الگوی ساختاری تأثیر اعتماد سازمانی در خودکارآمدی شخصی با میانجی‌گری خودکارآمدی جمعی معلمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

2 دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

3 دانشجوی دکتری، گروه روان‌شناسی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل خودکارآمدی شخصی معلمان از روی اعتماد سازمانی و خودکارآمدی جمعی آنان انجام شد. در این پژوهش، 255 معلم از مدارس ابتدایی شهر بجستان، به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای استفاده‌شده در این پژوهش، فرم کوتاه‌مقیاس احساس کارآمدی معلمان طراحی‌شده از سوی شان-موران و ولفلک هوی (2001)، مقیاس اعتماد کارکنان طراحی‌شده از سوی هوی و شان-موران (2003) و مقیاس باور کارآمدی جمعی معلم طراحی‌شده از سوی شان-موران و بار (2004) بود. یافته‌‌ها نشان داد بین مؤلفه‌‌های اعتماد معلمان و خودکارآمدی شخصی آنان، همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد (01/0 p<). شاخص‌‌های مختلف برازش مدل تدوین‌شده نیز گویای مناسبت مدل با داده‌‌ها بود. مطابق با مدل تدوین‌شده، مسیر مستقیم اعتماد سازمانی به خودکارآمدی شخصی معلم، منفی، جزئی و غیرمعنادار (071/0 =P و 190/0-=β) بود، اما مسیر غیرمستقیم اعتماد سازمانی به خودکارآمدی شخصی معلم با واسطۀ‌‌ خودکارآمدی جمعی معلم، مثبت، بزرگ و معنادار بود (001/0 p< و 517/0=β). مسیر مستقیم اعتماد سازمانی به خودکارآمدی جمعی معلم نیز مثبت، بزرگ و معنادار بود (001/0< P و 672/0=β). یافته‌‌های پژوهش، اهمیت بافت اجتماعی سازمان در تأثیر اعتماد در کارآمدی شخصی اعضا را نمایان می‌‌کند.

