تأثیر حافظۀ احساسی در نوآوری سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دورۀ دکتری، دانشکدۀ اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

2 دانشیار، دانشکدۀ اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

چکیده

امروزه با پیشرفت تکنولوژی اطلاعات و دانشی‌شدن اقتصاد جهانی، سازمان‌ها در محیطی قرار گرفته‌اند که ناگزیر می‌بایست برای بقای خود در دنیای رقابت دانایی‌محور، به دارایی‌های ناملموس خود اهتمام ورزند. در این میان، ماهیت حافظۀ سازمانی که شامل حافظۀ رویه‌ای و اظهاری است، در ادبیات مدیریت به‌منزلۀ موضوع مطالعاتی جذاب و جالب، تحقیقات زیادی را به خود جلب کرده است. با وجود این، ماهیت و جنبۀ احساسی حافظۀ سازمانی و تأثیر آن در نوآوری سازمانی، موضوعی است که پژوهش‌های اندکی در ادبیات مدیریت به آن پرداخته‌اند. لذا، این پژوهش سعی بر آن دارد تا به بررسی تأثیر حافظۀ احساسی در نوآوری سازمانی بپردازد. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش جمع‌آوری اطلاعات توصیفی است که به صورت پیمایشی انجام شده است، به‌ طوری ‌که، پرسش‌نامه‌ای در میان 246 شرکت‌ شهرک‌های صنعتی مشهد توزیع شد. روایی صوری و محتوایی پرسش‌نامه از طریق بررسی نظرهای خبرگان و روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تأییدی تأیید شد. به‌منظور اعتباریابی روابط بین متغیرها، از روش تحلیل مسیر بهره گرفته شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حافظۀ احساسی افزون بر اثر مستقیم، از طریق حافظۀ اظهاری و رویه‌ای در نوآوری سازمانی تأثیر دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


