اثر طرد‌شدگی در محیط کار بر رفتارهای محیط‌ کار با نقش میانجی عزت‌نفس سازمانی و تعدیلگر عدالت‌ سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکدة علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

2 دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی،گرایش تصمیم‏ گیری و خط‏ مشی‏ عمومی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 فارغ‏التحصیل کارشناسی‌ارشد، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکدة علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

پژوهشگران در این پژوهش درصدد بودند تأثیر طرد‌شدگی در محیط کار بر رفتارهای محیط کار (رفتار انحرافی و بی‌نزاکتی در محل کار) را با نقش تعدیلگر عدالت سازمانی ادراک‌شده و نقش میانجی عزت‌نفس سازمانی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی، و گردشگری استان مازندران بررسی کنند. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ پیمایشی بود. نمونه‌ها به شیوة تصادفی ساده انتخاب شدند. پایایی و روایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمون‌های پایایی ترکیبی، ضریب بارهای عاملی، آلفای کرونباخ، روایی همگرا، و روایی واگرا اندازه‌گیری و داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزار Smart-PLS و SPSS تجزیه‌‌وتحلیل شدند. از آزمون‌های سوبل و واف برای اندازه‌گیری شدت اثر و از آمارة تی برای متغیر میانجی عزت‌نفس سازمانی استفاده‌ شد. تحلیل داده‌ها نشان داد طرد‌شدگی در محیط کار بر رفتارهای محیط کار و عزت‌نفس سازمانی مؤثر است. همچنین عدالت سازمانی ادراک‌شده نقش تعدیلگر را در رابطة بین طرد‌شدگی در محیط کار با رفتارهای محیط کار ایفا می‌کند. از سوی دیگر، آزمون سوبل نشان داد تقریباً 40 درصد از تغییرات طرد‌شدگی در محیط کار بر رفتارهای محیط کار از طریق متغیر میانجی عزت‌نفس سازمانی تبیین می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ارشدی، نسرین؛ صالحه پیریایی؛ راضیه زارع (1391). «نقش تعدیل‌کنندة صفات شخصیتی در رابطة بین ادراک طردشدگی در محیط کار و رفتارهای انحرافی محیط کار»؛ علوم رفتاری، 6(3): صص 221 - 230.
الوانی، مهدی؛ علی‌رضا شیروانی (1383). «سرمایة اجتماعی، اصل محوری توسعه»، تدبیر، س 15، ش 147، صص 16 ـ 22.
امیرخانی، طیبه؛ علی‌اصغر پورعزت (1387). «تأملی بر امکان توسعة سرمایة اجتماعی در پرتو عدالت سازمانی در سازمان‏های دولتی»، مدیریت دولتی، ش 1، صص 19 ـ 32.
بشلیده، کیومرث؛ موسوی، سید حمید؛ خواجه­پور، نسیم؛ بهارلو، مصطفی (1394). «رابطه بین طردشدگی در محیط کار و نتایج شغلی: نقش تعدیل گر سرمایه روانشناختی»، پژوهش های نوین روانشناختی تبریز، 40 (4)، صص 173 ـ 192.
خواجه­پور، نسیم؛ بشلیده، کیومرث؛ بهارلو، مصطفی (1396). «رابطه طردشدگی در محیط کار با عملکرد شغلی، رفتار شهروندی سازمانی و قصد ترک شغل؛ نقش میانجی‌گر خشنودی شغلی». مجله دست آوردهای روانشناختی (علوم تربیتی و روانشناسی)، 24 (2)، صص 137 ـ 160.
دهقانیان، حامد؛ الهام صبور؛ علی‌رضا حجتی (1392). «بررسی رابطة بین مؤلفه‌های عدالت سازمانی و تعهد سازمانی در یک شرکت بیمه»، پژوهشنامة بیمه، 82 (2)، صص 153 ـ 180.
رضاییان، علی (1390). اصول سازمان و مدیریت (ویرایش چهاردهم)، تهران، سمت.
سیدجوادین، سید رضا؛ احسان عابدی؛ حمیدرضا یزدانی؛ بهروز ولی‌پور (1392). «بررسی نقش میانجی اعتماد و تعهد سازمانی در رابطة بین عدالت سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی در بیمارستان‌ها»، مدیریت بازرگانی، 5(1): صص 105 ـ 118.
صادقیان، فاطمه (1389). «بررسی رابطة بین عزت‌نفس سازمانی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان آموزش‌وپرورش منطقة جرقویه سفلی استان اصفهان»، مشاورة شغلی و سازمانی، د 2، ش 4.
References
Abrams, D. & Hogg, M. A. (1988). Comments on the motivational status of self‐esteem in social identity and intergroup discrimination. European journal of social psychology, 18(4), pp. 317-334.
