رابطه‌ی ویژگی‌های شخصیتی با شادکامی و رضایت شغلی بین کارکنان دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، زرند، ایران

2 استادیار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران

3 استادیار، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، زرند، ایران

4 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

شادی کارکنان با بهره‎وری، افزایش ایمنی کار، رضایت شغلی و خانوادگی ارتباط دارد که می‌تواند ناشی از عوامل محیطی و شخصیتی باشد، بنابراین، هدف پژوهش بررسی رابطة ویژگی‌های شخصیتی با شادکامی و رضایت شغلی بین کارکنان دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان بود. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و به روش توصیفی- همبستگی اجرا شده است. برای اجرای این پژوهش، براساس جدول مورگان،150 نفر از کارکنان رسمی و قراردادی دانشگاه ولی عصر رفسنجان به روش تصادفی ساده انتخاب شدند و با به‌کارگیری پرسشنامه‌های پنج‌عاملی شخصیت، شادکامی آکسفورد و رضایت شغلی دانت داده‌ها جمع‌آوری شد. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد رابطة بین برون‌گرایی و رضایت شغلی و همچنین، رابطة ثبات هیجانی، برون‌گرایی و سازگاری با شادکامی معنا‌دار است. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد ویژگی‌های شخصیتی 7 درصد از واریانس رضایت شغلی و 18 درصد از واریانس شادکامی را پیش‌بینی می‌کند. تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام نیز نشان داد برای پیش‌بینی رضایت شغلی، ویژگی شخصیتی برون‌گرایی، و برای پیش‌بینی شادکامی ویژگی‌های برون‌گرایی، سازگاری و ثبات هیجانی به‌­ترتیب، مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌ها هستند.
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1.  

