمانی در کارکنان کارخانجات». دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 010)37، صفحات 146-129.
زمانی، ا (1383). مقایسة بهره‌وری مدیران با تحصیلات تخصصی در حیطة مدیریت با مدیران سایر رشته‌ها در دورة متوسطه شهرستان شاهرود از دیدگاه دبیران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
ساعتچی، محمد؛  رضایی بهبهانی، نسرین (1389). «بررسی رابطة بین مدیریت زمان و تعارض کار خانواده، با بهره‌وری کارکنان کارخانه». تحقیقات روان‌شناختی، دورة دوم، شمارة هشتم، صفحات 19-1.
سراج، ا (1384). رابطة خلاقیت و سبک رهبری با بهره‌وری مدیران آموزشی مدارس راهنمایی و دبیرستان شهرستان سوادکوه. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
سلطانی، علی (1385). تأثیر انسان. تهران، انتشارات اردکان.
صمدی، پروین؛ کریمی، مهدیه (1388). «نقش مؤلفه‌های انسان‌افزار بر بهره‌وری نیروی انسانی از دیدگاه مدیران و کارکنان دانشگاه الزهرا». اندیشه‌های نوین تربیتی، دورة پنجم، شمارة چهارم، صفحات 66-43.
علاقه‌بند، علی (1386). مبانی نظری و اصول مدیریت آموزشی. ویرایش پنجم، تهران، نشر روان.
علیخانی، محمد (1374). بررسی میزان تأثیر ارتباطات سازمانی بر بهره‌وری نیروی انسانی در صنعت اتومبیل‌سازی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
فروتن، م، ح (1384). رابطة بین سبک‌های نظارتی مدیران با بهره‌وری کارکنان در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سراسر کشور. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
قاضی کلهرودی (1382). رابطة رضایت شغلی و جو سازمانی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان تهران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز.
کارگر، علی (1380). بررسی رابطة بین مدیریت با بهره‌وری سازمانی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
کریم‌وند، صفر (1383). بررسی رابطة کیفیت زندگی کاری کارکنان با بهره‌وری آنان در آموزش‌وپرورش شهر تهران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
مقصودلو، ب (1377). بررسی رابطة رضایت شغلی دبیران با جو سازمانی در دبیرستان‌های گرگان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری.
ملکی، حمید (1377). بررسی تأثیر جو سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان مدارس. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
میررکنی، مهدی(1380). بررسی رابطة بین جو سازمانی و رضایت شغلی کارکنان در دانشگاه صنعت نفت. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
مهرابیان، فردین؛ نصیری‌پور، امیراشکان؛ کشاورزمحمدیان، سکینه (1390). «بررسی میزان اهمیت مؤلفه‌های شناسایی‌شدة بهره‌وری نیروی انسانی از دیدگاه کارکنان و اعضای هیئت علمی دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی گیلان». مجلة علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دورة 19، شمارة 75، صفحات، 106-94.
ناظم، فتاح؛ شیخی، عباس محسن (1388). «بررسی رابطة موضع کنترل، جو سازمانی و بهره‌وری کارکنان در ادارۀکل امور مالیاتی استان تهران». فصل‌نامة مدیریت (پژوهشگر)، دورة 13، شمارة شش، صفحات 22-11.
نبی‌زاده، حیدرضا (1380). بررسی تأثیر کیفیت زندگی کاری بر میزان بهره‌وری از دیدگاه کارکنان سازمان مسکن و شهرسازی استان مازندران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
نجفی، حسینعلی (1379). نگرشی بر سیستم حقوق و دستمزد در سازمان‌های دولتی و تأثیر آن در کارایی و بهره‌وری سازمان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
هاشم‌زاده، معصوم (1376). بررسی مقایسه‌ای نگرش مدیران و دبیران شهرستان قم در مورد عوامل مؤثر بر بهره‌وری. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
هنزایی‌‎زاده، زهرا (1380). ارتباط بین جو سازمانی و مهارت‌های ارتباطی مدیران تربیت بدنی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران.
 
 
                                                                   
-Abdelati Wafa Fahmi. (2004). Productivity and productive efficiency of manufacturing
firms in Egypt, 1966--1986. Unpublished Ph.D, Princeton University, United States -- New Jersey.                                                                      
- Anderson Carolyn, S. (1982). The Search For School Climate: A Review of the research. Rview of educational research, Vol.52, No.3, PP: 368-420.
- Bartel, AP, (productivity gains from the implementation of employee training programs), Industrial relations,. Volume 33, Issue 4, pages 411–425, October 1994.
- Bordbar, Gh.(2001). Productivity is the new thought in management, Journal of Yazd University Research , 15(62) : 7-4. [Persian].
- Boyd , S.S.(1997). Community College Climate & Effects on the Academic Departments. DAI-A57(11) P4630.
- Capllo, B. (2001) . Efficiency Factors on the Personels welfare, Public: Mc Graw Hill.
- Cincotta, J.A. (2005) . The link between individual occupational stress and organizational effectiveness as shown by performance evaluation, productivity measures, and employee satisfaction. Dissertation Abstract EdD, The George Washington University.
- Couin, A. (2002) . The Relation Between Suoervize and Managers with welfare and Efficiency in Organ, P: Mc Graw Hill.
- Dubrin, Andrew and others(1989). Management and organization, Cincinnati, Ohioi South Western publishing Co
  -Ekvall, G. (1996). Organizational climate for creativity and innovation. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(1), 105-123.
- Dygalo, Natalya, (2004) , Essays on measuring human capital and older workers productivity, Dissertation Abstract, PhD, Cornell university.
- Engle, Michael C. (2004). Changes in jop satisfaction and productivity between team directed and single-leader work groups. Dissertation Abstract. PhD, Capella university.
 - Glanovsky,A.R.(1991). Correlates of Nursing faculty attitudes towards professionalism & Their peceptions of organizational climate. DAI-A52(02) P748. Aug.
 
