رابطۀ یادگیری خودراهبر و یادگیری سازمانی در سازمان‌های آموزشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، ایران

2 دانشجوی دورة دکتری دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة یادگیری خودراهبر و یادگیری سازمانی سازمان‌های آموزشی انجام شد. روش پژوهش توصیفی ـ همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش را کلیة کارکنان (مدیران، معاونان، کارشناسان مسئول، کارشناسان، کارمندان) مدیریت آموزش‌وپرورش نواحی 16 و 19 شهر تهران، به تعداد صد و هشتاد و هشت نفر، تشکیل داد و حجم نمونه، با استفاده از فرمول نمونه‌گیری کوکران و روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، صد و بیست و هفت نفر از آنان انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامة‌ یادگیری خودراهبر ابیلی و مزاری (1393) با پایایی 92/0=α و پرسش‌نامة یادگیری سازمانی تمپلتون و همکاران (2002) با پایایی 96/0=α استفاده شد. نتایج نشان داد یادگیری خودراهبر و یادگیری سازمانی بالاتر از حد‌ّ متوسط است. نتایج آزمون تی حاکی از تفاوت معنادار یادگیری خودراهبر کارکنان زن و مرد بود. تحلیل واریانس نشان داد یادگیری خودراهبر و یادگیری سازمانی افراد با سطح تحصیلات و سابقة خدمت مختلف با یک‌دیگر تفاوت معنادار ندارد. نتایج همبستگی بیان‌کنندة رابطة مثبت (39/0r=) و معنادار (p<0/01) یادگیری خودراهبر با یادگیری سازمانی بود. در نهایت، رگرسیون هم‌زمان نشان داد، از میان مؤلفه‌های یادگیری خودراهبر، خودنیازسنجی یادگیری و ارزیابی پیامدها و نتایج یادگیری با یادگیری سازمانی همبستگی چندگانة معنادار دارد و 15 درصد تغییرات آن را پیش‌بینی می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. ابیلی، خدایار و ابراهیم مزاری (1393). توسعة منابع انسانی (با تأکید بر مفاهیم خودتوسعه‌ای، خودرهبری، و خودمدیریتی)، تهران، امید.
  2. آهنچیان، محمدرضا و اعظم محمدزادة قصر، سمیه بهمن‌آبادی (1390). «نقش میانجی آموزش فراشناخت در اثربخشی آموزش‌های سازمانی از طریق یادگیری خودراهبر»، همایش ملی یافته‌های علوم شناختی در تعلیم و تربیت، ایران، مشهد.
  3. پورکریمی، جواد و ابراهیم مزاری، کبری خباره (1395). «نقش یادگیری خودراهبر بر سرمایه‌های انسانی سازمان‌های دولتی (مورد: وزارت تعاون، کار، و رفاه اجتماعی)»، پژوهشنامة مدیریت اجرایی، 8 (15)، ص 33 ـ 56.
  4. جمال‌زاده، محمد و یونس غلامی، محمدحسن سیف (1388). «بررسی رابطة هوش سازمانی و یادگیری سازمانی در بین کارکنان و اعضای هیئت علمی منطقة یک دانشگاه آزاد اسلامی و ارائة الگویی جهت ارتقای یادگیری سازمانی»، رهبری و مدیریت آموزشی، 8، ص 63 ـ 86.
  5. حمیدی‌پور، شیوا و علی شائمی، هادی تیموری، آذرنوش انصاری (1394). «بررسی رابطة ابعاد آمیختة بازاریابی کارآفرینانه و یادگیری سازمانی در شرکت گاز اصفهان»، تحقیقات بازاریابی نوین، 5 (2)، ص 73 ـ 86.
  6. رحمتی، داریوش و علی‌رضا صالحی، علی عزیزی، لیلا ذوقی (1390). «یادگیری فردی با رویکرد راهبردی»، توسعة مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، 19، ص 41 ـ 100.
  7. سبحانی‌نژاد، مهدی و بهنام شهایی، علی‌رضا یوزباشی (1385). سازمان یادگیرنده (مبانی نظری، الگوهای تحقیق، و سنجش)، تهران، یسطرون.
  8. صفوی، محبوبه و شهناز شوشتری‌زاده، محمود محمودی، محمدحسن یارمحمدیان (1389). «آمادگی خودراهبری در یادگیری و سبک‌های یادگیری در دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 1 (10)، ص 27 ـ 36.
  9. فرهنگ، ابوالقاسم و سیدعلی سیادت، حسین مولوی، رضا هویدا (1389). «بررسی ساختار عاملی اعتماد سازمانی و رابطة مؤلفه‌های آن با یادگیری سازمانی در دانشگاه‌های دولتی جنوب شرق کشور»، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش‌عالی، 55، ص 111 ـ 130.

10. قربانی‌زاده، وجه‌الله و اصغر مشبکی (1387). ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش فرایند یادگیری سازمانی، دانشور رفتار، 15 (29)، ص 85.

11. کاظمی، حسین و مریم امیدی نجف‌آبادی (1391). «عوامل مؤثر بر میزان آمادگی یادگیری خودراهبر دانشجویان دانشکدة کشاورزی واحد علوم و تحقیقات تهران»، پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، 5 (4) ص 19 ـ 26.

12. گانز، باب (1387). سازمان تندآموز: حفظ و تدوام مزیت رقابتی، مترجم: خدایار ابیلی، ساپکو.

13. گردان‌شکن، مریم (1389). «تأثیر تدریس بستة فراشناختی بر خودراهبری در یادگیری دانشجویان»، مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 2 (10)، ص 131.