    1. الوانی، سید مهدی (1378). نظریة برابری. مجموعه مقالات رفتار سازمانی، چاپ اول، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
    2. پرداختچی، محمدحسن (1374). بررسی رابطة ویژگی‌های فردی و شخصیتی با رضایت شغلی در بین مدارس راهنمایی شهر اصفهان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
    3. حقیقی، جمال، خوش‌کنش، ابوالقاسم، شکرکن، حسین، شهنی ییلاقی، منیجه و نیسی، عبدالکاظم (1385). رابطة الگوی پنج‌عاملی شخصیت با احساس شادکامی در دانشجویان دورة کارشناسی دانشگاه شهید چمران. مجلة علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران، شمارة 3، صفحات 188-163.
    4. روحانی، عباس و معنوی‌پور، داود (1387). رابطة عمل به باورهای دینی با شادکامی و رضایت زناشویی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه. دانش و پژوهش در روان‌شناسی، شماره‌های 35 و 36، صفحات 206-189.
    5. شفیع‌آبادی، عبدالله (1367). نظریه‎های راهنمایی و مشاوره شغلی. چاپ شانزدهم، تهران: انتشارات رشد.
    6. طاهر نشاط‌دوست، حمید، کلانتری، مهرداد، مهرابی، حسینعلی، پالاهنگ، حسن، نوری، نرگس‌السادات و سلطانی، ایرج (1388). تعیین عوامل مؤثر در شادکامی کارکنان فولاد مبارکه. فصل‌نامة جامعه‌شناسی کاربردی، سال 20، شمارة 1، صفحات 118-105.
    7. عطاری، یوسفعلی، مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز، امان‌الهی، عباس و نکویی، سمیه (1385). بررسی رابطة ویژگی‌های شخصیت با رضایت زناشویی در کارکنان زن ادارة دولتی شهر اهواز. چکیدة مقالات دومین کنگرة سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
    8. علی‎محمدی، کاظم و م. جان‎بزرگی (1387). بررسی رابطة میان شادکامی با جهت‎گیری مذهبی و شادکامی روان‎شناختی و افسردگی در دانش‎پژوهان مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم در سال تحصیلی 86-1385. فصل‌نامة روان‌شناسی در تعامل با دین، سال 1، شمارة 2، صفحات 147-164.
    9. فیض‌آبادی فراهانی، زهرا و میرهاشمی، مالک (1390). پیش‌بینی درگیری شغلی براساس ویژگی‌های شخصیتی در کارکنان بانک‌های خصوصی و دولتی شهر تهران. مجلة دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، سال 12، شمارة 4، صفحات 60-51.
    10. قراباغی، حسین و گروسی فرشی، میرتقی (1388). بررسی رابطة بین مدل پنج عاملی شخصیت و خشنودی شغلی در کارکنان کارخانه تراکتورسازی تبریز. مجلة دستاوردهای روان‌شناختی، دورة 4، شمارة 16، صفحات 128-113.
    11. کوشکی، شیرین، هومن، حیدرعلی و زاهدی، سیمین (1388). رابطة ویژگی‌های شخصیتی و رضایت شغلی دبیران. فصل‌نامه تحقیقات روان‌شناختی، دورة 19، شمارة 4، صفحات 26-8.
    12. گروسی فرشی، میرتقی (1380). ارزیابی نوین شخصیت. تبریز: انتشارات سعادت.
    13. گروسی فرشی، میرتقی، مهریار، امیرهوشنگ و قاضی طباطبایی، محمود (1380). کاربرد آزمون شخصیتی نئو و بررسی تحلیل ویژگی‌ها و ساختار عامل آن در دانشجویان دانشگاه‌های ایران. فصل‌نامة علمی_ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، سال 11، شمارة 39، صفحات 198-173.
    14. گروسی فرشی، میرتقی، مانی، آرش و بخشی‌پور رودسری، عباس (1385). بررسی ارتباط بین ویژگی‌های شخصیتی و احساس شادکامی در بین دانشجویان دانشگاه تبریز. فصل‌نامة علمی- پژوهشی روان‌شناختی دانشگاه تبریز، سال 1، شمارة 1، صفحات 158-143.
    15. مصطفایی، فاطمه و روشن، رسول (1389). بررسی رابطة ویژگی‌های شخصیت و رضایت شغلی در افسران پلیس راهوار تهران بزرگ. فصل‌نامة دانش انتظامی، سال 11، شمارة 4، صفحات 206-183.
    16. میرزایی، فروغ و حاتمی، حمیدرضا (1389). رابطة ویژگی‌های شخصیتی و شادکامی در دانشجویان. اندیشه و رفتار، دورة 5، شمارة 17، صفحات 56-47.
    17. نجارپور استادی، سعید، اسمخانی اکبری‌نژاد، هادی و لیوارجانی، شعله (1389). بررسی رابطة ویژگی‌های شخصیتی و باورهای غیرمنطقی با رضایت شغلی در بین کارکنان شرکت سهامی خاص مخابرات استان آذربایجان شرقی. مجلة فراسوی مدیریت، سال 4، شمارة 13، صفحات 58-39.
    18. Al-Mashan, O. (2001). Job stress and job satisfaction and their relation to neuroticism, type a behavior, and locus of control among Kuwaiti personnel. Psychological Reports, 88(3), 1145-52.
    19. Argyle, M., Martin, M. & Crossland, J. (1989). Happiness as a function of personality and social encounters, In J.P. Forgas & J.M. Innes (Eds), Recent advances in social psychology, An international perspective, North Holland: Elsevier.
    20. Brebner, J., & Martin, M. (1995). Testing for stress & happiness. The Role of Personality Factors, 317-327.
    21. Brief, A., Butcher, A. & Roberson, L. (1995). Cookies, disposition, and job attitudes: the effects of positive mood inducing events and negative affectivity on job satisfaction in a field experiment. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 62-55.
    22. Buss, D. (2000). The evaluation of happiness. American Psychologist, 55, 15- 23.