Alvani, M., Shirvani, A. (2004). "Social Capital, the Pivotal Principle of Development", Tadbir, 15(147)22-26. (In Persian)
Amirkhani, T., Pourazat, A. (2009). A Survey of the Possibility of Development of Social Capital in the Light of Organizational Justice in Public Organizations, journal of Public Administration, Vol. 0, Issue 1, pp. 19-32. (In Persian)
Ariani, D. W. (2012). Linking the self-esteem to organizational citizenship behavior. Business and Management Research, 1(2), p. 26.
Arshadi, N., Piriaei, S., & Zare, R. (2012). The moderating role of personality traits on the relationship between perceived workplace exclusion and workplace deviance. International Journal of Behavioral Sciences, 6(3), pp. 221-230.
Arshadi, N., Piriaei, S., Zare, R. (2012). The moderating role of personality traits on the relationship between perceived workplace exclusion and workplace deviance, Journal of Behavioral Sciences, 6(3)221-230. (In Persian)
Bennett, R. J. & Robinson, S. L. (2000). Development of a measure of workplacedeviance. Journal of Applied Psychology, 85, pp. 349-360.
Bennett, R. J. & Robinson, S. L. (2003). The past, present, and future of workplacedeviance research. In J. Greenberg (Ed.), Organizational behavior: The state of the science. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates., pp. 247-281.
Beshlideh, K., Mosavi, S., Khajepour, N., Baharlou, M. (2015). Relationship between Workplace Ostracism and Job Outcomes: Moderating role of Psychological Capital. Journal of Modern Psychological Researches, 10(40), 173-192. (In Persian)
Brown, M. E., Treviño, L. K., & Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational behavior and human decision processes, 97(2), pp. 117-134.
Case, J. (2000). Employee Theft: The Profit Killer (John Case & Associates, Del Mar, CA). CA Google Scholar.
Christian, J. S. & Ellis, A. P. (2014). The crucial role of turnover intentions in transforming moral disengagement into deviant behavior at work. Journal of business ethics, 119(2), pp. 193-208.
Chung, Y. W. & Yang, J. Y. (2017b). The mediating effects of organization-based self-esteem for the relationship between workplace ostracism and workplace behaviors. Baltic Journal of Management, 12(2), pp. 255-270.
Chung, Y. W. (2015). The mediating effects of organizational conflict on the relationships between workplace ostracism with in-role behavior and organizational citizenship behavior. International Journal of Conflict Management, 26(4), pp. 366-385.
Chung, Y. W. (2017a). The role of person–organization fit and perceived organizational support in the relationship between workplace ostracism and behavioral outcomes. Australian Journal of Management, 42(2), pp. 328-349.
Chung, Y. W. (2018). Workplace ostracism and workplace behaviors: A moderated mediation model of perceived stress and psychological empowerment. Anxiety, Stress, & Coping, 31(3), pp. 304-317.
Cortina, L. M., Magley, V. J., Williams, J. H., & Langhout, R. D. (2001). Incivility in the workplace: Incidence and impact. Journal of Occupational Health Psychology, 6, pp. 64-80.
Dar, N. (2017). The Impact of Distributive (In) Justice on Deviance at Workplace in Public Sector Organizations of Pakistan with the Mediation of Perceived Organizational Support. Arabian J Bus Manag Review.309.
Dehghanian, H., Sabour, E., Hojati, A.R. (2013). Investigating the Relationship between Components of Organizational Justice and Organizational Commitment in an Insurance Company, Iranian Journal of Insurance Research, 28(Issue 2), 153-180. (In Persian)
Duffy, M. K., Ganster, D. C., & Pagon, M. (2002). “Social undermining in the workplace”, Academy of Management Journal, Vol. 45 No. 2, pp. 331-351.
Ferris, D. L., Brown, D. J., & Heller, D. (2009). Organizational supports and organizational deviance: The mediating role of organization-based self-esteem. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108(2), pp. 279-286.
Ferris, D. L., Brown, D. J., Berry, J. W., & Lian, H. (2008). “The development and validation of the workplace ostracism scale”, Journal of Applied Psychology, Vol. 93, No. 6.
Ferris, D. L., Lian, H., Brown, D. J., & Morrison, R. (2015). Ostracism, self-esteem, and job performance: When do we self-verify and when do we self-enhance?. Academy of Management Journal, 58(1), pp. 279-297.
Fox, S. & Spector, E. (1999). A model of work frustration-aggression. Journal of Organizational Behavior, 20, pp. 915-931.
Gardner, D. G., Dyne, L. V., & Pierce, J. L. (2004). The effects of pay level on organization  ـbased self  ـesteem and performance: A field study, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, pp. 307-322.
Gkorezis & Bellou, V. (2016). The relationship between workplace ostracism and information exchange: The mediating role of self-serving behavior. Management Decision, 54(3), pp. 700-713.‏
Greenberg, J. (1990) 'Employee Theft as a Reaction to Underpayment Inequity: The Hidden Costs of PaCuts'. Journal of Applied Psychology, 75: pp. 561-568.