کلیدواژه‌ها


الف) فارسی
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه  (1391). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری (چاپ نوزدهم)، تهران: آگه.
شاوران، حمیدرضا؛ رجایی‌پور، سعید؛ کاظمی، ایرج و زمانی، عشرت  (1391). «تعیین روابط چندگانه میان اعتماد، خودکارآمدی فردی و جمعی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها»، فصل‌نامۀ پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 64، 16-44.
کارشکی، حسین (1391). روابط ساختاری خطی در تحقیقات علوم انسانی (مبانی و راهنمای کاربرد نرم‌افزار لیزرل)، تهران: آوای نور.
نرگسیان، عباس (1392). راهنمای کاربرد نرم‌افزار لیزرل در مدل‌سازی معادلات ساختاری، تهران: نگاه دانش.
هومن، حیدرعلی (1392). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل، تهران: سمت.
ب) انگلیسی
Akbari, Ramin & Moradkhani, shahab (2010). "Iranian english teachers’ self-efficacy: Do academic degree and experience make a difference?", Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji, No 56, pp. 25-47.
Aldhafri, S. S. (2006). The organizational climate of Omani schools inrelation to teachers' sense of efficacy: A multilevel examination ofthe mediating effects of teachers' perceived collective efficacy, Unpublished doctoral dissertation, The University of British Columbia.
Ball, J. (2010). An analyse of teacher self-efficacy, teacher trust, and collective efficacy in a southwest Texas school district, Unpublished doctoral dissertation, Texas A & M University.
Blackburn, J. J. & Robinson, J. S. (2008)."Assessing teacher self-efficacy and job satisfaction of early career agriculture teachers in Kentucky", Journal of Agricultural Education, 49 (3), 1-1o.
Collie, R. J. (2010). Social and emotional learning and school climate: Predictors of teacher stress, job satisfaction and sense of efficacy, Unpublished master thesis, The University of British Columbia.
Demir, K. (2015). "The effect of organizational trust on the culture of teacher leadership in primary schools", Educational Sciences: Theory & Practice, 3 (15), 621-634.
Erden, A. & Erden, H. (2009). "Predicting organizational trust level of school managers and teachers at elementary schools", Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2180-2190.
Eres, F.; Gulcan, M. G. & Celik, S. (2014). "Primary school teachers’ perceptions of justice and trust in principals in Ankara", American International Journal of Contemporary Research, 2(4), 33-41.
Firth-Cozens, J. (2004). "Organisational trust: the keystone to patient safety", Quality and Safety in Health Care, 13, 56-61. Retreived March 30, 2005, from www.qshc.com.
Friedman, I. A. & Kass, E. (2002). "Teacher self-efficacy: A classroom-organization conceptualization", Teaching &Teacher Education, No 18, pp. 675–679.
Hoy, W. K. & Tschannen-Moran, M. (2003). "The conceptualization and measurement of faculty trust in schools: The omnibus t-scale", In W. K. Hoy & C. Miskel (Eds.), Theory and research in educational administration (pp. 181-208). Greenwich, CT: Information Age.
Hoy, W. K.; Gage, C. Q. & Tarter, C. J. (2006). "School mindfulness and faculty trust: Necessary conditions for each other", Educational Administration Quarterly, pp. 236-253.
Klassen, R. M. & Chiu, M. M. (2010). "Effects on Teachers' Self-Efficacy and Job Satisfaction: Teacher Gender, Years of Experience, and Job Stress", Journal of Educational Psychology, No 3, pp. 741-756.
Kursunoglu, A. (2009). "An investigation of organizational trust level of teachers according to some variables", Procedia Social and Behavioral Sciences, pp. 15-20.
Lee, J. C.; Zhang, Z. & Yin, H. (2011). "A multilevel analysis of the impact of a professional learning community, faculty trust in colleagues and collective efficacy on teacher commitment to students", Teaching and Teacher Education, No 27, pp. 820-830.
Maele, D. V. & Houtte, M. V. (2009). "Faculty Trust and Organizational School Characteristics An Exploration Across Secondary Schools in Flanders", Educational Administration Quarterly, pp. 1-34.
Mattingly, J. W. (2007). A study of relationships of school climate, school culture, teacher efficacy, collective efficacy, teacher job satisfaction and intent to turnover in the context of year-round education calendars, Unpublished doctoral dissertation, University of Louisville.
Meristo, M. & Eisenschmidt, E. (2014). "Novice teachers’ perceptions of school climate and self-efficacy", International Journal of Educational Research, No 67, pp. 1-10.
O’Donnell, M.; Lambert, R. G. & Mccarthy, C. J. (2008). "School Poverty Status, Time of Year, and Elementary Teachers’ Perceptions of Stress", The Journal of Educational Research, 2, 152-154.
Perry, R.W. & Mankin, L.D. (2004). "Understanding employee trust in management: Conceptual clarification and correlates", Public Personnel Management, 33(3), 277-290.
Schwarzer, R. & Hallum, S. (2008). "Percieved teacher self-efficacy as a predictor of job stress and burnout: Mediation analyses", Applied psychology: An international Review, No. 57, pp. 152-171.
Schwerdtfeger, A.; Konermann, L. & Schonhofen, K. (2008). "Self-efficacy as a health-protective Resource in teachers? A biopsychological approach", Health psychology, No. 3, pp. 358–368.
Shen, Y. E. (2009). "Relationships between self-efficacy, social support and stress coping strategies in Chinese primary and secondary school teachers", Stress and Health, No. 25, pp. 129-138.
Skaalvik, E. M. & Skaalvik, S. (2007). "Dimensions of teacher self-efficacy and relations with strain factors, perceived collective teacher efficacy, and teacher burnout", Journal of Educational Psychology, No 3, pp. 611-625.
Skaalvik, E. M. & Skaalvik, S. (2010). "Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations", Teaching and Teacher Education, 26, 59-069.
Stephanou, G.; Gkavras, G. & Doulkeridou, M. (2013). "The role of teachers’ self- and collective-efficacy beliefs on their job satisfaction and experienced emotions in school", Psychology, 3 (4), 268-278.
Tschannen-Moran, M. & Woolfolk Hoy, A. (2007). "The differential antecedents of self-efficacy beliefs of novice and experienced teachers", Teaching and Teacher Education (In press), No. 23, pp. 6-18.
Tschannen-Moran, M. (2009). "Fostering teacher professionalism: The role of professional orientation and trust", Educational Administration Quarterly, No. 45, pp. 217-247.
Voris, B. C. (2011). Teacher efficacy, job satisfaction and alternative certification in early career special education teachers, Unpublished doctorate dissertation, University of Kentucky.