پیش‌بینی رفتار شهروندی سازمانی معلمان بر اساس هوش فرهنگی و مدیریت تعارض

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه مازندران، ایران

2 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

هدف از این تحقیق پیش‏بینی رفتار شهروندی سازمانی معلمان بر اساس هوش فرهنگی و مدیریت تعارض است. روش پژوهش توصیفی‏- پیمایشی است. جامعة نمونه 186 نفر از معلمان شهرستان آزادشهر است که به روش نمونه‏گیری تصادفی طبقه‏ای انتخاب شدند. از پرسش‏نامه‏های هوش فرهنگی آنگ و همکاران، مدیریت تعارض رابینز، و رفتار شهروندی سازمانی پادساکف و همکارانش استفاده شد. پایایی ابزارها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد و به‏ترتیب 86/0، 85/0، و 89/0 محاسبه شد. از آزمون ضریب همبستگی و رگرسیون استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق، بین هوش راهبردی، هوش دانشی، هوش انگیزشی، هوش رفتاری، و مدیریت تعارض رابطة معنی‏داری وجود دارد که از بین متغیرها، هوش رفتاری در مجموع بیشترین تأثیر را در پیش‏بینی رفتار شهروندی سازمانی معلمان دارد و از قدرت پیش‏بینی‏کنندگی بسیار زیادی برخوردار است. به منظور مدیریت بهتر تعارض‏های موجود در محیط کار، باید هوش فرهنگی معلمان را تقویت کرد. بر اساس نتایج این تحقیق، می‏توان در دوره‏های تربیت معلم و ضمن خدمت دربارة هوش معلمی از منظر رفتار شهروندی سازمانی بحث کرد.

کلیدواژه‌ها


  1. ابزری، مهدی، اعتباریان، اکبر و خانی، اعظم (1389). تأثیر هوش فرهنگی بر اثربخشی گروهی (مورد مطالعه: شرکت فولاد مبارکة اصفهان)، پژوهش‏نامة مدیریت تحول، 2(4): 25ـ41.
  2. بدری، پشته‏صاحب و برزن، حمیده (1384). بررسی ارتباط بین تعارض شغلی کارکنان و ساختار سازمانی در مؤسسات دولتی، فصل‏نامة مدیریت و توسعه، 1، 19(1 و 64): 58-67.
  3. ثناگو، ثمین و رحیمی‏نیک، اعظم (1393). ارتباط بین هوش فرهنگی بر توانایی حل تعارض مدیران و کارکنان پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، کنفرانس ملی رویکردهای نوین در مدیریت کسب و کار، تبریز، دانشگاه تبریز و سازمان مدیریت صنعتی.
  4. رضایی، محمدمهدی، تاجیک، سعید و رضایی، مسعود (1392). رابطة میان فرهنگ سازمانی و هوش فرهنگی میان معلمان آموزش و پرورش شهرستان ورامین در سال تحصیلی 1390ـ1391، کنفرانس بین‏المللی مدیریت، چالش‏ها و راهکارها، شیراز.
  5. سپهوند، رضا و بهاروند، فتانه و بیرانوند، رضوان (1392). هوش فرهنگی در تعامل با استراتژی‏های مدیریت تعارض، فصل‏نامة علوم مدیریت ایرانیان، 8(29): 73-103.
  6. مستبصری، م. و نجابی، ع،ر. (1387). فرسودگی شغلی عامل تعدیل‏کنندة OCBدر سازمان، تهران: سمت.
  7. هویدا، رضا و نادری، ناهید (1388). بررسی سطح رفتار شهروندی سازمانی کارکنان، پژوهش‏نامة مدیریت اجرایی، 9، 2(33): 103ـ118.
  8. نائینی، محمدجواد و عباسعلی‏زاده، منصوره (1386). هوش فرهنگی: سازگاری با ناهمگون‏ها، ماهنامة تدبیر، 18(181): 20ـ23.
  9. حسینی، سیدحسین و حضرتی، محمـود (1390) ،شناسـایی و تبیـین مـدل رفتارهـای شهروندی سازمانی در سازمان‌های دولتـی، پـژوهش‌هـای مـدیریت عمـومی، (13)4: 139- 156.