Hitlan, R. T. & Noel, J. (2009). The influence of workplace exclusion and personality on counterproductive work behaviours: An interactionist perspective. European Journal of Work and Organizational Psychology, 18(4), pp. 477-502.
Hitlan, R. T., Cliffton, R. J., & DeSoto, M. C. (2006a). Perceived exclusion in the workplace: The moderating effects of gender on work-related attitudes and psychological health. North American Journal of Psychology, 8(2), pp. 217-236.
Hitlan, R. T., Kelly, K. M., Schepman, S., Schneider, K. T., & Zárate, M. A. (2006b). Language exclusion and the consequences of perceived ostracism in the workplace. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 10, pp. 56–70.
Jahanzeb, S. & Fatima, T. (2017). How workplace ostracism influences interpersonal deviance: The mediating role of defensive silence and emotional exhaustion. Journal of Business and Psychology, pp. 1-13.
Khajepour, N., Boshlide, K., Baharloo, M., (2017). Relationship of Workplace Ostracism with Job Performance, Organizational Citizenship Behavior, Turnover Intention: Mediating Role of Job Satisfaction. Journal of Psychological Achievements, 24(2), 137-160. (In Persian)
Khattak, M. N., Khan, M. B., Fatima, T., & Shah, S. Z. A. (2018). The underlying mechanism between perceived organizational injustice and deviant workplace behaviors: Moderating role of personality traits. Asia Pacific Management Review.
Kidwell, R. E. & Bennett, N. (1993). Employee propensity to withhold effort: Aconceptual model to intersect three avenues of research. Academy of Management Review, 18, pp. 429-456.
Koay, K. Y. (2018). Workplace ostracism and cyberloafing: a moderated-mediation model. Internet Research, (just-accepted).
Lim, S., Cortina, L. M., & Magley, V. J. (2008). Personal and workgroup incivility: Impact on work and health outcomes. Journal of Applied Psychology, 93(1), pp. 95–107.
Mangione. T. & Quinn, R. (1975). Job satisfaction, counterproductive behavior, anddrug use at work. Journal of Applied Psychology. 60, pp. 114-116.
O’Reilly, J. & Robinson, S. L. (2009). “The negative impact of ostracism on thwarted belongingness and workplace contributions”, in Academy of Management Proceedings, Chicago, USA, August, pp. 1-7.
Orth, U. & Robins, R. W. (2019). Development of self-esteem across the lifespan. Handbook of personality development, pp. 328-344.
Porath, C. L. & Pearson, C. M. (2010). The cost of bad behavior. Organizational Dynamics, 39, 1, pp. 64-71.
Rezaeian, A. (2011). Principles of Organization and Management (Fourteenth Edition), Tehran, Samt. (In Persian)
Robinson, S. L., O’Reilly, J., & Wang, W. (2013). Invisible at work: An integrated model of workplace ostracism. Journal of Management, 39(1), pp. 203-231.
Sackett, R. (2002). Te structure of counterproductive work behaviors: Dimensionality and relationships with facets of job performance. International Journal of Selection and Assessment, 10, pp. 5–11.
Sadeghian, F. (2010). Investigating the Relationship between Organizational Self-Esteem with Organizational Commitment and Job Satisfaction in the Education and Training Staff of the Jarghoyeh Sophla Area of ​​Isfahan Province", Job and Organizational Counseling, 2(4). (In Persian)
Scott, Tams, Schippers, & Lee (2015), “Opening the black box: Why and when workplace exclusion affects social reconnection behaviour, health, and attitudes”, European Journal of Work and Organizational Psychology, Vol. 24 No. 2, pp. 239-255.
Seyyed Javadein, S., Abedi, E., Yazdani, H., Porvali, B. (2013). Reviewing the Mediating Role of Organizational Trust and Commitment on the Relationship between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behaviors. Journal of Business Management, 5(1), 105-118(In Persian)
Tajfel, H. & Turner, J. (1986). The social identity theory of intergroup behaviour. u: Worchel S. i Austin WG (ur.) Psychology of intergroup relations. Chicago: Nelson Hall.
Wang, X., Liao, J., Xia, D., & Chang, T. (2010). The impact of organizational justice on work performance: mediating effects of organizational commitment and leader-member exchange. International Journal of Manpower, 31(6), pp. 660-677.
Williams, K. D. (2007). “Ostracism”, Annual Review of Psychology, Vol. 58, pp. 425-452.
Wu, L., Wei, L., & Hui, C. (2011). Dispositional antecedents and consequences of workplace ostracism: An empirical examination. Frontiers of Business Research in China, 5(1), pp. 23-44.
Xu, H. (2012). How am I supposed to live without you: an investigation of antecedents and consequences of workplace ostracism. The Hong Kong Polytechnic University.