الف) فارسی
زرین‌سبب، مهدی (1390). بررسی رابطۀ بین سرمایۀ فکری با گرایش به نوآوری سازمانی کارکنان پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
ب) انگلیسی
Akgün, A. E.; Keskin, H. & Byrne, J. (2012). "The Role of organizational emotional memory on declarative and procedural memory and firm innovativeness", Journal production innovation management, 29(3), 432-451.
Akgu¨n, A. E.; Keskin, H. & Byrne, J.C. (2009). "Emotional capability, firm innovativeness and performance", Journal of Engineering and Technology Management, 26(3), 103-130.
Akgu¨n, A. E.; Lynn, G. S. & Byrne, J. (2003). "Organizational learning: A socio-cognitive framework", Human Relations,56(7), 839-868.
Alstete, W. J. (2007). "An assessment of knowledge growth stages in organizations", Knowledge Management Research & Practice, 5(1), 54-65.
Ashforth, B. E. & Humphrey, R. H. (1995). "Emotion in the workplace: A reappraisal", Human Relations, 48(2), 97-125.
Berthon, P.; Pitt, L. F. & Ewing, M. T. (2001). "Corollaries of the collective: The influence of organizational culture and memory development on perceived decision-making context", The Journal of Academy of Marketing Science, 29(2), 135-150.
Bruce, D.; Wilcox-O’Hearn, L. A.; Robinson, J. A. & Phillips-Grant, K. S. (2005). "Fragment memories mark the end of childhood amnesia", Memory and Cognition, 33(4), 567-667.
Boje, D. M. (1991). "Learning storytelling: storytelling to learn management skills", Journal of Management Education, 15(3), 279-294.
Bormann, E. G. (1985). "Symbolic convergence theory: A communication formulation", Journal of Communication, 35(4), 128-138.
Bucci, W. (2001). "Pathways of emotional communication", Psychoanalytic Inquiry, 21(1), 40-70.
Cacioppo, J. T. & Gardner, W. L. (1999). "Emotion", Annual Review of Psychology, 50(1), 191-214.
Callahan, J. L. (2004). "Reversing a conspicuous absence: Mindful inclusion of emotion in structuration theory", Human Relations, 57(11), 1427-1148.
Cohen, M. D. (1991). "Individual learning and organizational routine: Emerging connections", Organization Science, 2(1), 135-139.
Daft, R. L. (1978). "A dual-core model of organizational innovation", Academy of management journal, 21(2), 193-210.
Fineman, S. (1993). Emotion in Organizations, London, Sage Publications.
Fligstein, N. (2000). "Alternative approaches to firm strategic behavior", Advances in Strategic Management, 17(1), 87-93.
Frijda, N. H.; Manstead, A. S. R. & Bem, S. (2000). Emotions and Beliefs: How Feelings Influence Thoughts, Cambridge, Cambridge University Press.
Gabriel, Y. (1995). "The unmanaged organization: Stories, fantasies and subjectivity", Organization Studies, 16(3), 477-501.
González, J. L.; Marín Beristain, C. & Paez, D. (2000). "Rituals, Social Sharing, Silence, Emotions and Collective Memory Claims in the Case of the Guatemalan Genocide", Psicothema, 12(1), 117-130.
Hage, J. (2005). "Organizations and innovation: contributions from organizational sociology and administrative science. In S. Casper & F. VanWaarden (Eds.)", Innovation and Institutions: A Multidisciplinary Review of the Study of Innovation Systems, Cheltenham, UK, Edward Elger.
Hamann, S. (2001). "Cognitive and neural mechanisms of emotional memory", Trends in Cognitive Sciences, 5(9), 394-400.
Howard, A. (2006). "Positive and negative emotional attractors and intentional change", Journal of Management Development, 25(7), 657-670.
Johannessen, J. A.; Olsen, B. & Lumpkin, G. T. (2001). "Innovation as newness: what is new, how new, and new to whom?", European Journal of innovation management, 4(1), 20-31
Lambie, J. A. & Marcel, A. J. (2002). "Consciousness and the varieties of emotional experience: A theoretical framework", Psychological Review, 100(2), 219-259.
Lawler, E. J. & Thye, S. R. (1999). "Bringing emotions into social exchange theory", Annual Review of Sociology, 25(1), 217-235.
Lutz, C. & White, G. M. (1986). "The anthropology of emotions", Annual Review of Anthropology, 15(1), 405-436.
Lynn, G. S. & Akgün, A. E. (2000). "A new product development learning model: Antecedent and consequences of declarative and procedural knowledge", International Journal of Technology Management, 20(5), 490-510.
Moorman, C. & Miner, A. S. (1997). "The impact of organizational memory on new product performance and creativity", Journal of Marketing Research, 34(1), 91-106.
Nightingale, P. (2003). "If Nelson and Winter are only half right about tacit knowledge, which half? A Searlean critique of ‘codification", Industrial and Corporate Change, 12(2), 149-183.
Olick, J. K. & Robbins, J. (1998). "Social memory studies: from ‘Collective memory’ to the historical sociology of mnemonic practices", Annual Review of Sociology, 24(1), 105-141.
Oliver, D. & Roos, J. (2003). "Dealing with the unexpected: critical incidents in the LEGO Mindstorms team", Human Relations, 56(9), 1057-1082.
Pham, M. T. (2007). "Emotion and Rationality: A Critical Review and Interpretation of Empirical Evidence", Review of General Psychology, 11(2), 155.
Pescosolido, B. A. & Rubin, B. A. (2000). "The web of group affiliations revisited: Social life, postmodernism, and sociology", American Sociological Review, 65(1), 52-76.
Reisberg, D. & Heuer, F. (2003). "Memory for emotional events", In D. Reisberg & P. Hertel (Eds.). Memory and Emotion (3-38), New York: Oxford University Press.
Schmidt, D.E. (2003). "Political influence and policy variation: understanding the politics of field administration", Administration & Society, 35(3), 279-314.
Schwarz, N. (2010). Feelings-as-Information Theory, Handbook of Theories of Social Psychology.
Slappendel, C. (1996). "Perspectives on Innovation in Organizations", Organization Studies, 17(1), 107-129.
Strati, A. (1998). "Organizational symbolism as a social construction: A perspective from the sociology of knowledge", Human Relations, 51(11), 1379-1403.
Van Stijn, E. & Wensley, A. (2001). "Organizational memory and the completeness of process modeling in ERP systems", Business Process Management, 7(3), 181-194.
Walsh, J. P. & Ungson, G. R. (1991). "Organizational memory", Academy of Management Review, 16(1), 9-38.
Wilson, A. (2005). "Analytic positions, repetition, and the organization of emotional memory", Psychoanalytic Inquiry, 25(4), 440-454.
Yeo, R. K. (2007). "(Re)viewing problem-based learning: an exploratory study on the perceptions of its applicability to the workplace", Journal of Managerial Psychology, 22(4), 369-391.
Zachry, M. (2005). "An interview with Donald A. Norman", Technical Communication Quarterly, 14(4), 468-488.