14. مزاری، ابراهیم و کاظم فتح‌تبار فیروزجایی، مهدی قنبرنیا، سودابه باده‌بان (1394). «نقش یادگیری خودراهبر بر سرمایه‌های انسانی مراکز آموزش‌عالی (مورد: دانشگاه تهران)»، نوآوری‌های مدیریت آموزشی، 10 (2)، ص 59 ـ 72.

15. میرسپاسی، ناصر (1386). مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار با نگرش روند جهانی شدن، چ 2، میر.

16. یوسفی، علی‌رضا و مریم گردان‌شکن (1389). «مروری بر توسعة یادگیری خودراهبر»، مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی (ویژه‌نامة توسعة آموزش)، 10 (5)، ص 776 ـ 783.

17. Alberto, J., Arango-Correa, Victor J. Garsia-Morales, & Eulogio Cordon-Pozo (2007). Leadership and organizational learning’s role on innovation and performance: Lessons From Spain, Industrial Marketing Management, 36, pp. 349-359.

18. Bawany S. (2003). Challenges of developing a learning organization. Avilable in www.bawany.com.sg.

19. Brocket, R. G. & Hiemstra, R. A (1991). Conceptual framework for understanding self-direction in adult learning' in Self-Direction in Adult Learning: Perspectives on Theory, Research, and practice. London and New York, Routledge.

20. Candy, P. C. (1991). Self direction for lifelong learning: A comprehensive guide to theory and practice. 1st ed .San Francisco, CA, Jossey-Bass.

21. Cheng, S. F., Kuo, C. L., Lin, K. C., & Lee-Hsieh, J. (2010). Development and preliminary testing of a selfrating instrument to measure self-directed learning ability of nursing students. International Journal of Nursing Studies. 47 (9), pp. 1152-1158.

22. Chou, P. N. & Chen, W. F. (2008). Exploratory study of the relationship between self-directed learning and academic performance in a web-based learning environment. Online journal of distance learning administration. 11 (1), pp. 1-12.

23. Confessore, S. J. & Kops, W. J. (1988). Self-Directed learning and the learning organization: examining the connection between the individual and the learning environment. Human Resource Development, 9 (4), pp. 365-375.

24. Diseth, A., Pallesen, A., Hovland, A., & Larsen, S. (2006). Course experience, approach to learning and academic achievement. Education & Training, 48 (2/3), pp. 156-168.

25. Dodgson, M. (1993). Organizational Learning: A Review of Some Literatures. Organization Studies. 14 (3), pp. 375-394.

26. Fiol, C. M. & Lyles, M. A. (1985). Organizational Learning. Academy of Management Review.10 (4), pp. 803-813.

27. Fisher M, King J, Tague G. (2001). Development of a self-directed learning readiness scale for nursing education. Nurse Education Today. 21: 516-525.

28. Fisher, M. & King, J. (2010). The self-directed learning readiness scale for nursing education revisited: aconfirmatory factor analysis. Nurse educ today, 30 (1), pp. 44-8.

29. Fisher, M., King, J., & Tague, G. (2001). Development of a self-directed learning readiness scale for nursing education. Nurse Education Today, 21, pp. 516-525.

30. Garrison, D. R. (1997). Self-directed learning: Toward a comprehensive model. Adult education quarterly, 48 (1), pp. 18-33.

31. Gibbons, M. (2002). The Self-directed learning handbook: Challenging dolescent students to excel.1st ed. San Francisco, CA: Jossey-Bass.

32. Huang, M. H. (2008). Factor influencing selfdirected learning readiness amongst taiwanese nursing students. Queensland university of technology school of nursing, institute of health and biomedical innovation.

33. Huber, G. P. (1991). Organizational Learning: The Contributing Process and The Literature. Organization Science. 2 (1), pp. 88-115.

34. Knowles, M. S. (1975). Self-directed learning: A guide for learners and teachers. New York, NY: Association press.

35. Marquardt, M. (1996).Building the Learning Organization, New York, McGrawHill.

36. Mazari, E., Abili, Kh., Pourkarimi, J., & Khabare, k. (2014). Analysis Condition of Self-Development Qualities of School Principals(Based on Successful Managers’ Self-Development Model). International Journal of Management and Humanity Sciences, 3 (1), pp. 2050-2060.

37. Merriam, S. B. (2001). Andragogy and selfdirected learning: Pillars of adult learning theory. New Direction for Adult and Continuing Education, 89 (1), pp. 8-9.

38. Petrra, C. D., Weerd-Nedrhof, B. J., Pacitti, J. F., Gomes, D. S., & Pearson, A. W. (2002). Tools for improvement of organizational learning processes in innovation.  Journal of Workplace Learning, 14 (8), pp. 320-331.

39. Smith, M. K. (1996). Self-direction. The Encyclopedia of Informal Education. [Cited 2011Mar 16]. Retrieved from http://www.infed.org/biblio/b-selfdr.htm./

40. Song, L. & Hill, J. R. (2007). A conceptual model for understanding self-directed learning in online environments. Journal of Interactive Online Learning, 6 (1), pp. 27-28.

41. Templeton, G. F., Lewis, B. R., & Snyder, C. A. (2002). Development of a measure for the organizational learning construct. Journal of Management Information Systems, 19(2), 175–218.

42. Williamson, S. N. (2007). Development of self –rating scale of self-directed learning, Nurse Researches, 17 (2), pp. 66-83.

43. Young, L. E. & Paterson, B. L. (2007). Teaching nursing: Developing a student-centered learning environment. New York. Lippincott Williams & Wilkins.