اعتبارسنجی مدل زمینه‌ای اثرگذار بر رفتار خادمانۀ کارگزاران سازمان حج و زیارت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش مدیریت، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 استاد، دانشکدة علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با رویکرد آمیختة اکتشافی‏ـ مدل ایجاد ابزار‏ـ به‏منظور شناسایی اثر عوامل زمینه‏ای بر رفتار خادمانة کارگزاران سازمان حج و زیارت در اماکن متبرکة مکه و مدینه با استفاده از تحلیل محتوای قراردادی در بخش کیفی انجام شده است. داده‏های کیفی با استفاده از نمونه‏گیری هدفمند بر اساس معیارهای نظام‏نامة ارزیابی عملکرد کارگزاران خادم سازمان حج و زیارت از طریق 18 نفر از خادمان برتر تا اشباع نظری مصاحبه‏های نیمه‏ساختاریافته جمع‏آوری شد. متن مصاحبه‏های انجام‏شده در قالب واحدهای فکر کدگذاری، مقوله‏بندی، و در نهایت در طبقات مضامین طبقه‏بندی و اعتباریابی شد. یافته‏های کیفی تحقیق ویژگی‏های رفتار خادمانة کارگزاران را در قالب چهار رفتار انسان‏دوستانه، رفتار پیش‏قدمانه، رفتار وظیفه‏گرایانه، و رفتار خودگرایانه و عوامل زمینه‏ای مؤثر بر آن را در قالب دو زمینة شخصی و زمینه‏های مرتبط با نقش تبیین می‏کند. پس از کشف مقوله‏های مدل ارائه‏شده در مرحلة کیفی، به‏منظور اعتبارسنجی کمّی مدل استخراج‏شده، پرسش‏نامه‏ای مشتمل بر 123 گویه طراحی و تنظیم شد و در اختیار 205 نفر از کارگزاران به‏صورت نمونه‏گیری در دسترس قرار گرفت و اعتبار مدل به‏صورت کمّی نیز تأیید شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. امینی، علیرضا (1394). کشف ویژگی‏ها و عوامل مؤثر بر رفتار خادمانه، رسالة دکتری، مشهد: دانشکدة علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی.
  2. ایمانی جاجرمی، حسین (1386). مروری بر نظریة نقش در جامعه‏شناسی، رشد و آموزش علوم اجتماعی، 10(3): 28-31.
  3. زارعی متین، حسن (1389). رفتار سازمانی پیشرفته، تهران: نگاه دانش.
  4. شورلتز، دوان (1391). نظریه‏های شخصیت، ترجمة یوسف کریمی، فرهاد جمهوری، سیامک نقش‏بندی، بهزاد گودرزی، هادی بحیرایی، و محمدرضا نیک‏خو، تهران: ارسباران.
  5. هانگر، جی. دیوید و ویلن، توماس (1384). مبانی مدیریت استراتژیک، ترجمة سید محمد اعرابی و داوود ایزدی، تهران: پژوهش‏های فرهنگی.
    1. Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior, Organizational behavior and human decision processes, 50(2): 179-211.
    2.  Baack, D., Fogliasso, Ch. and Harris, J. (2000). The Personal Impact of Ethical Decisions: A Social Penetration Theory, Journal of Business Ethics,24: 39-49.
    3. Bandura, A. (1973). Aggression: A social learning analysis, Englewood Cliffs, NJ:Prentice-Hall.
    4. Bergen, M.E., Dutta, S. and Walker, O.C., Jr. (1992). Agency relationships in marketing: a review of the Implications and applications of agency and related theories, Journal of Marketing, 56(3): 1-24.

10. Byrne, B.M. (2010). Structural Equation Modeling with AMOS Basic Concepts, Applications, and Programming, New York: Taylor and Francis Group.

11. Craig, J.B., Dibrell, C. and Neubaum, D.O. (2009). Stewadship Behaviour as Governance in Family Businesses, International Journal of Farrar and S. Watson (Eds.), Contemporary issues in corporate governance, 277-296.

12. Crant, J.M. (2000). Proactive Behavior in Organizations, Journal of Management; 26(3): 435-462.

13. Donaldson, T. and Preston, L.E. (1995). The Stakeholder Theory of the Corporation: Concepts, Evidence, and Implications, Academy of Management Review, 20: 65-91.

14. Dunham, R.B., Pierce, J.L. and Newstrom, J.W. (1983). Job Context and Job content: A conceptual perspective, Journal of management, 9(2): 187-202.

15. Ghitulescu, B.E. (2013). The Impact of Work Context on Adaptive and Proactive Behaviors, Journal of Applied Behavioral Science, 49(2): 206-245.

16. George, D. and Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. 11.0 update (4th ed.). Boston: Allyn and Bacon.

17. Heide, J. and Wathne, K.H. (2006). Friends, businesspeople, and relationship roles: a conceptual framework and a research agenda, Journal of Marketing, 70: 90-103.

18. Hernandez, M. (2007a). Stewardship: Theoretical Development and Empirical Test of its Determinants, Dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, Sim B. Sitkin, Supervisor, Fuqua School of Business; Duke University.

19. Hernandez, M. (2007b). Promoting Stewardship Behavior in Organizations: A Leadership Model, Journal of Business Ethics, 80: 121-128.

20. Hill, C.W.L. and Jones, T.M. (1992). Stakeholder-agency theory, The Journal of Management Studies, 29(2): 131-155.

21. Hirsch, P., Michaels, S. and Friedman, R. (1987). “Dirty hands” versus “clean models”, Theory and Society, 16: 317-336.

22. Janssen, H.T. (2010). Stewardship in West African Vodun: A case study of OUIDAH BENIN. Thesis presented in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts in Geography, Missoula: The University of Montana.

23. Luthans, F. (2002). The need for and meaning of positive organizational behavior, Journal of Organizational Behavior, 23: 695-706.

24. Kahn, W.A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work, Academy of Management Journal, 33: 692-724.

25. Madrid, H.P., Patterson, M.G., Birdi, K.S., Leiva, P.I. and Kausel, E.E. (2014). The role of weekly high-activated positive mood, context, and personality in innovative work behavior: A multilevel and interactional model, Journal of Organizational Behavior, 35(2): 234-256.

26. McShane, S.L. and Glinow, M.A.V. (2009). Organizational Behavior [essentials], NewYork: McGRAW-HILL.

27. Mertens, D.M. (1998). Resarch methods in education and psychology: Integrity diversity with quantitative and qualitative approaches, Thousand Oaks, CA: Sage.

28. Peterson, C. and Seligman, M. (2004). Character strengths and virtues: A handbook and classification, New York: Oxford University Press.

29. Rogelberg, S.G., Barnes-Farrel, J.L. and Creamer, V. (1999). Customer Service Behavior: The Interaction of Service Predisposition and Job Characteristics, Journal of Business and Psychology, 13(3): 421-435.

30. Ruyter, K.D., Jong, A.D. and Wetzels, M. (2009). Antecedents and consequences of environmental stewardship in boundary-spanning B2B teams, Journal of the Acad. Mark. Sci, 37:470-487.

31. Singh, J. and Sirdeshmukh, D. (2000). Agency and trust mechanisms in relational exchanges, Journal of the Academy of Marketing Science, 28: 150-167.

32. Snyder, C.R. and Lopez, S. (eds.) (2002). Handbook of positive psychology, Oxford, UK: Oxford University Press.

33. Triandis, H.C. (1982). A model of choice in marketing, in: M. Leigh (Ed.), Choice Models for Buyer Behavior, Research in Marketing Supplement 1, JAI Press Inc.