    23. Carr, A. (2004). Positive Psychology. Hove and New York, Brunner Routledge.
    24. Cheng, H. & Furnham. (2007). Personality, self-esteem, and demographic predictions of happiness and depression. Personality and Individual Differences, 34, 921-942.
    25. Cohen, S. & Pressman, D.S. (2005). Does positive affect influence health? Psychological Bulletin, 131(6), 925-971.
    26. Costa, P.T. & McCrae, R.R. (1980). Influence of extraversion and neuroticism on subjective well- being: happy and unhappy people. Journal of Personality and Social Psychology, 38, 668-678.
    27. Cropanzano, R., James, K. & Konovsky, M.A. (1993). Dispositional affectivity as a predictor of work attitudes and job performance. Journal of Organizational Behavior, 14, 595-606
    28. Denve, K. & Cooper, H. (1998). The happy personality, a metaanalysis of 137 personality trait & subjective well – being. Psychological, 124, 197-229.
    29. Diener, E. (2000). Subjective Well-being: the science of happiness and a proposal for a national index. American Psychologist, 55, 34-43.
    30. Digman, J.M. (1990). Personality structure, Emergence of the Five-factor Model, Annual Review of Psychology, 41, 417-440.
    31. Dolan, P., Peasgood, T. & White, M. (2007). Do we really know what makes us happy? A review of the factors associated with subjective well-being. Journal of Economic Psychology, doi: 10,10,16/j, joep, Available on the WWW,Weincedrit, com, 1-29.
    32. Francis, L. J. (1999). Happiness is a thing called stable extraversion: A further examination of the relationship between the Oxford Happiness Inventory and Essences dimensional model of personality and goals. Personality and Individual Differences, 26, 5-11.
    33. Hampton, N. (2004). Subjective well-being among people with spinal cord- injuries, the role self- efficacy, perceived social support, and perceived health. Rehabilitation counseling Bulletin, 1, 31-37.
    34. Hills, P. & Argyle, M. (2001). Happiness, introversion-extraversion and happy introverts. Personality and Individual Differences, 30, 595-608.
    35. Kirkcaldy, B.D., Roy, J., Shephard, A.F. & Furnham. (2002). The influence of type A behavior and occupational health. Personality and Individual Differences, 33, 1361-1371.
    36. Le, H., Oh, I.S., Robbins, S.B., Ilies, R., Holland, E.D. & Westrick, P. (2011). Too much of a good thing: curvilinear relationships between personality traits and job performance. Journal of Applied Psychology, 96(1), 33-113.
    37. Linden, D., Nijenhuis, J. & Bakker, A.B. (2010). The general factor of personality: a meta-analysis of big five intercorrelations and a criterion- related validity study. Journal of Research in Personality, 44, 27-315.
    38. McCRea, R. & Costa, P.T. (1991). Adding Liebe und Arbeit: The full five-factor model and Well- being. Personality and Social Psychology Bulletin, 17, 227-232.
    39. Mount, M.K., Barrick, M.R. & Stewart, G.L. (1998). Basic behavioral Science Research for Mental Health, a National investment: Emotion and Motivation. American Psychologist, 50, 838- 845.
    40. Myers D.G. (2002). The Funds friends and faith of happy people. American Psychological, 55(1), 56-67.
    41. Oh, I.S. & Berry, C.M. (2009). The five-factor model of personality and managerial performance: validity gains through the use of 360 degree performance ratings. Journal of Applied Psychology, 94(6), 513-1498.
    42. Penney, L.M., David, E. & Witt, L.A. (2011). A review of personality and performance: identifying boundaries, contingencies, and future research directions. Journal of Human Resource Management Review, 21, 297-310.
    43. Roberts, B.W., Chernyshenko, O.S., Stark, S. & Goldberg, L.R. (2005). The structure of conscientiousness: an empirical investigation based on seven major personality questionnaires. Personnel Psychology, 58(1), 40-103.
    44. Seligman, M. & Scikszentimihaly, M. (2001). Positive psychology. American Psychologist, 55, 5-14.
    45. Veenhoven, R. (1993). Happiness in nations, subjective appreciation of life in 56 nations 1946-1992, RISBO. Studies in Social and Cultural Transforation nr2, Erasmus University Rotterdam, Netherlands.
    46. Veenhoven, R. (1997). Advances in understanding of happiness. Revue Quebecoise de Psychology, 18, 29-74.