10. ابراهیم‌پور، حبیب، حسن‌زاده، محمد و نعمتی، ولی (1393). رفتار شهروندی سازمانی و وفاداری گردشگران. فصلنامۀ علمی –پژوهشی مدیریت  گردشگری، 7، (18): 73 -92.

11. دلارام، طوبی (1388). بررسی میزان تأثیر هوش فرهنگی بر عملکرد وظیفه‌ای مدیران (مورد مطالعه: شعب بانک اقتصاد نوین استان تهران)، نشریة علمی - پژوهشی مدیریت فردا، 8، (22): 67-78.

12. اصغری زهرا (1388) بررسی رابطه بین هوش سازمانی و بهره‌وری سازمانی در ادارات تربیت بدنی استان آذربایجان شرقی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مدیریت ورزشی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه پیام نور تهران.

13. Alon, I. andHiggins, J.M. (2005). Global Leadership Success through Emotional and Cultural Intelligences, Business Horizons, 48: 501-512.

14. Bucker, J. and Poutsma, E. (2010). Global Management Competencies: A Theoretical Foundation, Journal of Managerial Psychology, 25(8): 829-844.

15. Chin, C.O. and Gaynier, L.P. (2011). Global leadership competence: A cultural intelligence perspective, In MBAA Conference.

16. Earley, P. Christopher, Mosakowski, Elaine (2004). Cultural Intelligence, Harvard business Review, pp.139-146.

17. Ferdman, B. (2002).Cultural identity and Diversity in organizations, New york: Wiley, pp. 37-38.

18. Harris, M.M. and Lievence, F. (2004). Selecting Employees for-Global Assignment: Can Assessment Center Measure Cultural Intelligence, [Online], http: //www.findarticles.com, [10,09,2009].

19. Imai, L.and Gelfand, M.j. (2010). The Culturally Intelligent Negotiator: The Impact of Cultural Intelligence (CQ) on Negotiation Sequences and Outcomes, Organizational Behavior and Human Decision Processors, 112(2): 83-98.

20. Templer, K.J., Tay, C. and Chandrasekar, N.A. (2006). Motivational cultural intelligence, realistic job preview, realistic living conditions preview and cross-cultural adjustment, GroupandOrganization Management, 31(1): 154-173.

21. Thomas, D.C., Elron, E., Stahl, G., Ekelund, B.Z., Ravlin, E.C., Cerdin, J. L., ... and Maznevski, M. (2008). Cultural intelligence: Domain and assessment, International Journal of Cross Cultural Management, 8(2): 123-143.

22. Ang, Soon, Linn Van Dyne, C. Koh, and K. Y. Ng. (2004). The  measurement of cultural intelligence. In academy of management meetings symposium on cultural intelligence in the 21st century, New Orleans, L

23. Podsakoff, P. M.; MacKenzie, S. B.; Paine, J. B. & Bachrach, D. G .(2000)Organizational Citizenship Behaviours: A Critical Review or the Theoreticaland Empirical Literature and Suggestions for Future Research, Journal ofManagement, 26(3), pp. 513-563.

24. Sisk, D.(2008).Engaging the spiritual Intelligence of Gifted student to Build Global Awareness. Reper Review30 (1), 24-30.

25. Earley, P.C. & Mosakowski, E. (2004). "Cultural intelligence .Harvard Business Review". Vol. 82, No. 10. pp: 139-146

26. Ang, S., Van Dyne, L., Koh, C. (2006). "Personality Correlates of the Four-Factor Model of Cultural Intelligence". Group & Organization Management. Vol. 31, No. 1. pp: 100- 123.

27. Robbins SP. Organizational behavior. Upper Saddle River NJ: Prentice-Hall; 2001

28. Smith, A.;Ron,I.(2010).“Promoting organizational citizenship behavior in schools: The Impact of Individual and Organizational Characteristic” , Educational Administration Quarterly , 43/1 : 38-66

29. Kim , S. and Menguc, B. (2006), “The employeeorganization relationship, organizational citizenship behaviours and superior service quality”, Journal of Retailing, Vol. 78, pp. 131-46.