- Halpin , R; Croft. (1963).Stress and job satisfaction : A Study of English primary school teacher, Educational psychology, Vol. 15(4) 576-583.
- Harington,H.James & Voehl , Frank.(2012). The Organizational master plan handbook, Taylor & Francis group, CRC Press.
-Henri. H, Rezayean, A, Kozehchian. H, Ehsani. M. (2003). The relationship
between Motivation and Productivity of man power in the Physical Education
Organization of Iran, No.27.pages:45-54.
- Hibler,Charles,William.(1995). A Study Of The Relationship Of Organization Climate to Organizational Role. Unpublished PH.D degree university of Missouri.
- Hung, Jiany (1993) , The Relationship of cognitive style, cognitive profiles, and thinking styles Among selected Chinese and North-American Adult student in Higher Education. Dissertation Abstract, Ph.D, University of Wyoming Illinois.
- Isom, S. Alex. (2004) , Relating jop satisfaction to research productivity: Tenured faculty in two colleges at a Midwest research extensive university. Dissertation Abstract, PhD. University of Minnesota.
- Joseph, Richy, (2005) , A quantitative study of the strength of correlation between the chara cteristic of institutional and faculty vitality with research productivity of selected allied health faculty at public health science universities within the united states, Dissertation Abstract PhD, Capella university.
- Litwin, A & Stringer, B. (2000) , Welfare in the Organ, Journal; Psychosocial, Page: 27-29.
- Lynch, L. L., (2003) , The relationship of lean manufacturing 52 princioles to quality, productivity, and cycle time, Dissertation Abstract PhD, Walden university.
- Messina,R.(1993). The relation ship between organizational climate and personality Hardiness of staff nurses on medical – surgical units in southern Connecticut hosoitals. [Abstract]. University Bridgeport. Available at:htto://www.Lib.umi.com/dissertations//fullcit/93.23967.
- Michell, H. (2003) , The Realation Between Supervize and Welfare, P: Mc Graw Hill.
- Pal, S.K. and Saxean, P.C. (1985). Quality Control in Educational Research: Metrolition, New Deli.
- Panyarachun, A (1992).Better quality of work life through productivity, Asia productivity organizational (APO), Performance in a public mental health agency: An integral model (Ken Wilber).
- Payne, R. L., & Pugh, D. D. (1976). Organizational structure and climate. In M. Dunnette (Ed.), Handbook of Industrial and organizational psychology (1125-1172). Chicago: Rand McNally.
- Poxes, A. Madureria, Jr. (2004) , Communication and organizational climate in the administration of NCAA intercollegiate athletic programs in the southeast United State. Dissertation Abstract PhD, The university of Sothern Mississippi. Predictive, intergrative model, Dissertation abstract, PhD, the university of Taxas a Austin.
- Provost, Maria W., (2005) , A study of four public higher aducation institutions in Florida: the relationships between faculty and administrator goal congruence, faculty productivity and jop satisfaction, Dissertation Abstract, EdD. Florida Atlantic university.
- Sharma,M. (1985). Researches on organizational climate: an Analysis adopted from: Quality control hn Educational Research. Edited by .s.k. pal and p.e,saxean Metropolition, New Dehli.
- Stevens, D. J., (2005) , The correlation of jop satistaction and worker productivity in the market data industry. Dissertation Abstract PhD, Capella university.
-Vecchio, R.P. (1988). Organisational behavior. New York: Dryden Press.
  -West, M. A., & Farr, J. L. (1989). Innovation at work: psychological perspectives. Social behaviour, 4 (11), 15-30.
- Wormmeester, R. B. (2005) , High school teachers and administrators perceptions of the teacher evaluation process in California’s public school” Dissertation Abstract, EdD, University of Southern California.
- Zhang, L. F., (2001) , Do thinking styles contribute to academic achievement beyond self-rated abilities? The Journal of Psychology, 135 (6) , 621-637.
- Zhang, L. F., (2002) , thinking styles and teachers characteristic. International Journal of Psychology, 37 (1) , 3-12.
- Zhang, L. F., (2004) , Does thinking for a balanced use of thinking styles enhance students achievement? Personality and individual differences 38 (2005) 1135-1147, Elsevies Lts. Available online at www.seiencedirect.Com.